Γιατί όμως το σύστημα αυτό έφτασε να θεωρείται ως απειλή για τον πλανήτη;
Τα τελευταία χρόνια το σκιώδες τραπεζικό σύστημα γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη και εκτιμάται ότι ο όγκος του παγκοσμίως, ανέρχεται στα 46 τρισ. ευρώ (το 2010), ποσό που αντιπροσωπεύει το 25%- 30% του συνόλου του χρηματοπιστωτικού συστήματος και περίπου το 50% των ενεργητικών των τραπεζών.
Παρότι, ως ένα βαθμό, επιτελεί σημαντικές λειτουργίες μέσα στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπως δημιουργία πρόσθετων πόρων χρηματοδότησης και παροχή στους επενδυτές εναλλακτικών λύσεων πέρα από τις τραπεζικές καταθέσεις, εντούτοις δεν υπόκειται σε ρυθμιστικούς κανόνες και εποπτεία όπως το τραπεζικό σύστημα. Για το λόγο αυτό κυρίως, θεωρείται ως απειλή και ενδεχόμενη αιτία για μια επόμενη οικονομική κρίση.
Ένα ενδιαφέρον άρθρο με τον τίτλο "Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα απειλεί τον πλανήτη" των Patrick Jenkins, Tom Braithwaite και Brooke Masters, δημοσιεύτηκε στους Financial Times και αναδημοσιεύτηκε στις 10.4.2012 στο www.euro2day.gr.
Παραθέτουμε στη συνέχεια ορισμένα αποσπάσματα από το άρθρο αυτό.
Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα απειλεί τον πλανήτη
Όταν κλήθηκαν να προχωρήσουν στην αναδιάρθρωση του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος, οι ρυθμιστικές αρχές επικεντρώθηκαν στις τράπεζες. Τα παραδοσιακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα - τα οποία είχαν ήδη αποδυναμωθεί από την κρίση της ευρωζώνης και τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008 - αναγκάστηκαν σε οπισθοχώρηση.
Το «σκιώδες τραπεζικό σύστημα» όμως ανακάμπτει ταχύτατα και εκτιμάται ότι θα σφετεριστεί τις τράπεζες με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει τώρα να βρουν πώς θα χειριστούν τον ευρύ κλάδο που έχει ελάχιστη, αν όχι μηδαμινή, εποπτεία.
Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα δε δημιουργήθηκε από την κρίση, αλλά ήταν θεμελιώδης αιτία της. Δεν αποτελεί ξεχωριστό φαινόμενο από τον τραπεζικό τομέα. Τα δύο σχετίζονται βαθιά.
Μετά την κρίση, το τοπίο έχει αλλάξει. Τράπεζες πωλούν περιουσιακά τους στοιχεία σε μη τραπεζικούς χρηματοοικονομικούς ομίλους ώστε να βελτιώσουν την κεφαλαιακή τους βάση, να ανταποκριθούν στους νέους κανόνες των εποπτικών αρχών και να διαβεβαιώσουν τους δικούς τους δανειστές ότι αντέχουν.
«Μία από τις πολλές ακούσιες επιπτώσεις της βάναυσης επίθεσης των αρχών εναντίον των τραπεζών ήταν να δημιουργηθεί μεγάλο κίνητρο στροφής στις σκιώδεις τράπεζες», δηλώνει διευθύνων σύμβουλος μεγάλης ευρωπαϊκής τράπεζας.
Η εξέλιξη αυτή έχει δώσει αναπτυξιακή ώθηση σε ορισμένους μικρούς τομείς χρηματοδότησης, ειδικότερα στην Ευρώπη και στην Ασία. Στην Ευρώπη, μεγάλες εταιρίες λιανικού εμπορίου και βιομηχανικοί όμιλοι άρχισαν να παρέχουν χρηματοδότηση σε μικρότερες επιχειρήσεις, εκ των οποίων και οι ίδιοι οι προμηθευτές τους. Παρόμοια τάση απομάκρυνσης από χρηματοδότηση μέσω τραπεζών έχει ευνοήσει τα πιστωτικά hedge funds.
Οι επικριτές της αλλαγής του τοπίου στον χρηματοοικονομικό κλάδο υποστηρίζουν ότι οι ρυθμιστικές αρχές υποτίμησαν τη στρέβλωση που δημιουργείται από την επιβολή αυστηρότερων κανόνων στις τράπεζες. Αυτό θα μπορούσε να είναι αιτία της επόμενης κρίσης.
Ορισμένοι ανησυχούν μήπως η ανάπτυξη του μη τραπεζικού δανεισμού και η πρακτική του βραχυπρόθεσμου δανεισμού έναντι του μακροπρόθεσμου προκαλέσουν φούσκες που δεν παρακολουθούνται από κανέναν, οι οποίες ίσως συμπαρασύρουν και πάλι το τραπεζικό σύστημα και την ευρύτερη οικονομία.
Η Βρετανία έχει δώσει εντολή στη νέα ρυθμιστική της αρχή να εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης των κανόνων, ώστε να περιληφθούν και άλλοι τομείς. Επίσης, όπως επέβαλε και η νομοθεσία Dodd - Frank στις ΗΠΑ, έτσι και στη Βρετανία υπάρχει τώρα το Financial Stability Oversight Council, που έχει την ισχύ να εποπτεύσει πολύ μεγάλους μη τραπεζικούς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, που ενδεχομένως να αποτελούν απειλή για το ευρύτερο σύστημα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την πλευρά της, θα παρουσιάσει τις προτάσεις της στα τέλη του έτους για να τεθούν σε εφαρμογή στις αρχές του 2013. «Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα αντιστοιχεί στο 25%-30% του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού κλάδου», δήλωσε ο αρμόδιος επίτροπος Michel Barnier στις αρχές του μήνα και συμπλήρωσε: «Δεν επιρρίπτω υστεροβουλία σε όσους εργάζονται σε αυτόν τον παράλληλο κλάδο - μπορεί να παράσχουν χρήσιμες υπηρεσίες και χρήσιμη χρηματοδότηση. Δεν ξεκινώ πόλεμο εναντίον αυτού του συστήματος. Όπως, όμως, συμβαίνει με όλους τους παίκτες του χρηματοοικονομικού συστήματος, έτσι και εκείνοι πρέπει να υπόκεινται σε κανόνες».
Πηγές: FT.com
www.euro2day.gr
http://news.in.gr/economy
Παρότι, ως ένα βαθμό, επιτελεί σημαντικές λειτουργίες μέσα στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπως δημιουργία πρόσθετων πόρων χρηματοδότησης και παροχή στους επενδυτές εναλλακτικών λύσεων πέρα από τις τραπεζικές καταθέσεις, εντούτοις δεν υπόκειται σε ρυθμιστικούς κανόνες και εποπτεία όπως το τραπεζικό σύστημα. Για το λόγο αυτό κυρίως, θεωρείται ως απειλή και ενδεχόμενη αιτία για μια επόμενη οικονομική κρίση.
Ένα ενδιαφέρον άρθρο με τον τίτλο "Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα απειλεί τον πλανήτη" των Patrick Jenkins, Tom Braithwaite και Brooke Masters, δημοσιεύτηκε στους Financial Times και αναδημοσιεύτηκε στις 10.4.2012 στο www.euro2day.gr.
Παραθέτουμε στη συνέχεια ορισμένα αποσπάσματα από το άρθρο αυτό.
Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα απειλεί τον πλανήτη
Όταν κλήθηκαν να προχωρήσουν στην αναδιάρθρωση του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος, οι ρυθμιστικές αρχές επικεντρώθηκαν στις τράπεζες. Τα παραδοσιακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα - τα οποία είχαν ήδη αποδυναμωθεί από την κρίση της ευρωζώνης και τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008 - αναγκάστηκαν σε οπισθοχώρηση.
Το «σκιώδες τραπεζικό σύστημα» όμως ανακάμπτει ταχύτατα και εκτιμάται ότι θα σφετεριστεί τις τράπεζες με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει τώρα να βρουν πώς θα χειριστούν τον ευρύ κλάδο που έχει ελάχιστη, αν όχι μηδαμινή, εποπτεία.
Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα δε δημιουργήθηκε από την κρίση, αλλά ήταν θεμελιώδης αιτία της. Δεν αποτελεί ξεχωριστό φαινόμενο από τον τραπεζικό τομέα. Τα δύο σχετίζονται βαθιά.
Μετά την κρίση, το τοπίο έχει αλλάξει. Τράπεζες πωλούν περιουσιακά τους στοιχεία σε μη τραπεζικούς χρηματοοικονομικούς ομίλους ώστε να βελτιώσουν την κεφαλαιακή τους βάση, να ανταποκριθούν στους νέους κανόνες των εποπτικών αρχών και να διαβεβαιώσουν τους δικούς τους δανειστές ότι αντέχουν.
«Μία από τις πολλές ακούσιες επιπτώσεις της βάναυσης επίθεσης των αρχών εναντίον των τραπεζών ήταν να δημιουργηθεί μεγάλο κίνητρο στροφής στις σκιώδεις τράπεζες», δηλώνει διευθύνων σύμβουλος μεγάλης ευρωπαϊκής τράπεζας.
Η εξέλιξη αυτή έχει δώσει αναπτυξιακή ώθηση σε ορισμένους μικρούς τομείς χρηματοδότησης, ειδικότερα στην Ευρώπη και στην Ασία. Στην Ευρώπη, μεγάλες εταιρίες λιανικού εμπορίου και βιομηχανικοί όμιλοι άρχισαν να παρέχουν χρηματοδότηση σε μικρότερες επιχειρήσεις, εκ των οποίων και οι ίδιοι οι προμηθευτές τους. Παρόμοια τάση απομάκρυνσης από χρηματοδότηση μέσω τραπεζών έχει ευνοήσει τα πιστωτικά hedge funds.
Οι επικριτές της αλλαγής του τοπίου στον χρηματοοικονομικό κλάδο υποστηρίζουν ότι οι ρυθμιστικές αρχές υποτίμησαν τη στρέβλωση που δημιουργείται από την επιβολή αυστηρότερων κανόνων στις τράπεζες. Αυτό θα μπορούσε να είναι αιτία της επόμενης κρίσης.
Ορισμένοι ανησυχούν μήπως η ανάπτυξη του μη τραπεζικού δανεισμού και η πρακτική του βραχυπρόθεσμου δανεισμού έναντι του μακροπρόθεσμου προκαλέσουν φούσκες που δεν παρακολουθούνται από κανέναν, οι οποίες ίσως συμπαρασύρουν και πάλι το τραπεζικό σύστημα και την ευρύτερη οικονομία.
Η Βρετανία έχει δώσει εντολή στη νέα ρυθμιστική της αρχή να εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης των κανόνων, ώστε να περιληφθούν και άλλοι τομείς. Επίσης, όπως επέβαλε και η νομοθεσία Dodd - Frank στις ΗΠΑ, έτσι και στη Βρετανία υπάρχει τώρα το Financial Stability Oversight Council, που έχει την ισχύ να εποπτεύσει πολύ μεγάλους μη τραπεζικούς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, που ενδεχομένως να αποτελούν απειλή για το ευρύτερο σύστημα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την πλευρά της, θα παρουσιάσει τις προτάσεις της στα τέλη του έτους για να τεθούν σε εφαρμογή στις αρχές του 2013. «Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα αντιστοιχεί στο 25%-30% του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού κλάδου», δήλωσε ο αρμόδιος επίτροπος Michel Barnier στις αρχές του μήνα και συμπλήρωσε: «Δεν επιρρίπτω υστεροβουλία σε όσους εργάζονται σε αυτόν τον παράλληλο κλάδο - μπορεί να παράσχουν χρήσιμες υπηρεσίες και χρήσιμη χρηματοδότηση. Δεν ξεκινώ πόλεμο εναντίον αυτού του συστήματος. Όπως, όμως, συμβαίνει με όλους τους παίκτες του χρηματοοικονομικού συστήματος, έτσι και εκείνοι πρέπει να υπόκεινται σε κανόνες».
Πηγές: FT.com
www.euro2day.gr
http://news.in.gr/economy
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίναι η λέξη που μία μέρα θα συνοδεύεται από πολλά βιβλία στα οικονομικά και μή πανεπιστήμια:
ΑπάντησηΔιαγραφήLEVERAGE (Μόχλευση)
Είναι η δυνατότητα που έχει δωθεί στον ιδιώτη να δανείσει το ίδιο χρήμα παραπάνω από μία φορά και ουσιαστικά δίδει τη δυνατότητα να κόβεις χρήμα ανεξέλεγκτα.
Σε αντίθεση με το πραγματικό χρήμα όμως, το οποίο προκαλεί πληθωρισμό όταν πολλαπλασιάζεται, το χρήμα από μόχλευση είναι "αόρατο": Όταν 1 ευρώ φεύγει από το σύστημα (δεν πληρώνεται κλπ) η πραγματική αγορά χάνει 10€. Μάλιστα από τότε που μπήκαν τα παράγωγα προϊόντα στην αγορά, εκτιμάται ότι είναι ακόμη περισσότερα από 10.
Η λύση κατ' εμε θα ήταν η απαγόρευση της μόχλευσης (κι ας δημιουργηθεί μαύρη αγορά, αφού θα είναι προφανώς πολύ μικρότερη), αλλά αυτό προϋποθέτει σύγκρουση με το status quo του καπιταλιστικού συστήματος (τράπεζες) και μάλιστα την ώρα που έχει δύναμη εφάμιλλη των κεντρικών κυβερνήσεων.