Σε αυτό το πρωτοποριακό, φιλόδοξο και θαρραλέο βιβλίο του, υποστηρίζει πεισματικά τις απόψεις του για όσα συνέβησαν από τα μεταπολεμικά συντρίμμια του 1945 ως τις μέρες μας.
«Αν η Ευρώπη ακολουθήσει "γερμανική" πορεία, συρρικνούμενη "σαν δέρμα στο κρύο" σε έναν αμυντικό επαρχιωτισμό, τότε η ευκαιρία θα χαθεί και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα υπερβεί ποτέ τις λειτουργικές καταβολές της. Θα παραμείνει απλώς και μόνο το άθροισμα και ο υψηλότερος κοινός παρονομαστής των ξεχωριστών συμφερόντων των μελών της» έγραφε ο Τόνι Τζαντ (Tony Judt) και μέχρι στιγμής δυστυχώς δεν διαψεύδεται.
Σκοπός του δεν είναι τόσο να ανασυνθέσει τεκμηριωμένα το πολυπλόκαμο ευρωπαϊκό παρελθόν για λογαριασμό μας, αλλά να αποστάξει την ουσία του, ως μια προοδευτική παρακαταθήκη με το βλέμμα πάντα στραμμένο στο μέλλον. «Οι Ευρωπαίοι μπορεί να έχασαν την πίστη τους στους πολιτικούς, αλλά στον πυρήνα του ευρωπαϊκού συστήματος διακυβέρνησης υπάρχει κάτι που ούτε καν τα πιο ριζοσπαστικά αντισυστημικά κόμματα δεν τόλμησαν να χτυπήσουν κατά μέτωπο και το οποίο εξακολουθεί να ελκύει την οικουμενική σχεδόν αφοσίωση. Αυτό το κάτι δεν είναι σίγουρα η Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τις ποικίλες αρετές της. Δεν είναι η δημοκρατία: πολύ αφηρημένη, πολύ νεφελώδης και ίσως έννοια την οποία οι άνθρωποι επικαλούνται υπερβολικά συχνά για να μπορεί από μόνη της να αποτελεί αντικείμενο θαυμασμού. Ούτε είναι η ελευθερία ή η εξουσία του νόμου, οι οποίες εδώ και πολλές δεκαετίες δεν απειλούνται σοβαρά στη Δύση και τις οποίες θεωρεί αυτονόητες η νεότερη γενιά των Ευρωπαίων σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Τους Ευρωπαίους ενώνει, ακόμη και όταν ασκούν κριτική σε βάθος στη μια ή στην άλλη πλευρά της πρακτικής λειτουργίας του, το "ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο" όπως το αποκαλούμε συμβατικά, σε διάκριση και αποκαλυπτική αντίθεση με τον "αμερικανικό τρόπο ζωής"».
«Τα επιτεύγματα του "κράτους-κηδεμόνα" στην Ευρώπη ήταν πραγματικά, ανεξάρτητα από το αν ήταν δημιούργημα σοσιαλδημοκρατών, πατερναλιστών καθολικών ή συνετών συντηρητικών και φιλελευθέρων. Αρχίζοντας με βασικά προγράμματα κοινωνικού και οικονομικού προστατευτισμού, το κράτος πρόνοιας προχώρησε στην υιοθέτηση συστημάτων πρόνοιας για διάφορες ομάδες, επιδομάτων, κοινωνικής δικαιοσύνης και αναδιανομής εισοδήματος και πέτυχε αυτόν τον ουσιαστικό μετασχηματισμό χωρίς κανένα πολιτικό κόστος. Ακόμη και η δημιουργία μιας ιδιοτελούς τάξης γραφειοκρατών του κοινωνικού κράτους και διοικητικών υπαλλήλων είχε τα πλεονεκτήματά της. Όπως είχε συμβεί και με τους αγρότες, τώρα η περιφρονημένη "κατώτερη μεσαία τάξη" συνέδεε τα συμφέροντά της με τους θεσμούς και τις αξίες του δημοκρατικού κράτους. Τόσο οι σοσιαλδημοκράτες όσο και οι χριστιανοδημοκράτες αναγνώριζαν αυτό το θετικό αποτέλεσμα. Όμως αυτό ήταν αρνητικό για τους φασίστες και τους κομμουνιστές, γεγονός που είχε ακόμη μεγαλύτερη σημασία» μας υπενθυμίζει ο Τόνι Τζαντ.
Το «Postwar», το magnum opus του Τόνι Τζαντ, που δημοσιεύθηκε το 2005, υπήρξε μια σαρωτική έκθεση για την πολιτική, την οικονομία, τον πολιτισμό, τη διπλωματία και την κοινωνία στην Ευρώπη από το 1945 έως το 2005. Είναι η πρώτη Ιστορία του πρόσφατου παρελθόντος της σύγχρονης Ευρώπης: αποτέλεσμα υπερδεκαετούς έρευνας, σε έξι γλώσσες, καλύπτει τριάντα τέσσερις χώρες σε εξήντα χρόνια πολιτικής και πολιτιστικής αλλαγής. Όλα, σε μια ενιαία και συναρπαστική αφήγηση.
Και δυο λόγια για το μεγάλο ιστορικό και συγγραφέα: Ο Τόνι Τζαντ γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1948. Σπούδασε στο King's College του Κέμπριτζ και στην Ecole Normale Superieure του Παρισιού. Δίδαξε στα πανεπιστήμια του Κέμπριτζ, της Οξφόρδης, του Μπέρκλεϊ και της Νέας Υόρκης. Στο τελευταίο, το 1995 ίδρυσε και διηύθυνε το Ινστιτούτο Ρεμάρκ για τη μελέτη της Ευρώπης. Εγραφε συχνά για τα έντυπα New York Review of Books, London Review of Books, New York Times, New Republic κ.ά. Το 2007 του απονεμήθηκε το Βραβείο Χ. Αρεντ και το 2009 το Βραβείο Οργουελ για τη συνολική προσφορά του. Πέθανε τον Αύγουστο του 2010 σε ηλικία εξήντα δύο ετών.
_____________________________
Πηγές (και περισσότερα για το θέμα): Το Βήμα: http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=496081
Η Καθημερινή: http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_13/01/2013_507484
και www.alexandria-publ.gr
Σήμερα Κυριακή, στις 13.10.2013, μαζί με την εφημερίδα Καθημερινή, προσφέρεται και το βιβλίο του Tony Judt "Η Ευρώπη μετά τον Πόλεμο" (ο α΄ τόμος με 360 περίπου σελίδες). Είναι μια καλή ευκαιρία να το αποκτήσει κάποιος.
ΑπάντησηΔιαγραφή