Δώρα και γλυκά στους τροχονόμους τα Χριστούγεννα!

Υπήρξε μια εποχή που οι πολίτες της Αθήνας, αλλά και άλλων μεγάλων πόλεων, κατά τις μέρες των Χριστουγέννων μέχρι την πρωτοχρονιά, προσέρχονταν αυθόρμητα στις σταθερές θέσεις των Τροχονόμων και τους άφηναν δώρα (κυρίως γλυκά), σαν αναγνώριση της προσφοράς τους στην ασφαλή και ομαλή ρύθμιση της κυκλοφορίας.

Ήταν μια εποχή που οι αστυνομικοί δεν αντιμετωπίζονταν από την κοινή γνώμη ως εχθροί. 

Στην φωτογραφία: Τροχονόμος στο Σύνταγμα στην οδό Αμαλίας απέναντι από τη Βουλή περιστοιχισμένος από δώρα, Αθήνα 1948. Φωτογραφία του Δημήτρη Χαρισιάδη (από Τα Νέα).

Το έθιμο αυτό, σύμφωνα με ένα άρθρο που βρήκα στο "istorikathemata.com", έχει τις ρίζες του στην πρωτοχρονιά του 1936. Την εποχή εκείνη ήδη η Αθήνα είχε μεγαλώσει σημαντικά και διέθετε κάποια αυτοκίνητα. Η κίνηση στους δρόμους διεξαγόταν με μεγάλη δυσκολία, καθώς τα αυτοκίνητα αυτά ήταν φτωχά εξοπλισμένα, οι οδηγοί τους δεν είχαν εμπειρία στην οδήγηση, ενώ οι πεζοί δεν ήταν εξοικειωμένοι με την νέα κατάσταση που είχε δημιουργηθεί στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας. Επίσης και οι περισσότεροι οδηγοί δεν ήταν εξοικειωμένοι με τους πλέον στοιχειώδεις κανόνες οδικής κυκλοφορίας, ενώ και η οδική σήμανση στους Αθηναϊκούς δρόμους βρισκόταν σε πολύ πρώιμο στάδιο, χωρίς φωτεινούς σηματοδότες. Όλοι αυτοί οι παράγοντες καθιστούσαν επιτακτική την παρουσία των τροχονόμων στις κεντρικές αρτηρίες της πόλης, οι οποίοι ήταν αναγκασμένοι να ρυθμίζουν την κυκλοφορία εργαζόμενοι κάτω από ιδιαίτερα κοπιώδεις και αντίξοες συνθήκες. 

Την παραμονή πρωτοχρονιάς του 1936, οι Αθηναίοι αιφνιδιάστηκαν από την απρόσμενη παρουσία του τότε Βασιλιά στην πλατεία Ρηγίλλης, όταν εκείνος πλησίασε το σταθερό βάθρο του τροχονόμου που βρισκόταν σε υπηρεσία, του ευχήθηκε δια χειραψίας καλή χρονιά, ενώ ο οδηγός του εναπόθεσε μπροστά στο βάθρο του κουτιά με γλυκά και φιάλες με κρασί. Ο Βασιλιάς στη συνέχεια επανέλαβε την ίδια χειρονομία και σε άλλες κεντρικές διασταυρώσεις της πρωτεύουσας, αποσπώντας και τα επαινετικά σχόλια του τύπου της εποχής. 

Έτσι άρχισε να καθιερώνεται η προσφορά δώρων στους τροχονόμους, τις τελευταίες ημέρες του χρόνου, από αυτοκινητιστές, καταστηματάρχες και πολίτες. Το έθιμο αυτό διατηρήθηκε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ‘90.

___________________

Πηγές: http://www.istorikathemata.com και http://www.tanea.gr