Εμφανές είναι πως ο Φρόιντ συνδέει τις περισσότερες αυτών των συγκρούσεων με την ανθρώπινη σεξουαλικότητα. Ο Φρόιντ υπέθεσε πως πολλές από τις ψυχικές ή ψυχοσωματικές ενοχλήσεις (αυτό σημαίνει πως ένα ψυχικό πρόβλημα εκφράζεται με σωματικές ενοχλήσεις) έχουν τις ρίζες τους σε λάγνες επιθυμίες από την παιδική ηλικία, οι οποίες έχουν βγει ας πούμε εκτός ελέγχου. Στις γνωστότερες θεωρίες του Σίγκμουντ Φρόιντ ανήκει αυτή του "Οιδιπόδιου Συμπλέγματος". Ο Φρόιντ υπέθεσε πως κάθε αγόρι στην ηλικία μεταξύ τριών και πέντε ετών βρίσκει υποσυνείδητα στα πλαίσια της παιδικής σεξουαλικότητα τη μητέρα του ελκυστική και βλέπει τον πατέρα ως αντίζηλο. Σε αυτή την ηλικία λένε για παράδειγμα για πρώτη φορά τα μικρά αγόρια πως θέλουν κάποτε να παντρευτούν τη μητέρα τους.
Αντίστροφα θα θέλουν τα κορίτσια να έχουν τον πατέρα μόνο για τον εαυτό τους και υποσυνείδητα αντιπαλεύουν τις μητέρες τους. Συνήθως ξεπερνιέται αυτή τη φάση εντελώς φυσιολογικά. Ένα αγόρι αρχίζει να ταυτίζεται με τον πατέρα του και ένα κορίτσι πέρνει τη μητέρα ως πρότυπο. Τα προβλήματα συμβαίνουν, όταν αυτή η "οιδιπόδια φάση", όπως την ονομάζει ο Φρόιντ, δε ξεπερνιέται και τα συναισθήματα απλώς καταπιέζονται. Τότε συμβαίνει κατά την άποψη του Φρόιντ το οιδιπόδιο σύμπλεγμα, το οποίο οδηγεί στους ενήλικές σε ψυχικές ενοχλήσεις.
Ποιός ήταν ο βασιλιάς Οιδίποδας;
Το οιδιπόδιο σύμπλεγμα πήρε το όνομά του από έναν χαρακτήρα της ελληνικής μυθολογία. Σύμφωνα με αυτή, ο βασιλειάς Οιδίποδας εγκαταλείφθηκε ως παιδί. Ένας προφήτης του προφητεύει πως μια μέρα θα σκοτώσει τον ίδιο του τον πατέρα και θα παντρευτεί τη μητέρα του. Ο Οιδίποδας δραπετεύει μετά από αυτό εκτός Κορίνθου, πιστεύοντας πως έτσι θα αποφύγει το προβλεφθέν πεπρωμένο του. Αλλά ακριβώς μέσω αυτής της πράξης εκπληρώνεται η προφητεία: Στο δρόμο προς τη Θήβα σκοτώνει τον Λάιο μετά από μία φιλονικία - χωρίς να γνωρίζει ότι πρόκειται για το βασιλειά της Θήβας και τον βιολογικό του πατέρα.
Στη συνέχεια απελευθερώνει ο Οιδίποδας την πόλη της Θήβας από την επικίνδυνη Σφίγγα - έναν επίφοβο δαίμονα, ο οποίος βρισκόταν στα βουνά μπροστά από την πόλη και έθετε σε κάθε ταξιδιώτη έναν γρίφο. Έαν δε μπορούσαν να τον λύσουν, η σφίγγα τους σκότωνε. Ο Οιδίποδας όμως ξέρει τη σωστή απάντηση στον γρίφο και ανατρέπει το τέρας. Ως ευγνωμοσύνη λαμβάνει τη βασίλισσα ώς γυναίκα του, χωρίς να γνωρίζει πως η Ιοκάστη, η χήρα του βασιλειά, είναι η βιολογική του μητέρα. Οι δύο τους αποκτούν τέσσερα παιδιά. Όταν μία άσχημη επιδημία πλήττει τη Θήβα, διακηρύτει ο προφήτης πως θα πρέπει να βρεθεί ο δολοφόνος του βασιλειά, για να εξαφανιστεί η επιδημία. Όταν ο βασιλειάς Οιδίποδας και η γυναίκα του μαθαίνουν την αλήθεια, η βασίλισσα αυτοκτονεί. Ο Οιδίποδας βγάζει τα μάτια του και περιπλανιέται ανήσυχα σαν κατεστραμμένος άνθρωπος.
Το τέλος του Φρόιντ και η επίδρασή του
Η ιδέα του Αυτό, Εγώ και Υπερ-εγώ και του Οιδιπόδειου συμπλέγματος είναι όμως μόνο ένα μικρό κομμάτι του έργου του Φρόιντ. Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Σίγκμουντ Φρόιντ δημοσίευσε πολλά γνωστά έργα στην ψυχοανάλυση. Επί αυτού έβλεπε τον εαυτό του περισσότερο ως εξερευνητή παρά ως επιστήμονα – τουλάχιστον δε το θεωρούσε απαραίτητο να αποδείξει τις θεωρίες του ή να τις επιβεβαιώσει με πρακτικά παραδείγματα. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Φρόιντ δεχόταν κατά τη διάρκεια της ζωής του κριτική. Στο απόγειο του δημιουργήματός του βρέθηκε ο Φρόιντ τη δεκαετία του 1920 – εκείνη την περίοδο δημοσιεύθηκαν τα σημαντικότερα έργα του.
Δύσκολα έγιναν τα πράγματα για τον Σίγκμουντ Φρόιντ και τις διδαχές του μετά την άνοδο των εθνικοσοσιαλιστών στην εξουσία στη Γερμανία. Αν και στην αρχή δεν πήρε στα σοβαρά τον κίνδυνο, το 1938 είχε έρθει η ώρα για τον Φρόιντ να φύγει στην εξορία. Μετακόμισε με μερικά μέλη της οικογένειας στο Λονδίνο. Ένα χρόνο αργότερα έπληξε σοβαρά τον Σίγκουντ Φρόιντ ένας καρκίνος, από τον οποίο έπασχε ήδη από το 1922 και ο οποίος έδωσε στις 23 Σεπτεμβρίου του 1939 στο Λονδίνο στη ζωή του ένα τέλος.
Μετά το θάνατο του, συνέχισε το έργο του πατέρα της η κόρη του Φρόιντ, Άννα. Ακόμη και σήμερα συζητιούνται με ζήλο οι ιδέες του Φρόιντ, ιδίως λόγο του ισχυρού προσανατολισμού στη σχέση μεταξύ σεξουαλικότητας και ψυχής του ανθρώπου. Έτσι είναι για παράδειγμα πολύ αμφιλεγόμενη η θέση του Φρόιντ, πως τα αγόρια αναπτύσσουν μία φοβία ευνουχισμού (δηλαδή ότι φοβούνται να χάσουν το πέος του), ενώ τα κορίτσια υποφέρουν από μια «ζήλια για το πέος» (δηλαδή ότι ζηλεύουν το ανδρικό μόριο). Παρόλα αυτά ο Φρόιντ είναι αναμφισβήτητα ο θεμελιωτής της ψυχανάλυσης. Είναι επίσης ο σημαντικότερος θεωρητικός αυτού του πεδίου, καθώς παρόλο που οι μεταγενέστεροι επιστήμονες είχαν σε πολλά σημεία διαφορετική άποψη από τη δική του, αναφερόντουσαν πάντα στο έργο του και εξέλισσαν τις ιδέες και μεθόδους του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου