Στο φαράγγι του Βουραϊκού - Οδοντωτός

 Πριν από 118 χρόνια, ο οδοντωτός σιδηρόδρομος Διακοπτού - Καλαβρύτων, ξεκινώντας από την παραλιακή πόλη του Διακοπτού και παράλληλα με τα χνάρια του Βουραϊκού ποταμού, έφτιαξε γέφυρες, τρύπησε σήραγγες, έριξε "δόντια" και κατάφερε να σκαρφαλώσει μέχρι τα Καλάβρυτα. 

Μαζί του και εμείς, λίγες μέρες πριν. Σε μια διαδρομή μοναδική, μέσα από το φαράγγι του Βουραϊκού, που αποτελεί ένα από τα ωραιότερα φυσικά αξιοθέατα της χώρας μας.

Το Διακοπτό απέχει από τα Καλάβρυτα 22 χιλιόμετρα, η διαδρομή διαρκεί μια ώρα και η ταχύτητα του συρμού κυμαίνεται από 30 έως 40 χιλ./ώρα στην απλή γραμμή και μόλις 6 έως 15 χιλ./ώρα στα δόντια. Η μεγάλη κλίση της γραμμής δεν επιτρέπει την κυκλοφορία ενός συμβατικού συρμού, γι’ αυτό ανάμεσα στις σιδηροτροχιές τοποθετήθηκε ένας οδοντωτός άξονας που του επιτρέπει με τη λειτουργία ενός μηχανισμού, να ανέβει από το επίπεδο της θάλασσας στο σταθμό των Καλαβρύτων με υψόμετρο 750 μέτρα. Έχει το μικρότερο πλάτος γραμμών στην Ευρώπη (μόλις 0,75 μ.). Έχει, όχι άδικα, χαρακτηριστεί ως η θεαματικότερη σιδηροδρομική γραμμή των Βαλκανίων. 

 Το παλιό τρενάκι στο σταθμό του Διακοπτού 

Σήμερα το τρενάκι, ξεκινώντας από το σταθμό του Διακοπτού, ανηφορίζει περνώντας στην αρχή από το ομαλό κομμάτι και συνεχίζει βγάζοντας τα δόντια του, μπαίνοντας στο πρώτο στένεμα της χαράδρας και την στάση στον οικισμό Νιάματα. Στα κάθετα τοιχώματα του φαραγγιού διασώζονται πολύ ενδιαφέρουσες και σπάνιες φυτοκοινωνίες μοναδικών ειδών, χαρακτηριστικές των βραχωδών βιότοπων της ανατολικής Μεσογείου. 

Βουραϊκός ποταμός 

Περνάει από μικρά τούνελ όπου ανάμεσα στα μικρά ανοίγματα προλαβαίνουμε να διακρίνουμε στο απέναντι τοίχωμα της χαράδρας μεγάλη βραχοσκεπή με διαδοχικές σπηλαιώδεις αίθουσες, σε μια από τις οποίες οι σταλαγμίτες έχουν σχηματίσει όρθιες στήλες που μοιάζουν με μορφές παραταγμένες με σύνθεση δικαστηρίου (δικαστής, πρόεδρος και εισαγγελέας). 

Και πάλι οι σπηλαιώδεις αίθουσες με τη σύνθεση δικαστηρίου.

 Βουραϊκός ποταμός

Ο Οδοντωτός μαζεύει τα δόντια του στη στάση των Τρικλιών. Η διαδρομή συνεχίζει σε άγρια τοπία με καταρράκτες και φτάνουμε στο πιο στενό σημείο της διαδρομής που λέγεται “Πόρτες” και το τρενάκι περνάει μέσα από σήραγγα. 

 Βουραϊκός ποταμός

Ανηφορίζοντας ο Οδοντωτός βγάζει τα δόντια του και φτάνει στο σταθμό του Μεγάλου Σπηλαίου όπου βρίσκεται στον οικισμό της Κάτω Ζαχλωρούς. Συνεχίζοντας τώρα πλέον την ομαλή διαδρομή του προς Καλάβρυτα αναπτύσσει ταχύτητα περνώντας από την στάση της Κερπινής και φτάνει στα Καλάβρυτα μέσα από τον ανοιχτό κάμπο.

Δίπλα από τις γραμμές του τρένου υπάρχει μονοπάτι, που παλιότερα το χρησιμοποιούσαν οι κατοίκοι της περιοχής και σήμερα οι πεζοπόροι. Η διαδρομή για το κατέβασμα απαιτεί περίπου 6 ώρες και για το ανέβασμα περίπου 7 με 8 ώρες. 

Τα έργα κατασκευής του δικτύου άρχισαν το 1889 (πρωθυπουργός ήταν τότε ο Χαρίλαος Τρικούπης) και ολοκληρώθηκαν 7 χρόνια αργότερα. Εκτός από τη μελέτη και τον σχεδιασμό του δικτύου που οφείλεται σε Γάλλους τεχνικούς, στο έργο εργάστηκαν πολλοί Ιταλοί εργάτες που είχαν την εμπειρία των ορεινών σιδηροδρόμων των Άλπεων. Τα εγκαίνια έγιναν στις 10 Μαρτίου του 1896. Θεωρείται ένας κατασκευαστικός άθλος, αν λάβει κανεις υπόψη του το δυσπρόσιτο έδαφος και τα φτωχά τεχνικά μέσα της εποχής. Έχει ενσωματωθεί καλά στο φυσικό περιβάλλον χωρίς να επιβαρύνει το οικοσύστημα του φαραγγιού.

Από τότε και μέχρι σήμερα, ο Βουραϊκός ποταμός και ο Οδοντωτός πορεύονται μαζί.

Takis Ant / afirimeno.com
Πηγές για κείμενα από: www.odontotos.com και www.kalavrita.gov.gr
Φωτογραφίες: κυρίως από Takis Ant και ορισμένες από την Krasi

Κάποιες Πληροφορίες:
Τιμή εισιτηρίου οδοντωτού 9.50 euro
Υπάρχουν τρία δρομολόγια καθημερινά, αλλά Σαββατοκύριακα και αργίες προστίθενται δυο ακόμη.
Σταθμός Διακοπτού 2691 043206
Σταθμός Καλαβρύτων 2692 022245