Σε άσχημη κατάσταση το Μέγαρο Τσίλλερ - Λοβέρδου

από naftemporiki.gr 

Προ δυσάρεστων εκπλήξεων έχουν βρεθεί οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης του Μεγάρου Τσίλλερ - Λοβέρδου. Λόγω της πολύ κακής κατάστασης διατήρησης της άλλοτε οικίας του σπουδαίου αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ, οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού προχωρούν σε επικαιροποίηση της αρχικής μελέτης και εργάζονται πυρετωδώς για να ολοκληρωθεί η αποκατάσταση του κτηρίου εντός χρονοδιαγράμματος, μέσα στο 2015. 

Κατά τη διάρκεια των εργασιών που εκτελούν στο κτήριο η Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων και η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων διαπιστώθηκε η πολύ κακή κατάσταση διατήρησής του, που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι χειρότερη από τις αρχικές εκτιμήσεις. Φαίνεται πάντως πως η πυρκαγιά που είχε καταστρέψει μεγάλο μέρος του κτηρίου αποτέλεσε όχι μόνο κατάρα αλλά και ευχή, καθώς ήταν η αιτία για την αποκάλυψη των περίτεχνων αρχικών οροφών του Τσίλλερ, κάτω από τις ψευδοροφές του επόμενου ιδιοκτήτη του.

Η αποκατάσταση του Μεγάρου Τσίλλερ - Λοβέρδου άρχισε το 2011 με τη σύνταξη της αρχιτεκτονικής μελέτης, ενώ το 2013 το έργο εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ, με τις εργασίες να ξεκινούν τον Μάρτιο του ίδιου χρόνου. Μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί η αποκάλυψη του ζωγραφικού διακόσμου και η πρώτη στερέωσή του, η ενίσχυση των δαπέδων με νέα μεταλλική κατασκευή και η ενίσχυση των τοιχοποιών με ενέματα. 

Σε αυτή τη φάση βρίσκονται συγχρόνως σε εξέλιξη η αποκατάσταση του κτηρίου, η συντήρηση των διακοσμητικών στοιχείων, με αιχμή του δόρατος τη συντήρηση των Καρυάτιδων των όψεων, και οι εργασίες πάνω στη μουσειολογική μελέτη που έχει εκπονηθεί. 

Παράρτημα του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου 
Σύμφωνα με την εγκεκριμένη μουσειολογική μελέτη αλλά και την αρχική επιθυμία των δωρητών του κτηρίου, το Μέγαρο Τσίλλερ - Λοβέρδου θα λειτουργήσει ως παράρτημα του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών και θα στεγάσει την περίφημη μεταβυζαντινή συλλογή Λοβέρδου. «Έκθεμα» θα είναι βέβαια και το ίδιο το κτήριο, τόσο για την αρχιτεκτονική του όσο και για τον εσωτερικό του διάκοσμο, που συμπληρώνεται με εξαιρετικά μωσαϊκά δάπεδα, ξυλόγλυπτα και διακοσμήσεις. Στοίχημα θα αποτελέσει πάντως η ανάδειξη των δύο διαφορετικών φάσεων του Μεγάρου, της φάσης Τσίλλερ (1885) και των μετέπειτα μετατροπών από τον επόμενο ιδιοκτήτη του κτηρίου, Διονύσιο Λοβέρδο (1920-1930). 

Προϋπολογισμός
Ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός είναι 3,6 εκατομμύρια ευρώ για τη Διεύθυνση Αναστήλωσης και 1,7 εκατομμύρια ευρώ για τη Διεύθυνση Συντήρησης. Όπως υπογραμμίζει η προϊσταμένη του Τμήματος Έργων της Διεύθυνσης Αναστήλωσης, Πόπη Δήμου, το έργο υπολογίζεται να ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2015.

Η ιστορία του κτηρίου
Το Μέγαρο Τσίλλερ, οικοδόμημα του ώριμου νεοκλασικισμού στη νεότερη Ελλάδα, βρίσκεται στην οδό Μαυρομιχάλη 6 στην Αθήνα απέναντι από το κτήριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής της οδού Ακαδημίας. Ήταν η ιδιωτική κατοικία του Γερμανού αρχιτέκτονα Έρνστ (Ερνέστου) Τσίλλερ. Τον Ιούνιο του 1876, ο Τσίλλερ παντρεύτηκε στη Βιέννη με την Σοφία Δούδου, κόρη του Έλληνα εμπόρου Κωνσταντίνου Δούδου από την Κοζάνη. Μετά το γάμο του εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα, έγινε Έλληνας υπήκοος και έζησε στην Αθήνα επί εξήντα χρόνια, μέχρι τον θάνατό του. 

Το 1882 αγόρασε οικόπεδο στο κέντρο της Αθήνας και έκτισε εκεί την ιδιωτική κατοικία του. Το νεοκλασικό κτήριο της οδού Μαυρομιχάλη κοσμείται στην εξωτερική πρόσοψη με κεραμικές κεφαλές Καρυάτιδων, ενώ στο εσωτερικό του υπάρχουν διακοσμητικά στοιχεία υψηλής ποιότητας, τοιχογραφίες, οροφογραφίες, τζάκια, μια ξυλόγλυπτη σκάλα που οδηγεί στο ανώγειο της κατοικίας. Εδώ στεγαζόταν και το αρχιτεκτονικό γραφείο του Τσίλλερ. Η ζωγραφική διακόσμηση του Μεγάρου ήταν δημιουργία του Σλοβένου ζωγράφου Γιούρι Σούμπιτς, ο οποίος είχε αναλάβει και τον εικαστικό διάκοσμο του Μεγάρου Σλήμαν («Ιλίου Μέλαθρον»), έργο κι αυτό του Τσίλλερ.

Πιστός στις επιταγές του κλασικισμού
Ο Ερνέστος Τσίλλερ, από τους κύριους εκπροσώπους της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και πιστός στις επιταγές του κλασικισμού, οικοδόμησε την κατοικία του με πλούσια διακοσμητική έφεση, συνδυάζοντας ποικίλα αρχαιοπρεπή στοιχεία με τις σύγχρονες ευρωπαϊκές τάσεις. Το Μέγαρο του Τσίλλερ ήταν πόλος έλξης και σημείο αναφοράς της υψηλής κοινωνίας της Αθήνας. Ήταν περίφημες οι εσπερίδες που οργάνωνε η Σοφία Δούδου - Τσίλλερ, όπου συγκεντρώνονταν άνθρωποι της τέχνης και των γραμμάτων.

Στο Μέγαρο αυτό έζησε ο Τσίλλερ με την οικογένειά του μέχρι το 1912, οπότε αγοράστηκε σε πλειστηριασμό από τον Κεφαλλονίτη τραπεζίτη, φιλότεχνο και συλλέκτη έργων τέχνης Διονύσιο Π. Λοβέρδο (1878 - 1934), προσωπικότητα της προπολεμικής Αθήνας, για να το χρησιμοποιήσει ως κατοικία του. Ένα μέρος της κατοικίας Λοβέρδου χρησιμοποιήθηκε ως Μουσείο, όπου στέγασε τη συλλογή του από βυζαντινές εικόνες.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, ο αρχιτέκτονας Αριστοτέλης Ζάχος (1872 - 1939), μετά από παραγγελία του Δ. Λοβέρδου, κτίζει στο βάθος της πίσω αυλής του οικήματος ένα παρεκκλήσι, ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα με εντυπωσιακά διακοσμημένο θόλο. Ο Τσίλλερ πέθανε στην Αθήνα στις 10 Νοεμβρίου του 1923 σε ηλικία 86 ετών και έχει ταφεί στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.

Πηγή: naftemporiki.gr 17.10.2014
http://www.naftemporiki.gr/story/868655/se-asximi-katastasi-to-megaro-tsiller-loberdou