Η ιδέα ανήκε στην Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης Λέσβου Α.Ε.
σε συνεργασία με το Δίκτυο Αναπτυξιακών Εταιριών Νησιωτικής Ελλάδας «Νήσων Περίπλους», όπως διαβάζουμε στο efsyn.gr.
Οι δεκατέσσερις δημιουργοί, όλοι καταγόμενοι από κάποιο νησί της Ελλάδας, συγκεντρώθηκαν στη Μυτιλήνη. Είχαν τρεις μέρες στη διάθεσή τους για να βάλουν τα θεμέλια μιας ιστορίας κόμικς εμπνευσμένης από τους «Γλάρους» του Ηλία Βενέζη. Η επιλογή του διηγήματος έγινε από τον Soloup, που ήταν ο γενικός καθοδηγητής και υπεύθυνος του καλλιτεχνικού εργαστηρίου.
Παρούσα ήταν και η Αννα Βενέζη-Κοσμετάτου, κόρη του μεγάλου Ελληνα συγγραφέα που είχε φτάσει στη Μυτιλήνη ως πρόσφυγας από τη Μικρά Ασία έναν αιώνα πριν. Με συγκίνηση σημειώνει στο προλογικό σημείωμα του τόμου: «Ο Βενέζης είχε περάσει τρία μαθητικά χρόνια στη Μυτιλήνη κατά τον πρώτο διωγμό του 1915. Επέστρεψε στο νησί, αφού απελευθερώθηκε από τα τουρκικά τάγματα εργασίας, στο τέλος του 1923, για να ξαναβρεί τους δικούς του. Δυο φορές πρόσφυγας, λοιπόν».
Παρούσα ήταν και η Αννα Βενέζη-Κοσμετάτου, κόρη του μεγάλου Ελληνα συγγραφέα που είχε φτάσει στη Μυτιλήνη ως πρόσφυγας από τη Μικρά Ασία έναν αιώνα πριν. Με συγκίνηση σημειώνει στο προλογικό σημείωμα του τόμου: «Ο Βενέζης είχε περάσει τρία μαθητικά χρόνια στη Μυτιλήνη κατά τον πρώτο διωγμό του 1915. Επέστρεψε στο νησί, αφού απελευθερώθηκε από τα τουρκικά τάγματα εργασίας, στο τέλος του 1923, για να ξαναβρεί τους δικούς του. Δυο φορές πρόσφυγας, λοιπόν».
Χρόνια αργότερα, το 1941, ο Βενέζης συγγράφει ένα σπαρακτικό και αλληγορικό διήγημα για τον πόλεμο, την προσφυγιά, την απώλεια. Οι «Γλάροι» επαινέθηκαν από κοινό και κριτικούς και μεταφράστηκαν σε δεκάδες γλώσσες. Ηταν ένα έργο με τη Λέσβο στο επίκεντρο.
Τη Λέσβο, στην οποία κατά την επιθυμία του σπουδαίου λογοτέχνη βρίσκεται και ο τάφος του, ανώνυμος και χωρίς καμιά επιγραφή παρά μόνο με τη λέξη «Γαλήνη». «Οι σχέσεις του Βενέζη με τη Λέσβο υπήρξαν στενές, ιδιαίτερα στην αρχή και στο τέλος του βίου του.
Οι "Γλάροι", από τη συλλογή διηγημάτων "Αιγαίο", που κυκλοφόρησε το 1941, συνδέουν το νησί με τη γενέθλια αιολική γη του συγγραφέα μέσα από τα συμβάντα και το νόημά τους.
Ο γερο-φαροφύλακας, που μένει μόνος στο νησάκι απέναντι από την Πέτρα, έχει χάσει τα δυο αγόρια του στον πόλεμο της Μικρασίας, αλλά δεν έχει πάψει να τα περιμένει.
Τα δύο γλαρόπουλα που περιμαζεύει και ανασταίνει παίρνουν σιγά σιγά τη θέση των παιδιών του, τους δίνει το όνομά τους. Κι όταν φτάσει η στιγμή να τα ελευθερώσει, αυτά πετάνε μακριά, αλλά το βράδυ επιστρέφουν. Κάθε βράδυ.
Αφού λοιπόν γυρίζουν, μπορεί και τα δυο συνονόματα αγόρια του να επιστρέψουν. Η ελπίδα γίνεται πια απτή, η πράξη της επιστροφής καθημερινή πραγματικότητα.
Ωσπου οι γλάροι να σκοτωθούν από τους κυνηγούς. Και η ελπίδα να σβήσει κι αυτή οριστικά.
Μένει η βεβαιότητα του φάρου, που αναβοσβήνει σταθερά και απαρέγκλιτα, σαν τη βεβαιότητα του θανάτου», συμπληρώνει η Αννα Βενέζη-Κοσμετάτου.
Ο συντετριμμένος φαροφύλακας του Μανιατόπουλου κλαίει για τα χαμένα του παιδιά και για τους νεκρούς γλάρους |
Το διήγημα του Βενέζη, ιδιαίτερα στη σύγχρονη πραγματικότητα και με δεδομένη την αναφορά του στη Μυτιλήνη, δεν είναι απλώς επίκαιρο αλλά αποκτά μια αλληγορική και μεταφυσική διάσταση.
Οπως γράφει και ο Αναστάσιος Περιμένης, συντονιστής της διοργάνωσης και εκπρόσωπος του δικτύου «Νήσων Περίπλους»: Η Λέσβος σε αυτή τη χρονική συγκυρία ξαναζεί το δράμα της "προσφυγιάς", αναβιώνουν στους νησιώτες κατοίκους μνήμες ανθρώπινου πόνου και απόγνωσης που οδηγεί για ακόμη μια φορά ανθρώπους μεσοπέλαγα σε βάρκες και στον ξεριζωμό από τις πατρίδες – τι σημασία έχει η καταγωγή και η φυλή του καθενός.
Οι δημιουργοί κόμικς που δούλεψαν πάνω σ’ αυτό βρέθηκαν στο νησί όταν το θέμα με τους πρόσφυγες άρχισε να γιγαντώνεται. Το εργαστήριο, ο τόπος της συνεργασίας του ήταν ακριβώς δίπλα σε ανθρώπους που κατέφθαναν από εμπόλεμες ζώνες, κατάκοποι, άστεγοι, άρρωστοι. Οσοι τα κατάφερναν…
Και οι γλάροι απέκτησαν στα έργα κάποιων δημιουργών κόμικς μια μεταφορική υπόσταση...
Πηγή: www.efsyn.gr 19.12.2015
Ολόκληρο το άρθρο του Γιάννη Κουκουλά στο:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου