Ενα μεγαλύτερο απόσπασμα από το σχετικό άρθρο, στη συνέχεια, από το capital.gr
Ο εθνικισμός καταστρέφει την Ευρώπη. Όντως;
του Jan Techau
...Για όλους σχεδόν, ο εθνικισμός στην τρέχουσα μορφή του, είναι ένα αναμφισβήτητο φοβερό πράγμα και η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ένα πολιτικό project που είναι σχεδιασμένο για να το ξεπεράσει. Σύμφωνα με αυτή την σκέψη, ο εθνικισμός οδήγησε τους Ευρωπαίους δύο φορές στην άβυσσο στον 20ο αιώνα, και χρειάστηκε να αντικατασταθεί από κάτι μεγαλύτερο, πιο ήπιο, λιγότερο διχαστικό και περισσότερο αδερφικό. Για να συγκρατηθούν οι εκρηκτικές δυνάμεις αυτής της πιο σύγχρονης και ιστορικά πιο εύστοχης πολιτικής παρέμβασης της ευρωπαϊκής εφευρετικότητας, του έθνους-κράτους, μια ακόμη πιο σύγχρονη, ακόμη πιο εύστοχη νέα πολιτική παρέμβαση πρέπει να ξεκινήσει. Το αποτέλεσμα ήταν συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο μεταξύ των ίδιων των οντοτήτων που σε διαφορετική περίπτωση θα συνέχιζαν να σφάζουν ο ένας τον άλλο.
Ωστόσο, δεν είναι ο κάθε -ισμός ένα κακό πράγμα, και ο εθνικισμός -που είναι κατανοητός ως η αγάπη για το έθνος κάποιου- έχει επίσης μια βαθιά θετική πλευρά. Για να κατανοηθεί η πλήρης αίσθηση της έννοιας, είναι χρήσιμο να συνειδητοποιήσουμε ότι ένα έθνος δεν είναι μια ιδέα που συρρικνώνει την κατανόηση και την εμπάθεια για άλλους ανθρώπους, αλλά μάλλον ότι είναι στα αλήθεια ικανό να γίνει ακριβώς το αντίθετο. Ο Εθνικισμός μπορεί να επεκτείνει τον χώρο στον οποίο οι άνθρωποι νοιάζονται ο ένας για τον άλλο. Επιτρέπει στους ανθρώπους να αισθάνονται αλληλεγγύη και συνδέσεις με άλλους ανθρώπους πέραν του περιορισμένου πλαισίου της οικογένειας, της φυλής. Ο εθνικισμός επιτρέπει στους ανθρώπους να σχετίζονται με εντελώς αγνώστους, να μοιράζονται τις ανησυχίες τους και να αισθάνονται υπεύθυνοι για την ευημερία τους. Επίσης επιτρέπει στους ανθρώπους να δημιουργούν ισχυρές ταυτότητες που υπερβαίνουν το άμεσα τοπικό περιβάλλον τους. Αυτός είναι ο λόγος που το έθνος-κράτος και, πραγματικά, ο εθνικισμός, ήταν τόσο επιτυχείς ιστορικά.
Ο μελετητής που είδε αυτόν τον μηχανισμό πιο καθαρά και ο οποίος έγινε διάσημος για το ότι τον επισήμανε ξεκάθαρα, ήταν ο Benedict Anderson, ένας Ιρλανδός πολιτικός επιστήμονας, πρώην Μαρξιστής και δια βίου αντί-ιμπεριαλιστής ακτιβιστής. Στην κλασική μελέτη του Imagined Communities, ο Anderson προχώρησε σε αυτή την εκπληκτική δήλωση:
"Σε μια εποχή που είναι τόσο κοινό για τους προοδευτικούς, κοσμοπολίτες διανοούμενους (ιδιαίτερα στην Ευρώπη;) να επιμένουν στον σχεδόν παθολογικό χαρακτήρα του εθνικισμού, οι ρίζες του στον φόβο και στο μίσος του άλλου, και οι συγγένειές του με τον ρατσισμό, είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας ότι τα έθνη εμπνέουν αγάπη, και συχνά αγάπη βαθιάς αυτοθυσίας”.
Ο Anderson πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου 2015, και μαζί του όλη η κατανόηση της χρησιμότητας του έθνους φαίνεται να έχει εξαφανιστεί επίσης. Αλλά γίνεται όλο και πιο σαφές στην Ευρώπη σε καθημερινή βάση ότι μια ΕΕ χτισμένη στην άρνηση του έθνους, δεν θα διαρκέσει. Είναι αλήθεια ότι σε έναν παγκοσμιοποιημένο, πολυπολιτισμικό κόσμο, η επιβίωση της Ευρώπης θα εξαρτηθεί από την ολοκλήρωση και τη συνεργασία σε ένα επίπεδο που υπερβαίνει το εθνικό. Αλλά αυτό το project ολοκλήρωσης θα είναι επιτυχημένο μόνο εάν είναι κατασκευασμένο με έναν τρόπο που αφήνει άθικτο το εθνικό επίπεδο, αντί να προσπαθήσει να το καταστήσει άνευ ουσίας ή ακόμη και να το καταστρέψει. Η Ευρώπη θα οικοδομηθεί μαζί και παράλληλα με τα έθνη, ή δεν θα οικοδομηθεί.
Για να πετύχει, η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση -από την οποία θα απαιτηθεί περισσότερη εάν οι Ευρωπαίοι θέλουν να διατηρήσουν την σταθερότητα και τα τρέχοντα επίπεδα οικονομικής ευημερίας- πρέπει να μάθει ένα κρίσιμο τέχνασμα από το έθνος. Με τον ίδιο τρόπο που η δύναμη του έθνους έκανε τους ανθρώπους να κοιτάξουν πιο πέρα από τους δεσμούς αίματος της οικογένειας, της φυλής και να ανεβάσουν την αλληλεγγύη σε ένα υψηλότερο επίπεδο, έτσι και η ευρωπαϊκή ενοποίηση πρέπει να ξεπεράσει την προσκόλληση των πολιτών στο έθνος και να την ανυψώσει κατά ένα επίπεδο. Το κόλπο είναι να μην απορρίψει την χαμηλότερου επιπέδου ταυτότητα και να προσπαθήσει να την καταστήσει περιττή. Το κόλπο είναι να αφήσει το έθνος ακέραιο και να προσθέσει άλλο ένα στρώμα που μπορεί να γίνει πολιτικά και συναισθηματικά σημαντικό...
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://carnegieeurope.eu/strategiceurope/?fa=62846
Πηγή: www.capital.gr 26.02.2016
Ο εθνικισμός καταστρέφει την Ευρώπη. Όντως;
του Jan Techau
...Για όλους σχεδόν, ο εθνικισμός στην τρέχουσα μορφή του, είναι ένα αναμφισβήτητο φοβερό πράγμα και η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ένα πολιτικό project που είναι σχεδιασμένο για να το ξεπεράσει. Σύμφωνα με αυτή την σκέψη, ο εθνικισμός οδήγησε τους Ευρωπαίους δύο φορές στην άβυσσο στον 20ο αιώνα, και χρειάστηκε να αντικατασταθεί από κάτι μεγαλύτερο, πιο ήπιο, λιγότερο διχαστικό και περισσότερο αδερφικό. Για να συγκρατηθούν οι εκρηκτικές δυνάμεις αυτής της πιο σύγχρονης και ιστορικά πιο εύστοχης πολιτικής παρέμβασης της ευρωπαϊκής εφευρετικότητας, του έθνους-κράτους, μια ακόμη πιο σύγχρονη, ακόμη πιο εύστοχη νέα πολιτική παρέμβαση πρέπει να ξεκινήσει. Το αποτέλεσμα ήταν συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο μεταξύ των ίδιων των οντοτήτων που σε διαφορετική περίπτωση θα συνέχιζαν να σφάζουν ο ένας τον άλλο.
Ωστόσο, δεν είναι ο κάθε -ισμός ένα κακό πράγμα, και ο εθνικισμός -που είναι κατανοητός ως η αγάπη για το έθνος κάποιου- έχει επίσης μια βαθιά θετική πλευρά. Για να κατανοηθεί η πλήρης αίσθηση της έννοιας, είναι χρήσιμο να συνειδητοποιήσουμε ότι ένα έθνος δεν είναι μια ιδέα που συρρικνώνει την κατανόηση και την εμπάθεια για άλλους ανθρώπους, αλλά μάλλον ότι είναι στα αλήθεια ικανό να γίνει ακριβώς το αντίθετο. Ο Εθνικισμός μπορεί να επεκτείνει τον χώρο στον οποίο οι άνθρωποι νοιάζονται ο ένας για τον άλλο. Επιτρέπει στους ανθρώπους να αισθάνονται αλληλεγγύη και συνδέσεις με άλλους ανθρώπους πέραν του περιορισμένου πλαισίου της οικογένειας, της φυλής. Ο εθνικισμός επιτρέπει στους ανθρώπους να σχετίζονται με εντελώς αγνώστους, να μοιράζονται τις ανησυχίες τους και να αισθάνονται υπεύθυνοι για την ευημερία τους. Επίσης επιτρέπει στους ανθρώπους να δημιουργούν ισχυρές ταυτότητες που υπερβαίνουν το άμεσα τοπικό περιβάλλον τους. Αυτός είναι ο λόγος που το έθνος-κράτος και, πραγματικά, ο εθνικισμός, ήταν τόσο επιτυχείς ιστορικά.
Ο μελετητής που είδε αυτόν τον μηχανισμό πιο καθαρά και ο οποίος έγινε διάσημος για το ότι τον επισήμανε ξεκάθαρα, ήταν ο Benedict Anderson, ένας Ιρλανδός πολιτικός επιστήμονας, πρώην Μαρξιστής και δια βίου αντί-ιμπεριαλιστής ακτιβιστής. Στην κλασική μελέτη του Imagined Communities, ο Anderson προχώρησε σε αυτή την εκπληκτική δήλωση:
"Σε μια εποχή που είναι τόσο κοινό για τους προοδευτικούς, κοσμοπολίτες διανοούμενους (ιδιαίτερα στην Ευρώπη;) να επιμένουν στον σχεδόν παθολογικό χαρακτήρα του εθνικισμού, οι ρίζες του στον φόβο και στο μίσος του άλλου, και οι συγγένειές του με τον ρατσισμό, είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας ότι τα έθνη εμπνέουν αγάπη, και συχνά αγάπη βαθιάς αυτοθυσίας”.
Ο Anderson πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου 2015, και μαζί του όλη η κατανόηση της χρησιμότητας του έθνους φαίνεται να έχει εξαφανιστεί επίσης. Αλλά γίνεται όλο και πιο σαφές στην Ευρώπη σε καθημερινή βάση ότι μια ΕΕ χτισμένη στην άρνηση του έθνους, δεν θα διαρκέσει. Είναι αλήθεια ότι σε έναν παγκοσμιοποιημένο, πολυπολιτισμικό κόσμο, η επιβίωση της Ευρώπης θα εξαρτηθεί από την ολοκλήρωση και τη συνεργασία σε ένα επίπεδο που υπερβαίνει το εθνικό. Αλλά αυτό το project ολοκλήρωσης θα είναι επιτυχημένο μόνο εάν είναι κατασκευασμένο με έναν τρόπο που αφήνει άθικτο το εθνικό επίπεδο, αντί να προσπαθήσει να το καταστήσει άνευ ουσίας ή ακόμη και να το καταστρέψει. Η Ευρώπη θα οικοδομηθεί μαζί και παράλληλα με τα έθνη, ή δεν θα οικοδομηθεί.
Για να πετύχει, η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση -από την οποία θα απαιτηθεί περισσότερη εάν οι Ευρωπαίοι θέλουν να διατηρήσουν την σταθερότητα και τα τρέχοντα επίπεδα οικονομικής ευημερίας- πρέπει να μάθει ένα κρίσιμο τέχνασμα από το έθνος. Με τον ίδιο τρόπο που η δύναμη του έθνους έκανε τους ανθρώπους να κοιτάξουν πιο πέρα από τους δεσμούς αίματος της οικογένειας, της φυλής και να ανεβάσουν την αλληλεγγύη σε ένα υψηλότερο επίπεδο, έτσι και η ευρωπαϊκή ενοποίηση πρέπει να ξεπεράσει την προσκόλληση των πολιτών στο έθνος και να την ανυψώσει κατά ένα επίπεδο. Το κόλπο είναι να μην απορρίψει την χαμηλότερου επιπέδου ταυτότητα και να προσπαθήσει να την καταστήσει περιττή. Το κόλπο είναι να αφήσει το έθνος ακέραιο και να προσθέσει άλλο ένα στρώμα που μπορεί να γίνει πολιτικά και συναισθηματικά σημαντικό...
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://carnegieeurope.eu/strategiceurope/?fa=62846
Πηγή: www.capital.gr 26.02.2016
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου