10 Απριλίου 2016

Στάλμαν: «Ενας H/Y υπό έλεγχο δεν είναι φίλος σας»

Το 1983, ο Ρίτσαρντ Στάλμαν ξεκίνησε τη συγγραφή του GNU, του πρώτου λειτουργικού συστήματος που χρησιμοποιεί ελεύθερο λογισμικό και το οποίο έγινε βάση για το σύστημα GNU/Linux. Ο Στάλμαν, ηγετική φυσιογνωμία του παγκόσμιου κινήματος για τα ψηφιακά δικαιώματα, μιλάει στην «Καθημερινή» για τα ψηφιακά μας δικαιώματα.
Μεγάλο μέρος της συνέντευξης στην Ευρυδίκη Μπέρση, στη συνέχεια:

– Τι θα συμβεί όταν οι μηχανές γίνουν εξυπνότερες από τους ανθρώπους;
– Δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε αυτό και στην παρούσα κατάσταση. Τώρα όλοι οι υπολογιστές λειτουργούν υπό τον έλεγχο ανθρώπων, αλλά ποιων ανθρώπων; Οι υπολογιστές με τους οποίους δουλεύετε μπορεί να σας κακομεταχειρίζονται διαρκώς, υπό τον έλεγχο άλλων ανθρώπων. Αν λειτουργούσαν με βάση τις δικές τους επιθυμίες, δεν θα ήταν απαραίτητα χειρότερο από αυτό που συμβαίνει τώρα. Ενας υπολογιστής υπό τον έλεγχο της Μicrosoft ή της Adobe ή της Αpple ή της Google δεν είναι φίλος σου. Ο μόνος τρόπος να έχεις τον έλεγχο του υπολογιστή σου είναι να «τρέχεις» το δικό σου αντίγραφο ελεύθερου λογισμικού στον δικό σου υπολογιστή.

– Πώς εννοείτε την κακομεταχείριση;
– Υπάρχουν δύο δυνατότητες, είτε οι χρήστες ελέγχουν το πρόγραμμα είτε το πρόγραμμα ελέγχει τους χρήστες. Οταν το ελέγχουν οι χρήστες, μιλάμε για ελεύθερο λογισμικό, λογισμικό που σέβεται την ελευθερία και την κοινότητα των ανθρώπων. Αν το πρόγραμμα τους ελέγχει, γίνεται όργανο άδικης ισχύος... Το κακό γίνεται από τη στιγμή που ένα προϊόν εξαρτάται από την επικοινωνία με έναν σέρβερ. Μπορούν να το κλείσουν ή να αλλάξουν το πώς δουλεύει. Επιπλέον, ο σέρβερ γνωρίζει οτιδήποτε κάνει ο χρήστης με αυτό το προϊόν.

– Παράδειγμα;
– Οι υπηρεσίες αναγνώρισης φωνής. Η αναγνώριση γίνεται εξ αποστάσεως, το πρόγραμμα δεν βρίσκεται στο κινητό. Απλώς το κινητό μεταφέρει τη φωνή στον σέρβερ, στον οποίο «τρέχουν» προγράμματα που τη μετατρέπουν σε κείμενο...

– Δεν έχει γραφτεί ελεύθερο λογισμικό για κινητά τηλέφωνα;
– Ναι, αλλά υπάρχει ένα τμήμα του κινητού τηλεφώνου, ο επεξεργαστής modem, για τον οποίο κανείς δεν μπορεί να γράψει προγράμματα, είναι έτσι κατασκευασμένος ώστε να «τρέχει» μόνο προγράμματα που εγκρίνει ο κατασκευαστής. Τα λειτουργικά συστήματα των τηλεφώνων, το Android ή το ελεύθερο λειτουργικό Replicant, «τρέχουν» στον δεύτερο επεξεργαστή, τον επεξεργαστή εφαρμογών, που ελέγχεται όμως από τον επεξεργαστή modem. Αυτό είναι που ονομάζουμε universal backdoor (καθολικά διαδεδομένη κερκόπορτα)

– Κενά ασφαλείας υπάρχουν όμως και στο ελεύθερο λογισμικό.
– Δεν υπάρχει τέλεια άμυνα, αλλά με το ελεύθερο λογισμικό οι χρήστες προστατεύουν ο ένας τον άλλον. Ολοι βλέπουν το πρόγραμμα και, όταν ανακαλύψουν κάτι κακόβουλο, το διορθώνουν και αναρτούν μια καλύτερη εκδοχή. Εθελοτυφλούμε αν νομίζουμε ότι το κακόβουλο λογισμικό είναι μόνο οι ιοί, δηλαδή τα προγράμματα που δεν έπρεπε να βρίσκονται στον υπολογιστή. Συχνά είναι και τα προγράμματα που εμείς οι ίδιοι εγκαθιστούμε...

– Στις ΗΠΑ εμποδίσατε τον νόμο SOPA, το Ευρωκοινοβούλιο σταμάτησε τη συνθήκη ACTA. Τι προσπαθούσαν να επιτύχουν;
– Σκοπός ήταν να κάνουν σκληρότερο τον νόμο για το copyright, ο οποίος ήδη είναι πολύ περιοριστικός. Είναι καλό να μοιράζεσαι, είναι ένας τρόπος να βοηθάς τους άλλους. Πρέπει να ενθαρρύνεται. Πρέπει να νομιμοποιηθεί ρητά η διανομή αντιγράφων οποιουδήποτε δημοσιευμένου έργου. Αυτό δεν σημαίνει να καταργήσουμε το copyright. Σημαίνει να νομιμοποιήσουμε μία συγκεκριμένη χρήση, να μπορεί κανείς να δώσει σε άλλους ακριβή αντίγραφα δημοσιευμένου έργου για μη εμπορικούς σκοπούς. Το εμποδίζουν είτε με δρακόντειες ποινές είτε με τεχνικές μεθόδους (DRM).

– Πώς θα ζουν οι καλλιτέχνες; 
– Δεν μπορούμε να δικαιολογήσουμε ένα καταπιεστικό σύστημα μόνο επειδή κάποιοι βγάζουν χρήματα. Αλλά το υπάρχον καθεστώς έχει αποτύχει και με τους δικούς του όρους, η συντριπτική πλειοψηφία των καλλιτεχνών βγάζει ελάχιστα. Αφού νομιμοποιήσουμε το μοίρασμα, πρέπει να φτιάξουμε άλλα συστήματα για να στηρίξουμε περισσότερο τους καλλιτέχνες...

* Ο Ρίτσαρντ Στάλμαν θα δώσει διάλεξη αύριο Δευτέρα στις 18.30 στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών. 


Πηγή: www.kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου