'Ενα απόσπασμα της συνέντευξής του, στη συνέχεια, σε σχέση με το τραγούδι:
Είστε από τους πρωτεργάτες της άνοιξης του ελληνικού τραγουδιού τη δεκαετία του ’60. Τι συνέβη εκείνη τη μυθική εποχή;
Δεν ήταν, πιστεύω, μόνο μία δεκαετία. Ξεκίνησε πιο πριν και συνεχίστηκε μετά. Και δεν περιορίστηκε στο τραγούδι. Μην ξεχνάμε την πεζογραφία, την ποίηση, τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Ακόμη, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Ολα αυτά δεν είναι τυχαίο ότι ξεκίνησαν μετά τον παγκόσμιο και τον εμφύλιο πόλεμο. Ξέρετε, μετά από τέτοιες μεγάλες κρίσεις και ανακατατάξεις κοινωνικοπολιτικές, βγαίνουν πάρα πολλά θετικά πρόσημα. Στο τραγούδι, λοιπόν, νομίζω ότι συντελέστηκε κάποιο θαύμα. Εγώ πιστεύω στα θαύματα και στο θείο. Ετσι συναντήθηκαν οι μεγάλοι ποιητές μας, οι εμπνευσμένοι στιχουργοί και οι σημαντικοί ερμηνευτές με τους συνθέτες. Ομως, αντί να το διασφαλίσουμε και να το προφυλάξουμε, και κάθε μέρα να ευχαριστούμε τον Θεό γι’ αυτό, το διαλύσαμε εντελώς. Κρίμα.
Τι είναι τελικά το τραγούδι;
Το τραγούδι είναι μια προσωπική έκφραση η οποία δεν μπορεί τόσο συχνά να σου συμβαίνει, δεν γίνεται. Δεν είναι όπως κάθε μέρα που καθαρίζουμε τα δόντια μας και βάζουμε κολόνια. Το τραγούδι γράφεται με αίμα. Είναι μια προσωπική ανάγκη, είναι ένα υπαρξιακό θέμα. Θα έχετε παρατηρήσει ότι έχω περάσει μεγάλες δημιουργικές παύσεις. Δεν είναι τυχαίες. Δεν μπορεί κανείς να προβάλλεται μέσα από το τραγούδι του, να προβάλλει τις αδυναμίες του ή ό,τι άλλο. Το τραγούδι για μένα είναι αυτά που θέλω να πω, αυτά που έχω μέσα μου και που δεν είμαι ικανός να το κάνω με τα λόγια. Ο,τι κι αν θέλετε να μου βγάλετε από το στόμα αποκλείεται, γιατί δεν μπορώ αλλά και δεν θέλω.
Πολλοί εκτιμούν ότι το «Αξιον Εστί», ο «Μεγάλος Ερωτικός» και το «Ρεμπέτικο» στεφάνωσαν τις δεκαετίες του ’60, του ’70 και του ’80 αντίστοιχα. Ποια ήταν η σχέση σας με τον Χατζιδάκι και τον Θεοδωράκη;
Ερωτική, αν σας φτάνει αυτό. Με την πνευματική έννοια, βέβαια (γέλια). Υπήρχε μια σχέση που δεν ήταν ακριβώς φιλική. Είχαμε άλλους κωδικούς να επικοινωνούμε, που έκαναν αυτήν τη σχέση σαν τις ερωτικές με τα υπέρ και τα κατά τους.
Είστε από τους πρωτεργάτες της άνοιξης του ελληνικού τραγουδιού τη δεκαετία του ’60. Τι συνέβη εκείνη τη μυθική εποχή;
Δεν ήταν, πιστεύω, μόνο μία δεκαετία. Ξεκίνησε πιο πριν και συνεχίστηκε μετά. Και δεν περιορίστηκε στο τραγούδι. Μην ξεχνάμε την πεζογραφία, την ποίηση, τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Ακόμη, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Ολα αυτά δεν είναι τυχαίο ότι ξεκίνησαν μετά τον παγκόσμιο και τον εμφύλιο πόλεμο. Ξέρετε, μετά από τέτοιες μεγάλες κρίσεις και ανακατατάξεις κοινωνικοπολιτικές, βγαίνουν πάρα πολλά θετικά πρόσημα. Στο τραγούδι, λοιπόν, νομίζω ότι συντελέστηκε κάποιο θαύμα. Εγώ πιστεύω στα θαύματα και στο θείο. Ετσι συναντήθηκαν οι μεγάλοι ποιητές μας, οι εμπνευσμένοι στιχουργοί και οι σημαντικοί ερμηνευτές με τους συνθέτες. Ομως, αντί να το διασφαλίσουμε και να το προφυλάξουμε, και κάθε μέρα να ευχαριστούμε τον Θεό γι’ αυτό, το διαλύσαμε εντελώς. Κρίμα.
Τι είναι τελικά το τραγούδι;
Το τραγούδι είναι μια προσωπική έκφραση η οποία δεν μπορεί τόσο συχνά να σου συμβαίνει, δεν γίνεται. Δεν είναι όπως κάθε μέρα που καθαρίζουμε τα δόντια μας και βάζουμε κολόνια. Το τραγούδι γράφεται με αίμα. Είναι μια προσωπική ανάγκη, είναι ένα υπαρξιακό θέμα. Θα έχετε παρατηρήσει ότι έχω περάσει μεγάλες δημιουργικές παύσεις. Δεν είναι τυχαίες. Δεν μπορεί κανείς να προβάλλεται μέσα από το τραγούδι του, να προβάλλει τις αδυναμίες του ή ό,τι άλλο. Το τραγούδι για μένα είναι αυτά που θέλω να πω, αυτά που έχω μέσα μου και που δεν είμαι ικανός να το κάνω με τα λόγια. Ο,τι κι αν θέλετε να μου βγάλετε από το στόμα αποκλείεται, γιατί δεν μπορώ αλλά και δεν θέλω.
Πολλοί εκτιμούν ότι το «Αξιον Εστί», ο «Μεγάλος Ερωτικός» και το «Ρεμπέτικο» στεφάνωσαν τις δεκαετίες του ’60, του ’70 και του ’80 αντίστοιχα. Ποια ήταν η σχέση σας με τον Χατζιδάκι και τον Θεοδωράκη;
Ερωτική, αν σας φτάνει αυτό. Με την πνευματική έννοια, βέβαια (γέλια). Υπήρχε μια σχέση που δεν ήταν ακριβώς φιλική. Είχαμε άλλους κωδικούς να επικοινωνούμε, που έκαναν αυτήν τη σχέση σαν τις ερωτικές με τα υπέρ και τα κατά τους.
Ολόκληρη η συνέντευξη στο:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου