Σαν σήμερα, στις 23 Οκτωβρίου του 1925, γεννήθηκε στην Ξάνθη ο κορυφαίος Έλληνας συνθέτης Μάνος Χατζιδάκις. Δεν θα ασχοληθούμε εδώ με το έργο του, που λίγο έως πολύ όλοι γνωρίζουμε -εκατοντάδες έργα του αναγνωρίζονται σήμερα ως κλασικά-, αλλά με μια άλλη πλευρά του. Εκείνη που αφορά τις πολιτικές του επιλογές και τις παρεμβάσεις του στο δημόσιο βίο. Εξάλλου, η ενασχόλησή με τα κοινά, αποτυπώνεται σε σημαντικό τμήμα του μουσικού του έργου.
Ο Μάνος Χατζιδάκις ανέπτυξε, ήδη από την εποχή της απελευθέρωσης, βαθιά πολιτική σκέψη, κεντρικός άξονας της οποίας ήταν η αμφισβήτηση και η αναθεώρηση. Για την πολιτική του ταυτότητα γράφει ο ίδιος: "Είμαι δημοκράτης αστός, ουμανιστής και αναθεωρητής της δεξιάς... Ποτέ δεν υπήρξα αντικομμουνιστής... Εγώ περιέχω και τον αριστερό. Ο αριστερός όμως δεν με περιέχει". Η πολιτική σκέψη του Μάνου Χατζιδάκι επεκτείνεται στην ουσία των κοινωνικών ζητημάτων, πέρα και έξω από το χώρο που ορίζουν οι ιδεολογίες, και βρίσκεται πανταχού παρούσα στο έργο του -που ωστόσο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να χαρακτηριστεί στρατευμένο.
Από τη μεταπολίτευση και μέχρι το τέλος της ζωής του ο Μάνος Χατζιδάκις παρεμβαίνει συστηματικά και με έντονο τρόπο στο δημόσιο βίο. Αρχικά με το ''Τρίτο Πρόγραμμα'' κι αργότερα με το περιοδικό "Το Τέταρτο" επιχειρεί συνειδητά και μεθοδικά να αντιδράσει σε κατεστημένες αντιλήψεις. Αλλά και με πλήθος συνεντεύξεων, άρθρων και δηλώσεων πάλεψε ενάντια σε αυτά που ο ίδιος θεωρούσε ως μεθοδεύσεις, λαϊκισμό, συντηρητισμό και αμετροέπεια της εξουσίας . Οι παρεμβάσεις του Χατζιδάκι στα δημόσια πράγματα της χώρας δεν γίνονται χωρίς κόστος για τον ίδιο και κορυφώνονται με τη δριμεία κριτική που του ασκεί η εφημερίδα Αυριανή.
Ο Μάνος Χατζιδάκις ανέπτυξε, ήδη από την εποχή της απελευθέρωσης, βαθιά πολιτική σκέψη, κεντρικός άξονας της οποίας ήταν η αμφισβήτηση και η αναθεώρηση. Για την πολιτική του ταυτότητα γράφει ο ίδιος: "Είμαι δημοκράτης αστός, ουμανιστής και αναθεωρητής της δεξιάς... Ποτέ δεν υπήρξα αντικομμουνιστής... Εγώ περιέχω και τον αριστερό. Ο αριστερός όμως δεν με περιέχει". Η πολιτική σκέψη του Μάνου Χατζιδάκι επεκτείνεται στην ουσία των κοινωνικών ζητημάτων, πέρα και έξω από το χώρο που ορίζουν οι ιδεολογίες, και βρίσκεται πανταχού παρούσα στο έργο του -που ωστόσο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να χαρακτηριστεί στρατευμένο.
Από τη μεταπολίτευση και μέχρι το τέλος της ζωής του ο Μάνος Χατζιδάκις παρεμβαίνει συστηματικά και με έντονο τρόπο στο δημόσιο βίο. Αρχικά με το ''Τρίτο Πρόγραμμα'' κι αργότερα με το περιοδικό "Το Τέταρτο" επιχειρεί συνειδητά και μεθοδικά να αντιδράσει σε κατεστημένες αντιλήψεις. Αλλά και με πλήθος συνεντεύξεων, άρθρων και δηλώσεων πάλεψε ενάντια σε αυτά που ο ίδιος θεωρούσε ως μεθοδεύσεις, λαϊκισμό, συντηρητισμό και αμετροέπεια της εξουσίας . Οι παρεμβάσεις του Χατζιδάκι στα δημόσια πράγματα της χώρας δεν γίνονται χωρίς κόστος για τον ίδιο και κορυφώνονται με τη δριμεία κριτική που του ασκεί η εφημερίδα Αυριανή.
Ο Χατζιδάκις είχε αιρετικές ιδέες και πολλοί σύγχρονοι μελετητές του, καθώς και δημοσιογράφοι, έχουν αναρωτηθεί για την πραγματική πολιτική ταυτότητά του. Οι περισσότεροι τον θεωρούν ως ''δεξιό'', άποψη η οποία θεωρείται ως η επικρατούσα και η πιο διαδεδομένη. Άλλοι τον θεωρούν ως αναρχικό, λόγω ορισμένων λεγομένων του κατά καιρούς, καθώς και για τη στήριξή του στους αναρχικούς στο τέλος της ζωής του, με τους οποίους βγήκε στους δρόμους .
Ο συγγενής του, Γιώργος Χατζιδάκις, ανέφερε ότι '' Ο Χατζιδάκις δεν ήταν δεξιός, έτσι δήλωναν οι άλλοι. Τόσα χρόνια μετά, ξέρουμε όλοι την αιτία. Δεν θα μπορούσε να ’χει αποφύγει όλο αυτόν τον μεταπολεμικό διπολισμό, ο οποίος είχε ρίζες στον εμφύλιο. Ο ίδιος διεκδικούσε ελεύθερη σκέψη και δράση και σ’ έναν μεγάλο βαθμό το πέτυχε. Ήθελε να είναι ένας ελεύθερος πολίτης κι ήξερε πως δεν ήταν εύκολο αυτό. Οι απόψεις και οι ιδέες του ήταν ανατρεπτικές, όχι όμως με την έννοια της αναρχίας όπως την εκλαμβάνουμε σήμερα, μιας κατάστασης «χύμα» που τα καίει και τα διαλύει όλα. Πίστευε στην ανατροπή οποιουδήποτε συντηρητικού, δογματικού και υποκριτικού στοιχείου.''
Ο Μάνος Χατζιδάκις επέκρινε με τα χειρότερα λόγια την νεολαία της ΟΝΝΕΔ, στην οποία είχε παρευρεθεί για μία συναυλία του. Συγκεκριμένα σταμάτησε τη συναυλία μετά το εικοσάλεπτο, χαρακτηρίζοντας τους ως '' Νεολαία αναψυκτηρίου''. Αντιθέτως, όταν παρευρέθηκε στο φεστιβάλ της οργάνωσης νεολαίας Ρήγας Φεραίος, μίλησε με τα καλύτερα λόγια για αυτήν και τους χαρακτήρισε ως " Πολιτισμένη Νεολαία".
Συγκεκριμένα αναφέρει: "Πριν δύο χρόνια με είχαν παρακαλέσει τα παιδιά του Ρήγα Φεραίου να παίξω στο Φεστιβάλ τους. Η νεολαία του ΚΚΕ Εσωτερικού είναι η πιο συμπαθής νεολαία μέχρι σήμερα στον τόπο μας, διότι είναι πάρα πολύ απομακρυσμένη από την εξουσία και δεν έχει φθαρεί καθόλου, δεν έχει καμία προοπτική εξουσίας*. Συνεπώς, η ένταξη αυτών των παιδιών στο ΚΚΕ Εσωτερικού είναι γνήσια, από τη στιγμή που δεν έχει βλέψεις εξουσίας ή ωφελημάτων. Έκανα, λοιπόν, μία συναυλία στο ΚΚΕ Εσωτερικού και ήταν περίφημη η επαφή μου με αυτό το κοινό, είχα πραγματικά άριστες εντυπώσεις. Για να μην θεωρηθώ όμως μονομερής ότι ευνόησα τα παιδιά του Ρήγα Φεραίου, δέχτηκα και την πρόσκληση της ΟΝΝΕΔ, διότι ψηφίζω Νέα Δημοκρατία. Έτσι, πήγα και στο δικό τους Φεστιβάλ. Έφυγα σε είκοσι λεπτά, κακήν κακώς. Είχα το αίσθημα ότι έπαιξα σε ένα αναψυκτήριο, όχι σε συναυλία, τέτοια ντροπή δεν είχα ξανανιώσει στη ζωή μου".
Η στάση του Μάνου Χατζιδάκι στα θέματα του δημόσιου βίου καθορίζεται από την αισθητική του και χαρακτηρίζει σημαντικό μέρος του έργου του, κυρίως της περιόδου από τη μεταπολίτευση και μετά. Έτσι η έντονη ενασχόληση του Χατζιδάκι με τα κοινά κατά την περίοδο αυτή αποτυπώνεται σε σημαντικό τμήμα του έργου του. Χαρακτηριστικά έργα της περιόδου είναι "Η εποχή της Μελισσάνθης", έργο αυτοβιογραφικό αλλά και βαθιά πολιτικό, οι κύκλοι τραγουδιών "Τα παράλογα" (1978), η μουσική παράσταση "Πορνογραφία" (1982) σε δική του σκηνοθεσία, "Οι μπαλάντες της οδού Αθηνάς" (1983), η "Σκοτεινή Μητέρα" και "Τα τραγούδια της αμαρτίας".
Ο Μάνος Χατζιδάκις επέκρινε με τα χειρότερα λόγια την νεολαία της ΟΝΝΕΔ, στην οποία είχε παρευρεθεί για μία συναυλία του. Συγκεκριμένα σταμάτησε τη συναυλία μετά το εικοσάλεπτο, χαρακτηρίζοντας τους ως '' Νεολαία αναψυκτηρίου''. Αντιθέτως, όταν παρευρέθηκε στο φεστιβάλ της οργάνωσης νεολαίας Ρήγας Φεραίος, μίλησε με τα καλύτερα λόγια για αυτήν και τους χαρακτήρισε ως " Πολιτισμένη Νεολαία".
Συγκεκριμένα αναφέρει: "Πριν δύο χρόνια με είχαν παρακαλέσει τα παιδιά του Ρήγα Φεραίου να παίξω στο Φεστιβάλ τους. Η νεολαία του ΚΚΕ Εσωτερικού είναι η πιο συμπαθής νεολαία μέχρι σήμερα στον τόπο μας, διότι είναι πάρα πολύ απομακρυσμένη από την εξουσία και δεν έχει φθαρεί καθόλου, δεν έχει καμία προοπτική εξουσίας*. Συνεπώς, η ένταξη αυτών των παιδιών στο ΚΚΕ Εσωτερικού είναι γνήσια, από τη στιγμή που δεν έχει βλέψεις εξουσίας ή ωφελημάτων. Έκανα, λοιπόν, μία συναυλία στο ΚΚΕ Εσωτερικού και ήταν περίφημη η επαφή μου με αυτό το κοινό, είχα πραγματικά άριστες εντυπώσεις. Για να μην θεωρηθώ όμως μονομερής ότι ευνόησα τα παιδιά του Ρήγα Φεραίου, δέχτηκα και την πρόσκληση της ΟΝΝΕΔ, διότι ψηφίζω Νέα Δημοκρατία. Έτσι, πήγα και στο δικό τους Φεστιβάλ. Έφυγα σε είκοσι λεπτά, κακήν κακώς. Είχα το αίσθημα ότι έπαιξα σε ένα αναψυκτήριο, όχι σε συναυλία, τέτοια ντροπή δεν είχα ξανανιώσει στη ζωή μου".
Η στάση του Μάνου Χατζιδάκι στα θέματα του δημόσιου βίου καθορίζεται από την αισθητική του και χαρακτηρίζει σημαντικό μέρος του έργου του, κυρίως της περιόδου από τη μεταπολίτευση και μετά. Έτσι η έντονη ενασχόληση του Χατζιδάκι με τα κοινά κατά την περίοδο αυτή αποτυπώνεται σε σημαντικό τμήμα του έργου του. Χαρακτηριστικά έργα της περιόδου είναι "Η εποχή της Μελισσάνθης", έργο αυτοβιογραφικό αλλά και βαθιά πολιτικό, οι κύκλοι τραγουδιών "Τα παράλογα" (1978), η μουσική παράσταση "Πορνογραφία" (1982) σε δική του σκηνοθεσία, "Οι μπαλάντες της οδού Αθηνάς" (1983), η "Σκοτεινή Μητέρα" και "Τα τραγούδια της αμαρτίας".
Video: Manos Hadjidakis - Melissanthe's march:
Ο Μάνος Χατζιδάκις πέθανε στις 15 Ιουνίου του 1994 από οξύ πνευμονικό οίδημα και ετάφη στην Παιανία.
Πηγή: Στοιχεία από el.wikipedia.org
* Ακόμη και ο Μάνος Χατζιδάκις μπορεί να "πέσει έξω". Σήμερα η συνέχεια του του ΚΚΕ Εσωτερικού, ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι κόμμα εξουσίας και φυσικά η νεολαία του έχει υποστεί την ανάλογη μετάλλαξη.
Σχετική ανάρτηση:
Μάνος Χατζιδάκις: Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι
Πηγή: Στοιχεία από el.wikipedia.org
* Ακόμη και ο Μάνος Χατζιδάκις μπορεί να "πέσει έξω". Σήμερα η συνέχεια του του ΚΚΕ Εσωτερικού, ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι κόμμα εξουσίας και φυσικά η νεολαία του έχει υποστεί την ανάλογη μετάλλαξη.
Σχετική ανάρτηση:
Μάνος Χατζιδάκις: Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου