Νίκος Αναστασιάδης: Στόχος μια λύση χωρίς νικητές και ηττημένους

O δημογραφικός χαρακτήρας μετά τη λύση θα αντικατοπτρίζει τη δημογραφική σύνθεση του 1960, δήλωσε σήμερα στη Λευκωσία ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης στη διακαναλική συνέντευξη Τύπου με θέμα το Κυπριακό, σε επτά διευθυντές ειδήσεων τηλεοπτικών σταθμών παγκύπριας εμβέλειας, σύμφωνα με τον "Φιλελεύθερο". Ο Πρόεδρος διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να δεχτεί ημερομηνία για πολυμερή συνάντηση αν δεν επιτευχθεί πρόοδος στο εδαφικό συγκλίσεις στις αναπροσαρμογές και με αυτό εννοεί κατάθεση χαρτών για όσα προκύπτουν.

Στην αποφώνησή του επανέλαβε ότι μεταβαίνει στην Ελβετία με την αποφασιστικότητα και την πολιτική βούληση για να εργαστεί δημιουργικά να ξεπεραστούν οι ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων. Διαβεβαιώνω την ε/κ κοινότητα ότι συμμερίζομαι τις ανησυχίες, στόχος είναι μια αξιοπρεπής για όλους μας λύση το συντομότερο δυνατόν. Γιατί όχι και πριν το τέλος του 2016.

Η ομιλία του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη*:

«Η σημερινή συνέντευξη Tύπου αποτελεί συνέχεια των όσων εν λεπτομέρεια ανέπτυξα στην ανοικτή σύνοδο της Βουλής των Αντιπροσώπων στις 11/2/16.

Έκρινα πως σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη δεν θα ήτο παραγωγικός ένας παρατεταμένος μονόλογος, γιατί κάτι ανάλογο θα μου έδινε το δικαίωμα να επικεντρώσω τις αναφορές μου εις όσα εγώ επιλέγω, αποτρέποντας έναν διάλογο που θα επιτρέψει την σε βάθος ενημέρωση για όσα διαδραματίζονται στις διαπραγματεύσεις.

Επέλεξα να επικεντρωθώ σε μια αδρομερή αναφορά σημαντικών πτυχών που άπτονται των 4 κεφαλαίων που μέχρι σήμερα έχουν συζητηθεί και κατά την άποψή μου ανησυχούν ή απασχολούν τους πολίτες.

Η νέα τάξη πραγμάτων, όπως έχει από το 1977 καθοριστεί, και αποτέλεσε το πλαίσιο διαπραγμάτευσης όλων των προκατόχων μου, διαλαμβάνει την μετεξέλιξη της εσωτερικής δομής του Κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας (αποκλειστικά δηλαδή της εσωτερικής πολιτειακής δομής) από ενιαίο σε ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης, στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής Ομοσπονδίας.

Θέλω εξ’ αρχής να ξεκαθαρίσω για πολλοστή φορά πως θεωρώ παντελώς αδόκιμο να προβάλλεται ο ισχυρισμός πως η υπό διαπραγμάτευση λύση θα οδηγήσει σε λύση Συνομοσπονδίας και όχι Ομοσπονδίας.

Ένας ανάλογος ισχυρισμός θα είχε έστω και κατ’ ελάχιστον βάση αν οι συνομιλίες διεξάγονταν μεταξύ των ηγετών δύο προϋπαρχόντων κρατών και όχι όπως μέχρι σήμερα συμβαίνει μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων.

Ταυτόχρονα, έχει συμφωνηθεί όπως και στο Κοινό Ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου σημειώνεται, ότι το ομοσπονδιακό σύνταγμα θα ορίζει ότι η ενωμένη Κύπρος θα αποτελείται από δύο συνιστώσες πολιτείες, ισοτίμου καθεστώτος, διευκρινίζοντας έτσι ότι οι εν λόγω πολιτείες δημιουργούνται και έλκουν τη νομιμότητα τους μέσα από τις πρόνοιες του Συντάγματος και όχι γιατί προϋπήρχαν.

Είναι για αυτό το λόγο εξάλλου που ο θεμέλιος λίθος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η συνθήκη δηλαδή εγκαθίδρυσης του 1960 θα παραμείνει σε ισχύ, ενώ η Κύπρος θα συνεχίσει να είναι μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με όλες τις διεθνείς συμβάσεις που έχουν υπογραφεί από την ίδρυση της Δημοκρατίας, να είναι επίσης σε ισχύ.

Την ίδια στιγμή από τις μέχρι σήμερα διαπραγματεύσεις προκύπτει ξεκάθαρα πως θα είναι απόλυτα διασφαλισμένες οι τρεις βασικές αρχές που διακρίνουν τα κράτη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, δηλαδή: η μία και μόνη διεθνής προσωπικότητα, η μία και μόνη κυριαρχία και η μία και μόνη ιθαγένεια.

Από την μέχρι σήμερα διαπραγμάτευση παρατηρείται σημαντική πρόοδος στα Κεφάλαια της Διακυβέρνησης και Διαμοιρασμού Εξουσιών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Οικονομίας, καθώς επίσης σε μικρότερο βαθμό στο Κεφάλαιο του Περιουσιακού.

Πρόκειται για πρόοδο που, σε κάποιες των περιπτώσεων, βελτιώνει προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού αντίστοιχες πρόνοιες του Συντάγματος του 1960, ή άλλων κατά καιρούς πρωτοβουλιών και διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού.

Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, επιδιώκεται η διασφάλιση ενός ισχυρού, αποτελεσματικού και λειτουργικού συστήματος διακυβέρνησης, αφού έχει συμφωνηθεί κατάλογος αρμοδιοτήτων του κεντρικού κράτους που περιλαμβάνει τις εξωτερικές σχέσεις, τις σχέσεις με την Ε.Ε., την αμυντική πολιτική, τη διαχείριση των φυσικών πόρων, τον έλεγχο και ασφάλεια των χερσαίων, θαλάσσιων και εναέριων συνόρων, τη μεταναστευτική πολιτική και άλλα.

Εξάλλου, ένα από τα βασικά συστατικά των Ομοσπονδιακών πολιτευμάτων είναι και η διασφάλιση διευρυμένων αρμοδιοτήτων των πολιτειών στην καθ’ ημέρα πραγματικότητα και δραστηριότητα των πολιτών.

Ενδεικτικά αναφέρω πως μέσα σε αυτό το πλαίσιο και όπως έχει συμφωνηθεί, η κάθε μία των πολιτειών, θα έχει αποκλειστική αρμοδιότητα μεταξύ άλλων, να διατηρεί δικό της ανεξάρτητο σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων, το δικό της σύστημα υγείας, το δικό της εκπαιδευτικό σύστημα, τη δική της τοπική αυτοδιοίκηση.

Όπως επίσης θα διασφαλίζει τα ιδιαίτερα εθνοτικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά της κάθε κοινότητας.

Επιπλέον, μέσα από το Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας που θα είναι αρμοδιότητα της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, πέραν από τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του Ομοσπονδιακού Κράτους, προνοείται και η υποχρέωση της κάθε μίας των πολιτειών να διασφαλίζει την οικονομική της βιωσιμότητα και καμία των πολιτειών δεν θα καλείται να αποπληρώνει τις οικονομικές υποχρεώσεις που δημιουργεί η άλλη.

Ταυτόχρονα και για προστασία των επιχειρηματικών και οικονομικών δραστηριοτήτων των πολιτών, θα υπάρχουν αυστηροί κανόνες διασφάλισης του υγιούς ανταγωνισμού αλλά και διασφάλιση των Ευρωπαϊκών κανόνων πιστοποίησης προϊόντων και υπηρεσιών.

Καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη σημαντικών συγκλίσεων αποτελεί η ιδιότητα της χώρας μας ως Κράτους Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ανάγκη προσαρμογής βασικών συστατικών της λύσης με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο κάτι που το έχουμε επιτύχει με την ενεργότερη εμπλοκή της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η οποία, ανάμεσα σε άλλα, έχει καταστήσει αναπότρεπτη την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εφαρμογή των βασικών ελευθεριών οι οποίες είναι απολύτως κατοχυρωμένες.

Πιο συγκεκριμένα, μέσα στο πλαίσιο της λύσης:

• 1. O κάθε πολίτης θα μπορεί να διακινείται ελεύθερα σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου, χωρίς κανένα περιορισμό.
• 2. Ο καθένας θα έχει το δικαίωμα επιλογής του τόπου εγκατάστασης, ενώ διασφαλίζεται και το δικαίωμα απόκτησης περιουσίας, ενάσκησης επαγγέλματος και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όπου επιθυμεί.

Προς διασφάλιση των πιο πάνω και βεβαίως της δικοινοτικότητας, έχει γίνει αποδεκτό να ρυθμίζονται τα εκλογικά δικαιώματα των όσων θα απολαμβάνουν των πιο πάνω δικαιωμάτων αλλά θα προέρχονται από την άλλη συνιστώσα πολιτεία.

Μία άλλη των πολιτικών συγκλίσεων είναι και η αντιμετώπιση της μεγαλύτερης ανησυχίας του κυπριακού ελληνισμού για αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης του πληθυσμού της Κύπρου, αφού διασφαλίστηκε πως ο δημογραφικός χαρακτήρας του νησιού κατά την πρώτη ημέρα της λύσης θα αντικατοπτρίζει, με μια μικρή απόκλιση, την δημογραφική σύνθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960.

Το πιο σημαντικό είναι ότι μέσα από την πιο πάνω ρύθμιση διασφαλίζεται όχι μόνο το παρόν αλλά και το μέλλον, αφού για να αποκτήσει την Κυπριακή ιθαγένεια ένας Τούρκος υπήκοος θα πρέπει να προηγηθεί η απόδοση της εν λόγω ιδιότητας σε τέσσερις εξ’ Ελλάδος καταγόμενους.

Χωρίς να αποκρύβω σημαντικές διαφωνίες που εξακολουθούν να υπάρχουν στο κεφάλαιο του Περιουσιακού, δεν μπορώ να παραγνωρίσω την πρόοδο που έχει επιτευχθεί με την αναγνώριση του δικαιώματος ιδιοκτησίας μέσα από συγκεκριμένες διαδικασίες και θεραπείες όπως:

• Επανεγκατάσταση
• Μερική αποκατάσταση
• Εναλλακτική αποκατάσταση
• Ανταλλαγή περιουσίας
• Αποζημίωση.

Να σημειώσω πως η θωράκιση του πιο πάνω δικαιώματος, διασφαλίζεται περαιτέρω με την ελεύθερη επιλογή του ιδιοκτήτη -εάν δεν ικανοποιηθεί από τις αποφάσεις των εσωτερικών ενδίκων μέσων - να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Για πρώτη φορά βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ο διάλογος για την ανάγκη όπως από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης προκύψουν οφέλη για το σύνολο των πολιτών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο συζητείται σε ένα πνεύμα συναντίληψης, μεταξύ άλλων, από την πρώτη μέρα:

• Να αποδοθεί η περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της.
• Να υπάρξει άμεση απόδοση των υπό επιστροφή ακατοίκητων περιοχών και της νεκρής ζώνης στους νόμιμους ιδιοκτήτες της.
• Από την πρώτη ημέρα, να υπάρξει αποχώρηση σημαντικού αριθμού κατοχικών στρατευμάτων.

Έκανα μια γενική αναφορά σε μερικές εκ των πιο σημαντικών συγκλίσεων και συναντιλήψεων οι οποίες κατά κύριο λόγο προκαλούν ανησυχίες στους πολίτες.

Όπως έχω προαναφέρει παραμένουν διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις σε θέματα που έχουν συζητηθεί, ενώ τα κεφαλαιώδη θέματα της Ασφάλειας και Εγγυήσεων και του Εδαφικού που θα είναι καθοριστικά ως προς το τελικό αποτέλεσμα δεν αποτέλεσαν ακόμη αντικείμενο ουσιαστικού διαλόγου.

Είναι καλά γνωστό πως και στα δύο θέματα υπάρχει σημαντική απόκλιση μεταξύ των θέσεων των δύο πλευρών. Θέλω να ελπίζω πως στις διαπραγματεύσεις που θα πραγματοποιηθούν από τη Δευτέρα στην Ελβετία, θα έχουμε τέτοια πρόοδο που θα δημιουργεί την προοπτική να προχωρήσουμε και στην ουσιαστική συζήτηση των κεφαλαίων της ασφάλειας και των εγγυήσεων.

Θέλω να καταστήσω σαφές πως για να υπάρξει ελπίδα θετικής κατάληξης, δεν είναι αρκετή η ρητορική για επιθυμία της λύσης. Πως δεν είναι αρκετή η ρητορική περί κατανόησης των ανησυχιών των ελληνοκυπρίων.

Να γίνει κατανοητό πως μία αξιοπρεπής και αποδεκτή από όλους λύση του Κυπριακού θα είναι προς όφελος και των ελληνοκυπρίων και των τουρκοκυπρίων. Μια λύση που δεν θα αφήνει νικητές και ηττημένους.

Πως μία ανάλογη λύση θα είναι προς όφελος και της ίδιας της Τουρκίας και του τουρκικού λαού.

Για αυτό και θεωρώ καθοριστικής σημασίας, στις καταβαλλόμενες προσπάθειες την αποφασιστική συμβολή της Τουρκίας αλλά και της ηγεσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας.

Τελειώνοντας, αυτό που θέλω να διαβεβαιώσω είναι ότι μεταβαίνω στην Ελβετία με αποφασιστικότητα, καλή θέληση και την αναγκαία βούληση, έχοντας κατά νου ότι η λύση θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και να καθησυχάσει τις ανησυχίες του κυπριακού λαού».  

Επιπρόσθετα σημειώνεται ότι:

Μισή ώρα αφότου τελειώσει η διακαναλική συνέντευξη Τύπου του ΠτΔ, Νίκου Αναστασιάδη, ο κατοχικός ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί θα παραχωρήσει συνέντευξη στα κατεχόμενα, με ταυτόχρονη διερμηνεία και στα ελληνικά.

Τη Δευτέρα ο ΠτΔ, Νίκος Αναστασιάδης, και οι στενοί του συνεργάτες, σύμβουλοι και εμπειρογνώμονες αρχίζουν συνομιλίες για το εδαφικό στο Μον Πελεράν της Ελβετίας, υπό την αιγίδα του Ειδικού Συμβούλου του ΓΓ Έσπεν Μπαρθ Άιντα. Παρών στην έναρξη των συνομιλιών που θα διαρκέσουν ως τις 11 του μήνα, θα είναι ο ΓΓ του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν.

* Πηγή: www.philenews.com 04.11.2016