Το Bloomberg παρουσιάζει τρία σενάρια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διάσπαση του ευρώ –και τρία σενάρια που θέλουν το ευρώ να αναδύεται ισχυρότερο μέσα από το κύμα λαϊκισμού. Και ρωτά τους ειδικούς για την πιθανότητα που έχει το κάθε σενάριο να γίνει πραγματικότητα.
Τα τρία σενάρια της διάλυσης του ευρώ
Σενάριο 1: Η Le Pen κερδίζει τις εκλογές της Γαλλίας (πιθανότητα 15%)
Με τους αντιπάλους της να έχουν πληγεί από τα σκάνδαλα, η Marine Le Pen διαψεύδει τις δημοσκοπήσεις και αναδεικνύεται νικήτρια στο β’ γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών. Στη συνέχεια διενεργεί –και κερδίζει- ένα δημοψήφισμα για την έξοδο της Γαλλίας από την Ευρωζώνη. Πυροδοτείται μια τεράστια φυγή κεφαλαίων, όχι μόνο στη Γαλλία αλλά και σε άλλες χώρες, όπως η Ιταλία, όπου έχει αντηχήσει η ιδέα ενός αντίστοιχου δημοψηφίσματος. Ξεκινά η εφαρμογή ελέγχων στην κίνηση των κεφαλαίων. Η Le Pen εισαγάγει το φράγκο και το συνδέει με ό,τι απέμεινε από το ευρώ. Αυτό καθίσταται ανέφικτο και η αξία του νέου νομίσματος βυθίζεται.
Χάος κατακλύζει τις αγορές. Έχοντας χάσει το επιχείρημα της μη αναστρεψιμότητας του ευρώ, άλλες κυβερνήσεις ακολουθούν το παράδειγμα της Γαλλίας, αφήνοντας μόνο λίγες χώρες του πυρήνα της Βόρειας Ευρώπης με το κοινό νόμισμα.
Σενάριο 2: Η Ιταλία παραδίδεται στον ευρω-σκεπτικισμό (πιθανότητα 30%)
Από τα όρια της κατάρρευσης όπου βρίσκεται, το ιταλικό τραπεζικό σύστημα δέχεται το τελειωτικό χτύπημα όταν οι ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ απορρίπτουν μια κυβερνητική γραμμή στήριξης 20 δισ. ευρώ, με το επιχείρημα ότι αποτελεί κρατική βοήθεια. Τα spreads των ιταλικών ομολόγων εκτοξεύονται σε ιστορικά υψηλά και οι τράπεζες μαστίζονται από την εκροή καταθέσεων που αναγκάζει τη νέα κυβέρνηση να επιβάλει capital controls προτού παραιτηθεί με συνοπτικές διαδικασίες. Μετά από πολλά χρόνια υποτονικής ανάπτυξης, ανεργίας και διαδοχικών χρηματοοικονομικών κρίσεων, η Ιταλία διακατέχεται από ευρω-σκεπτικισμό. Το Κίνημα Πέντε Αστέρων κερδίζει τις εκλογές και σχηματίζει κυβέρνηση συνασπισμού με τη Λέγκα του Βορρά στη βάση μιας κοινής πλατφόρμας για επαναφορά της λίρας. Κρατικοποιούν τις τράπεζες και κερδίζουν το δημοψήφισμα σχετικά με τη συμμετοχή στην Ευρωζώνη, δίνοντας τέλος στο διάρκειας 18 ετών πείραμα της Ιταλίας με το ευρώ.
Σενάριο 3: Η Ελλάδα δεν αντέχει άλλο (πιθανότητα 50%)
Με τους πιστωτές να ζητούν επιπλέον περικοπές στις συντάξεις, ο Αλέξης Τσίπρας προκηρύσσει πρόωρες εκλογές, υποστηρίζοντας ότι τίποτα από όλα αυτά δεν ήταν μέρος της συμφωνίας που έκλεισε το 2015. Η κίνηση αυτή τον βοηθά να ανακτήσει τη στήριξη των αποξενωμένων ψηφοφόρων του και να κερδίσει τις εκλογές με την κατηγορηματική δέσμευση να εγκαταλείψει τη λιτότητα.
Με την έξαρση του λαϊκισμού να αναγκάζει τις άλλες κυβερνήσεις της Ευρωζώνης να τηρούν σκληρή στάση απέναντι στην Ελλάδα, ο Τσίπρας δεν βρίσκει ιδιαίτερη κατανόηση στο εξωτερικό. Αυτή τη φορά η Ελλάδα δεν αντιδρά. Η Αθήνα χρεοκοπεί, εκδηλώνοντας αδυναμία να πληρώσει το χρέος της προς την ΕΚΤ και ωθεί την ΕΚΤ να "τραβήξει την πρίζα" από τις ελληνικές τράπεζες. Οι καταθέσεις μετατρέπονται σε υποσχετικούς τίτλους, μια μορφή IOU, καθώς οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις αναγκάζονται να ανταλλάξουν προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ τυπώνονται νέα χαρτονομίσματα. Αυτό ανοίγει το δρόμο για την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη.
Τα τρία σενάρια της διάσωσης του ευρώ
Σενάριο 1: Μια παγκόσμια κρίση ενώνει την Ευρώπη (πιθανότητα 25%)
Οι ηγεσίες της Ευρώπης επικεντρώνονται στις δίδυμες κρίσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και έξω από τα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης. Ο Donald Trump ξεκινά έναν εκδικητικό εμπορικό πόλεμο με τη Γερμανία, ενώ ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin αρχίζει να προκαλεί σοβαρά το ΝΑΤΟ. Αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γερμανία αποφασίζει να ενωθεί με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel συναινεί σε μία δημοσιονομική ένωση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη, σε αντάλλαγμα για γερμανική πειθαρχία στον προϋπολογισμό. Η Μεγάλη Ευκαιρία –υπογράφεται κάτω από την Αψίδα του Θριάμβου- δίνει τέλος στην αμφιβολία γύρω από τους χρημαοοικονομικούς δεσμούς που κρατούν ενωμένη τη νομισματική ένωση. Η αξία του ευρώ εκτινάσσεται.
Σενάριο 2: Ο Schulz κερδίζει στη Γερμανία (πιθανότητα 15%)
Καθώς εντείνεται η κριτική απέναντι στην μεταναστευτική πολιτική της Merkel, οι Γερμανοί καταλήγουν πως ήρθε τελικά ώρα για αλλαγή. Η Merkel δεν καταφέρνει να κερδίσει μια τέταρτη θητεία και αντικαθίστανται από τον Martin Schulz, τον υποψήφιο των Σοσιαλδημοκρατών. Ο Schulz αποδεικνύεται πολύ πιο πρόθυμος να αποδεχτεί ηπιότερη δημοσιονομική πολιτική και οι Ευρωπαίοι πιστωτές χαλαρώνουν τους στόχους της Ελλάδας για λιτότητα. Η χώρα ολοκληρώνει το πρόγραμμα στήριξης το 2018 και επιστρέφει στις αγορές ομολόγων.
Ο Schulz αναβιώνει τη στήριξή του για τα ευρωομόλογα –χρέος που εκδίδεται από κοινού από τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης- και ανακουφισμένοι που οδεύουν προς το 2018 με την ΕΕ ανέπαφη, οι έτεροι ηγέτες δίνουν τη συγκατάθεσή τους. Ο Schulz σταδιακά διαρρυγνύει την οικονομική πολιτική της Merkel και εγκαινιάζει μια περίοδο ήπιας δημοσιονομικής επέκτασης στη Γερμανία, δίνοντας ώθηση στην εγχώρια ζήτηση. Το εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας στις συναλλαγές με τις ΗΠΑ συρρικνώνεται, αμβλύνοντας τις εντάσεις στις σχέσεις με την κυβέρνηση Trump. Μία ήπια δημοσιονομική ένωση γίνεται πραγματικότητα, με τους Γερμανούς φορολογούμενους να στηρίζουν κατά περιπτώσεις τις δαπάνες των κυβερνήσεων του ευρωπαϊκού Νότου. Ο Τσίπρας υποδέχεται τον Schulz στην Αθήνα. Επευφημούντα πλήθη καλωσορίζουν τον Καγκελάριο ο οποίος φιγουράρει στα πρωτοσέλιδα ως ο σωτήρας της Ελλάδας και του ευρώ.
Σενάριο 3: Τα καταφέρνουν με το ζόρι (πιθανότητα 75%)
Η Le Pen χάνει, η Ελλάδα δεν χρεοκοπεί, οι ιταλικές τράπεζες παραπαίουν και η Merkel κερδίζει, παρατείνοντας το ρόλο της ως του de facto ηγέτη της Ευρωζώνης. Με τα φώτα να είναι στραμμένα στην κάλυψη των τραυματικών διαπραγματεύσεων για το Brexit και τους πρώτους μήνες θητείας του Trump, η ΕΕ γιορτάζει απαρατήρητη τα 60 της χρόνια, καταρτίζοντας έναν άτολμο οδικό χάρτη για το μέλλον του ευρώ.
Απαλλαγμένοι από τις πιέσεις των εκλογικών αναμετρήσεων, η Merkel και οι άλλοι ηγέτες συζητούν τη θέσπιση του ρόλου ενός υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης –αλλά σε μερικά χρόνια από σήμερα. Η αδυναμία της Ελλάδας να εφαρμόσει τη λιτότητα για να "ξεκλειδώσει" τα κεφάλαια στήριξης δημιουργεί μία μίνι κρίση κάθε χρόνο, αλλά κάθε φορά λαμβάνει χώρα μια 11ωρη τελική διαπραγμάτευση και η ελληνική οικονομία σταδιακά βελτιώνεται. Οι σποραδικές ανησυχίες για την υγεία των τραπεζών ενθαρρύνουν την Ευρωζώνη να κάνει επιτέλους βήματα στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσης της τραπεζικής ένωσης και να εισαγάγει έναν κοινό μηχανισμό εγγύησης καταθέσεων.
Έχουμε 2020, δέκα χρόνια μετά το πρώτο μνημόνιο της Ελλάδας και η Ευρωζώνη είναι ακόμη ανέπαφη. Διευρύνεται, μάλιστα, με την είσοδο περισσότερων χωρών. Δεν υπάρχει ακόμη δημοσιονομική ένωση –αλλά αυτή μπορεί να περιμένει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου