Αμπελάκια: Αρχοντικό Schwarz, ένα μνημείο της χρυσής εποχής

Αν υπάρχει ένα και μόνο μέρος που να αποτυπώνει το τι συνέβη στα Αμπελάκια τη χρυσή εποχή του Συνεταιρισμού, είναι το αρχοντικό Σβαρτς. 

Είναι το σπίτι του Γεωργίου Μαύρου -ή Schwarz (Σβαρτς) στα Γερμανικά, λόγω των συχνών συναλλαγών
με τη Βιέννη-, πρωτεργάτη και προέδρου του περίφημου Συνεταιρισμού, που χτίστηκε ακριβώς την περίοδο όταν το εγχείρημα των Αμπελακίων όδευε προς το απόγειό του, στα 1778. 

Αποτελείται από τρεις ορόφους, είναι χαρακτηριστικό δείγμα αρχιτεκτονικής της εποχής, με τα σαχνισιά, όμως το εσωτερικό του είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό. Ολοι οι χώροι καλύπτονται από περίτεχνες τοιχογραφίες πάνω σε ξύλινες επενδύσεις, με πλούσια χρώματα που απεικονίζουν τοπία και φυσικό διάκοσμο.

Το αρχοντικό Σβαρτς αγοράστηκε από το κράτος το 1965 και έκτοτε λειτουργεί ως επισκέψιμο μνημείο. Πληοφορίες: Τηλ.: 24950 93302, ώρες λειτουργίας: 8.00-15.00, είσοδος: 2 € 

Και δυο λόγια για τον Συνεταιρισμό των Αμπελακίων, από τη Βικιπαίδεια: 

Στα τέλη του 18ου αιώνα οι κάτοικοι των Αμπελακίων που επεξεργάζονταν κόκκινα νήματα τα οποία έβαφαν με βαφή που παρήγαγαν από το φυτό ριζάρι αποφάσισαν να συνεταιριστούν για να αντιμετωπίσουν τον εξωτερικό ανταγωνισμό. Αρχικά δημιουργήθηκαν μικροί συνεταιρισμοί αλλά το 1778 ενώθηκαν σε έναν. Πρόεδρος του συνεταιρισμού ήταν ο Αμπελακιώτης Γεώργιος Μαύρος (Σβαρτς). Ο συνεταιρισμός των Αμπελακίων θεωρείται ο πρώτος παγκοσμίως. Στο διάστημα λειτουργίας του συνεταιρισμού τα Αμπελάκια γνώρισαν μεγάλη ακμή και ανάπτυξη. Τα σπίτια των κατοίκων έγιναν πλουσιότερα και κτίστηκαν πολλά αρχοντικά με πιο εντυπωσιακό εκείνο του Γεωργίου Σβαρτς. Πολλά από τα αρχοντικά. αυτά έχουν σήμερα αναπαλαιωθεί. 

Ο συνεταιρισμός διατηρήθηκε μέχρι το 1812 οπότε διαλύθηκε. Οι κυριότεροι λόγοι που οδήγησαν στην διάλυση του συνεταιρισμού ήταν η εφεύρεση της Ανιλίνης που παρήγαγε ίδιο αποτέλεσμα με το ριζάρι και ήταν φθηνότερη, οι συγκρούσεις μεταξύ των μελών του συνεταιρισμού και η υψηλή φορολογία που επέβαλε στους κατοίκους ο Αλή Πασάς. Παράλληλα μεγάλο πλήγμα δέχτηκε ο συνεταιρισμός από την πτώση της Ευρωπαϊκής οικονομίας λόγω των Ναπολεόντειων πολέμων. Μετά το τέλος του συνεταιρισμού ο οικισμός των Αμπελακίων άρχισε να παρακμάζει.

Πηγές: thetravelbook.gr και el.wikipedia.org

Φωτογραφίες: Ηρακλής Μήλας