Το χρονικό της εθνικής τραγωδίας στο Μάτι

Λεπτό προς λεπτό, τα γεγονότα που καταχώρισαν τη Δευτέρα 23 Ιουλίου 2018 στις μαύρες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας. Ένα μεγάλο απόσπασμα από δημοσίευμα στην "Καθημερινή":

Χρειάστηκαν λιγότερες από 12 ώρες για να συντελεστεί μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στα ελληνικά χρονικά: ο θάνατος δεκάδων πολιτών, παιδιών, ηλικιωμένων, οικογενειών, από την πυρκαγιά που ξέσπασε το απόγευμα της Δευτέρας στο Νταού Πεντέλης. Σε διάστημα μιας ώρας και σαράντα λεπτών, οι φλόγες κατέστρεψαν ανθρώπινες ζωές, περιουσίες, δάσος, πριν σβήσουν στη θάλασσα, στο Κόκκινο Λιμανάκι και στην Αργυρά Ακτή. Οι πυροσβέστες δεν κατάφεραν να ανακόψουν την ορμή της φωτιάς, ενώ η κυβέρνηση, αφού χρειάστηκε πάνω από τέσσερις ώρες για να καταλάβει το μέγεθος της καταστροφής, την απέδωσε στις ακραίες καιρικές συνθήκες και στα σκοτεινά σχέδια εμπρηστών. Ωστόσο, τα ευρήματα της έρευνας για τα αίτια της τραγωδίας αποδομούν την επιχειρηματολογία της, καθώς προκύπτει ότι, όπως και στην Ηλεία το 2007, η πυρκαγιά ξεκίνησε από αμέλεια. 

● 16.49. Ενώ μαίνεται η πυρκαγιά στα Γεράνεια, το «199» της Πυροσβεστικής ενημερώνεται για καπνό στην περιοχή του Νταού Πεντέλης. Όσο το Κέντρο Επιχειρήσεων προσπαθεί να διαπιστώσει εάν πρόκειται για νέα πυρκαγιά, αξιωματικός που περιπολεί στο Μαρκόπουλο επιβεβαιώνει μέσω ασυρμάτου τους φόβους της ηγεσίας. «Στείλτε γρήγορα δυνάμεις», τους προτρέπει, ενώ φεύγει και ο ίδιος για το μέτωπο. Ένα λεπτό αργότερα, δίνεται εντολή σε ελικόπτερο που έκανε ρίψεις νερού στην Κινέτα να αλλάξει πορεία και να κατευθυνθεί στην Πεντέλη, ενώ ένα δεύτερο που βρισκόταν στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας παίρνει εντολή να σπεύσει στη φωτιά. Ωστόσο, δηλώνει αδυναμία απογείωσης λόγω των ανέμων. Αντίθετα, μέσα στο επόμενο εικοσάλεπτο 22 υδροφόρες από την Παλλήνη, τη Ραφήνα, το Κορωπί, το Μαρκόπουλο κατευθύνονται στο σημείο. Γίνεται εκκένωση των κατασκηνώσεων στον Αγιο Ανδρέα. Με πούλμαν απομακρύνονται μέσω της λεωφόρου Διονύσου 1.400 παιδιά.

● 17.20. Στην περιοχή πνέουν άνεμοι που ξεπερνούν τα 100 χιλιόμετρα την ώρα. Η φωτιά κινείται με μεγάλη ταχύτητα προς τον Νέο Βουτζά και οι πρώτοι πυροσβέστες που φτάνουν στο σημείο προσπαθούν να προστατέψουν τη Μονή Παντοκράτορος και το Λύρειο Ιδρυμα...

● 17.30. Η φωτιά μπαίνει στις ρεματιές όπου υπάρχει καύσιμη ύλη και γρήγορα φτάνει στον οικισμό του Νέου Βουτζά. Οι πρώτοι κάτοικοι που εγκαταλείπουν τα σπίτια τους απομακρύνονται μέσω της λεωφόρου Μαραθώνος. Οι υπόλοιποι εγκλωβίζονται και χρειάζονται τη συνδρομή των πυροσβεστών για να γλιτώσουν...

● 17.50. Ο επικεφαλής των πυροσβεστικών δυνάμεων συναντά στον Νέο Βουτζά τον δήμαρχο Ραφήνας Βαγγέλη Μπουρνούς, που με υδροφόρα προσπαθεί να σβήσει τη φωτιά...

● 18.12. Το Κέντρο Επιχειρήσεων δίνει εντολή σε ακόμα ένα Erickson να απογειωθεί από την Ελευσίνα με προορισμό την Πεντέλη, ενώ και το πλήρωμα ενός Canadair που πετούσε πάνω από την Κινέτα διατάσσεται να κατευθυνθεί στη Ραφήνα. Λόγω των ισχυρών ανέμων και του καπνού ωστόσο, οι «βολές» δεν βρίσκουν στόχο.

● 18.13. Οι φλόγες κατεβαίνουν προς τη θάλασσα, η «μάχη» για να κρατηθεί η φωτιά πάνω από τη λεωφόρο Μαραθώνος δείχνει να χάνεται και ο τοπικός διοικητής της Τροχαίας παίρνει εντολή να διακόψει την κυκλοφορία στη λεωφόρο Μαραθώνος μόνο για όσα αυτοκίνητα κατευθύνονται προς το μέτωπο της πυρκαγιάς και όχι για όσα απομακρύνονται απ αυτό.

● 18.22. Οι φλόγες διασχίζουν τη λεωφόρο Μαραθώνος στο ύψος της συμβολής με την οδό Κυανής Ακτής και κατευθύνονται προς το μικρό λιμάνι, στο Μάτι. Πυροσβέστες μεταφέρουν κατοίκους και επισκέπτες μακριά από τη φωτιά. Στον ασύρματο ακούγονται οι πρώτες αναφορές για τραυματίες. Πυροσβέστης που ήταν παρών θυμάται: «Οι υδροφόρες ήταν γεμάτες ανθρώπους με εγκαύματα. Τα ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ δεν μπορούσαν να πλησιάσουν και μεταφέραμε τους τραυματίες σε ασφαλή σημεία απ’ όπου τους παραλάμβαναν οι τραυματιοφορείς... 

● 18.40. Η φωτιά φτάνει στη θάλασσα καίγοντας ακόμα και τα βρύα στα βράχια. Οι αναφορές των πυροσβεστών για τραυματίες πυκνώνουν και ο υπαρχηγός της Πυροσβεστικής εγκαταλείπει το Κέντρο Επιχειρήσεων και πάει στο σημείο.

● 18.52. Εκδηλώνεται πυρκαγιά στη θέση Πανόραμα στον Κάλαμο. Στο σημείο πηγαίνει κλιμάκιο από τον Πειραιά. «Ρίξε όσο νερό χρειάζεται, καν’ το λίμνη και γύρνα πίσω στο Μάτι», ήταν η εντολή ανώτατου αξιωματικού στον επικεφαλής της δύναμης που ανέλαβε την ευθύνη της κατάσβεσης.

● 19.00 - 20.00. Δεν υπάρχει εικόνα για τραυματίες ή νεκρούς. Το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας καταγράφει τους πρώτους έξι εγκαυματίες. Οι τέσσερις απ’ αυτούς μεταφέρονται στο Κέντρο Υγείας Νέας Μάκρης και οι άλλοι δύο πηγαίνουν με Ι.Χ. σε ιδιωτική κλινική και στη συνεχεία στον «Ευαγγελισμό».

● 20.00 - 21.00. Το Κέντρο Επιχειρήσεων ενημερώνεται ότι εκατοντάδες κάτοικοι και επισκέπτες της περιοχής έπεσαν στη θάλασσα για να σωθούν. Η κινητοποίηση του μηχανισμού ωστόσο καθυστερεί. Μάρτυρες καταγγέλλουν ότι χρειάστηκε να κολυμπήσουν ακόμα και για τέσσερις ώρες μέχρις ότου εντοπιστούν και διασωθούν από τα πληρώματα περιπολικών του Λιμενικού, που πήραν εντολή να μεταβούν στο σημείο. 

Ο πρωθυπουργός φτάνει στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής

● 23.00. Για αρκετές ώρες επικρατεί μπλακ άουτ. Κανείς στην κυβέρνηση και στην ηγεσία της Πυροσβεστικής δεν γνωρίζει τον αριθμό τραυματιών, των διασωθέντων και των αγνοουμένων. Ο πρωθυπουργός επιστρέφει εσπευσμένα από το Μαυροβούνιο όπου πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη και κατευθύνεται στο Κέντρο Επιχειρήσεων, στο Χαλάνδρι.

● 01.00. Ομάδα περίπου 90 πυροσβεστών φτάνει στο Κόκκινο Λιμανάκι. Ερευνά τις οδούς Ποσειδώνος, Δημοκρατίας, Πανός και εντοπίζει τα πρώτα πτώματα. Τα περισσότερα είναι πλήρως απανθρακωμένα, σε τέτοιο βαθμό, που οι πυροσβέστες δυσκολεύονται να διακρίνουν ότι επρόκειτο για ανθρώπινους σκελετούς.

● 02.00. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος ανακοινώνει από το αρχηγείο της Πυροσβεστικής ότι έχουν ήδη εντοπιστεί 20 νεκροί. Το πραγματικό μέγεθος της τραγωδίας θα αποκαλυφθεί με το πρώτο φως της ημέρας. 

Πηγή: kathimerini.gr  Ρεπορτάζ: Γιαννης Σουλιώτης, Φωτογραφίες: Αλεξία Τσαγκάρη & ΑΠΕ, Γράφημα: Νότης Ρήγας / Ατελιε «Κ»