Από τη "Deutsche Welle":
Όταν αναζητά κανείς αρχαίους μύθους για μασκαρέματα ανθρώπων και θεών, ο πρώτος που έρχεται στον νου είναι ο αρχαίος ποιητής Οβίδιος. Κι όμως, 150 χρόνια μετά τον εκπρόσωπο αυτό του Χρυσού Αιώνα της Ρώμης, ένας άλλος έγραψε ένα έργο με τον ίδιο ακριβώς τίτλο: «Μεταμορφώσεις». Ο Λεύκιος Απουλήιος. Ο σημαντικός αυτός συγγραφέας, γόνος εύπορης οικογένειας από τα Μάδαυρα στη σημερινή Αλγερία, θα είχε ξεχαστεί αν στο έργο του δεν περιλαμβανόταν και ο περίφημος μύθος για τον Έρωτα και την Ψυχή που επηρέασε τις τέχνες για πολλούς αιώνες μετά.
Φίλτρα και θυγατέρες
Σαν υποζύγιο πια ο Λεύκιος πέφτει στα χέρια ληστών και απατεώνων, αναμιγνύεται παρά τη θέλησή του σε όργια, αντιμετωπίζει λογιών λογιών αλήτες και κτηνοβάτες, πριν φθάσει στον προορισμό του μετά από έντεκα ολόκληρα βιβλία. Το μυθιστόρημα αυτό με το πιπεράτο ύφος του Απουληίου είναι ένα μίγμα παρωδίας, κωμωδίας και μπουρλέσκ, ιδίως στις αφηγήσεις περί μοιχείας και ζηλοτυπίας, περί εγκλημάτων και φόνων, περί απιστίας και μαγείας. Η πιο γνωστή είναι η αλληγορική αφήγηση για τον Έρωτα και την Ψυχή. Η εκπάγλου καλλονής βασιλική θυγατέρα ξέρει ότι για να κρατήσει τον καλό της δεν επιτρέπεται να τον κοιτάξει πια ποτέ. Να όμως που μια νύχτα δεν αντέχει, τον κοιτάζει και στρέφει εναντίον της την οργή της πεθεράς που δεν είναι άλλη από την Αφροδίτη.
Όχι για χρηστά ώτα
Ο Απουλήιος καταγόταν από τη βόρεια Αφρική, από όπου και δέχθηκε λογοτεχνικές επιρροές. Η Ρώμη επί της εποχής του είχε χάσει πια την παλιά πνευματική λάμψη. Γι' αυτό και ο Απουλήιος σπούδασε στην Καρχηδόνα και μετά πήγε στην Αθήνα. Έγινε δεινός ρήτορας και μέτριος φιλόσοφος, όμως οι απόηχοι των Μεταμορφώσεών του φθάνουν ως τον Βοκκάκιο και τον Θερβάντες. Η νέα γερμανική έκδοση του έργου του φιλοξενεί μια παλιά μετάφραση του λατινικού πρωτοτύπου από την εποχή του Γκαίτε.
Αλλά ακόμα κι έτσι φτάνει ως εμάς το κεφάτο στιλ του Απουληίου. Μετά τη μεταμόρφωσή του σε γάιδαρο ο Λεύκιος παρηγορείται τουλάχιστον με «τη μεγέθυνση του εργαλείου της έκτης αίσθησης», αναρωτιέται όμως πώς αυτό το «θεόρατο λιβανιστήρι θα εισέλθει στο στενό ιερό της ηδονής». Σε ένα άλλο σημείο ο συγγραφέας βάζει έναν εραστή να «καλαφατίζει» κατά το δοκούν τη γυναίκα ενός άλλου. Γι' αυτό προφανώς και οι Μεταμορφώσεις κατάσχονταν στη Γερμανία μέχρι τη δεκαετία του 50 ως «ανήθικο βιβλίο».
dpa, Σπύρος Μοσκόβου
Πηγή: https://p.dw.com/p/314Un
Όταν αναζητά κανείς αρχαίους μύθους για μασκαρέματα ανθρώπων και θεών, ο πρώτος που έρχεται στον νου είναι ο αρχαίος ποιητής Οβίδιος. Κι όμως, 150 χρόνια μετά τον εκπρόσωπο αυτό του Χρυσού Αιώνα της Ρώμης, ένας άλλος έγραψε ένα έργο με τον ίδιο ακριβώς τίτλο: «Μεταμορφώσεις». Ο Λεύκιος Απουλήιος. Ο σημαντικός αυτός συγγραφέας, γόνος εύπορης οικογένειας από τα Μάδαυρα στη σημερινή Αλγερία, θα είχε ξεχαστεί αν στο έργο του δεν περιλαμβανόταν και ο περίφημος μύθος για τον Έρωτα και την Ψυχή που επηρέασε τις τέχνες για πολλούς αιώνες μετά.
Φίλτρα και θυγατέρες
Στη Γερμανία η εκλεκτή «Διαφορετική Βιβλιοθήκη», μια σειρά ιδιαίτερων βιβλίων της παγκόσμιας λογοτεχνίας που ίδρυσε το 1984 ο Hans Magnus Enzensberger, δημοσίευσε φέτος τον 400ό τόμο της, μια νέα έκδοση του έργου του Απουληίου με τίτλο «Μεταμορφώσεις ή Ο χρυσός γάιδαρος» (φωτογραφία αριστερά). Πρόκειται για το μόνο μυθιστόρημα της λατινικής αρχαιότητας που έχει διασωθεί πλήρες. Ο ήρωας, ο νεαρός Λεύκιος, διηγείται τις περιπέτειές του. Η περιπλάνησή του στη μυθική Θεσσαλία αρχίζει από τότε που η αγαπημένη του τον μεταμόρφωσε σε γάιδαρο δίνοντάς του να πιει το λάθος μαγικό φίλτρο.
Σαν υποζύγιο πια ο Λεύκιος πέφτει στα χέρια ληστών και απατεώνων, αναμιγνύεται παρά τη θέλησή του σε όργια, αντιμετωπίζει λογιών λογιών αλήτες και κτηνοβάτες, πριν φθάσει στον προορισμό του μετά από έντεκα ολόκληρα βιβλία. Το μυθιστόρημα αυτό με το πιπεράτο ύφος του Απουληίου είναι ένα μίγμα παρωδίας, κωμωδίας και μπουρλέσκ, ιδίως στις αφηγήσεις περί μοιχείας και ζηλοτυπίας, περί εγκλημάτων και φόνων, περί απιστίας και μαγείας. Η πιο γνωστή είναι η αλληγορική αφήγηση για τον Έρωτα και την Ψυχή. Η εκπάγλου καλλονής βασιλική θυγατέρα ξέρει ότι για να κρατήσει τον καλό της δεν επιτρέπεται να τον κοιτάξει πια ποτέ. Να όμως που μια νύχτα δεν αντέχει, τον κοιτάζει και στρέφει εναντίον της την οργή της πεθεράς που δεν είναι άλλη από την Αφροδίτη.
Όχι για χρηστά ώτα
Ο Απουλήιος καταγόταν από τη βόρεια Αφρική, από όπου και δέχθηκε λογοτεχνικές επιρροές. Η Ρώμη επί της εποχής του είχε χάσει πια την παλιά πνευματική λάμψη. Γι' αυτό και ο Απουλήιος σπούδασε στην Καρχηδόνα και μετά πήγε στην Αθήνα. Έγινε δεινός ρήτορας και μέτριος φιλόσοφος, όμως οι απόηχοι των Μεταμορφώσεών του φθάνουν ως τον Βοκκάκιο και τον Θερβάντες. Η νέα γερμανική έκδοση του έργου του φιλοξενεί μια παλιά μετάφραση του λατινικού πρωτοτύπου από την εποχή του Γκαίτε.
Αλλά ακόμα κι έτσι φτάνει ως εμάς το κεφάτο στιλ του Απουληίου. Μετά τη μεταμόρφωσή του σε γάιδαρο ο Λεύκιος παρηγορείται τουλάχιστον με «τη μεγέθυνση του εργαλείου της έκτης αίσθησης», αναρωτιέται όμως πώς αυτό το «θεόρατο λιβανιστήρι θα εισέλθει στο στενό ιερό της ηδονής». Σε ένα άλλο σημείο ο συγγραφέας βάζει έναν εραστή να «καλαφατίζει» κατά το δοκούν τη γυναίκα ενός άλλου. Γι' αυτό προφανώς και οι Μεταμορφώσεις κατάσχονταν στη Γερμανία μέχρι τη δεκαετία του 50 ως «ανήθικο βιβλίο».
dpa, Σπύρος Μοσκόβου
Πηγή: https://p.dw.com/p/314Un
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου