«Έφυγε» ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, ο τελευταίος αυτοκράτορας του ιταλικού κινηματογράφου

Πέθανε σήμερα στη Ρώμη σε ηλικία 77 ετών έπειτα από μακρά ασθένεια ο διάσημος σκηνοθέτης και διανοούμενος Μπερνάρντο Μπερτολούτσι. Ποιητής, παραγωγός, σκηνοθέτης βραβευμένων ταινιών και ντοκιμαντέρ, υπήρξε ένας άνθρωπος που επηρέασε, με την παρουσία και τη δημιουργικότητα του την ιταλική και ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Ήταν "ο τελευταίος αυτοκράτορας του ιταλικού κινηματογράφου" όπως κάποιοι είπαν.

Γεννήθηκε στην Πάρμα της τότε φασιστικής Ιταλίας στις 16 Μαρτίου 1940. Πατέρας του ήταν ο ποιητής Τζοζέπε Μπερτολούτσι. Σε ηλικία 20 μόλις ετών απέσπασε το έγκυρο λογοτεχνικό βραβείο Βιαρέτζιο, ενώ στον κινηματογράφο εργάσθηκε αρχικά ως βοηθός του Πιέρ Πάολο Παζολίνι και δημιουργός ντοκιμαντέρ. 

Όπως γράφει η ιταλική εφημερίδα La Repubbica, το «φαινόμενο Μπερτολούτσι» εξερράγη το 1972 με το έργο "Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι" με τον Μάρλον Μπράντο και την Μαρία Σνάιντερ, το όλο σκάνδαλο που δημιουργήθηκε και φυσικά τη σχετική λογοκρισία. 

Μπερτολούτσι με Μάρλον Μπράντο και Μαρία Σνάιντερ στα γυρίσματα του έργου "Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι" 

Η αμφιλεγόμενη ερωτική σκηνή, στο έργο "Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι", με το βούτυρο που έχει μείνει στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου προκάλεσε σοκ σε πολλούς θεατές και στιγμάτισε την καριέρα του ίδιου. Η ιταλική εφημερίδα αναφέρεται χαρακτηριστικά σε «μεσαιωνική πυρά στην οποία πέταξαν το φιλμ». Κάτι όμως που δημιούργησε και την διεθνή φήμη του σκηνοθέτη.

Ωστόσο η επόμενη ταινία του, το "1900", ένα ιστορικό φιλμ διάρκειας πέντε ωρών με πρωταγωνιστές τους Ρόμπερτ ντε Νίρο, Ζεράρ Ντεπαρντιέ, Ντόναλντ Σάδερλαντ και Μπαρτ Λάνκαστερ, ήταν η αρχή μιας μακράς περιόδου από εμπορικές αποτυχίες.

 Μπερτολούτσι , το "1900"

Οι ταινίες του Μπερτολούτσι είναι συχνά αρκετά πολιτικές. Ο ίδιος ήταν μαρξιστής και  χρησιμοποιούσε συχνά τις ταινίες του για να εκφράζει τις πολιτικές του πεποιθήσεις. Ασκούσε κριτική στην φασιστική ιδεολογία, αναφερόταν στην σχέση ανάμεσα στην εθνότητα και στον εθνικισμό αλλά και σε θέματα λαϊκής και συλλογικής φύσεως. Η ταινία "1900" αναλύει την διαμάχη της αριστεράς με την δεξιά.

Όμως, το 1987 ο Μπερτολούτσι καταφέρνει να κερδίσει οκτώ Όσκαρ με τον «Τελευταίο Αυτοκράτορα» (φωτογραφία αριστερά), ένα έργο που του ανοίγει τις πύλες τις Κίνας και τον επιβάλλει στο διεθνές στερέωμα.

Από τις πιο διασημότερες ταινίες του ήταν το «Τσάι στη Σαχάρα» και "Io ballo da sola", ένας ύμνος στην αξία της ζωής. «Πρόκειται για τον κορυφαίο δημιουργώ της ιταλικής Νουβέλ Βάγκ», γράφει σήμερα ο Τύπος.

Το 2003 με το "Οι Ονειροπόλοι" ο Μπερτολούτσι «επιστρέφει» στο 1968, αλλά σε μια εντελώς ιδιωτική διάσταση με τρεις νέους, οι οποίοι, ενώ το Παρίσι φλέγεται, ανακαλύπτουν την σεξουαλική τους ταυτότητα. Το 2012, ο μεγάλος ιταλός σκηνοθέτης γυρίζει το τελευταίο του έργο στην Ρώμη, «Εγώ και εσύ», έναν έντονο διάλογο μεταξύ δυο αδελφών.

Ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι έζησε, κατά κύριο λόγο, στην Αιώνια Πόλη και στο Λονδίνο. Με έντονη ευαισθησία και ενδιαφέρον για όλη την ευρωπαϊκή πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα. Και για τον λόγο αυτό, ήταν από τους πιο ένθερμους και ειλικρινείς υποστηρικτές των Ελλήνων που βρήκαν καταφύγιο στην Ιταλία αντιστεκόμενοι στην στρατιωτική δικτατορία. 

Πηγές: Στοιχεία από ΑΠΕ-ΜΠΕ, el.wikipedia.org