3 Μαΐου 2019

«Η 3η Μαΐου 1808» του Γκόγια, το πιο σημαντικό αντιπολεμικό έργο τέχνης

Ο πίνακας του Φρανθίσκο ντε Γκόγια «Η Τρίτη Μαΐου 1808», για πολλούς αποτελεί το σημαντικότερο αντιπολεμικό έργο τέχνης. Με αυτό ο Γκόγια θέλησε να τιμήσει τη μνήμη της Ισπανικής αντίστασης στο στρατό του Ναπολέοντα.

Όμως, ο διάσημος πίνακας πέρασε τα πρώτα 40 χρόνια του στις αποθήκες. Η προσωρινή κυβέρνηση της Ισπανίας τον είχε παραγγείλει στον Γκόγια το 1814, αλλά η υποδοχή του πίνακα δεν υπήρξε και τόσο ένθερμη και μεταφέρθηκε στο Μουσείο του Πράδο. Εκεί έπρεπε να περιμένει το 1872, έως ότου περιληφθεί στα εκθέματα του καταλόγου του. Τότε, τα φρικτά γεγονότα που απαθανάτιζε ο Γκόγια είχαν κιόλας υποχωρήσει στα παρασκήνια της μνήμης των ανθρώπων.

Τότε, το 1814, ο Γκόγια διαβεβαίωνε την ισπανική κυβέρνηση πως το έργο του «θα διαιωνίσει (στις μνήμες) την κορυφαία και πιο ηρωϊκή πράξη της δοξασμένης εξέγερσής μας κατά του Τυράννου της Ευρώπης». Ο τύραννος αυτός δεν ήταν άλλος από τον Ναπολέοντα, ο οποίος είχε καταλάβει την Ισπανία στις αρχές του 1808, εξαναγκάζοντας σε παραίτηση τον Βασιλέα Κάρλος Δ’. 

Στις 2 Μαΐου, μια ομάδα πιστών βασιλικών επιχείρησε να ανακαταλάβει την εξουσία στη Μαδρίτη, όμως η εξέγερσή τους αποδείχθηκε μία πλήρης αποτυχία με αιματηρό αποτέλεσμα, καθώς την επαύριο τα γαλλικά στρατεύματα συνέλαβαν και οδήγησαν στο απόσπασμα εκατοντάδες στασιαστές. 


Ο πίνακας «Η Τρίτη Μαΐου 1808», μαζί με το «ταίρι» του που έχει το ίδιο μέγεθος, τον πίνακα «Η 2α Μαΐου 1808», έγινε κατόπιν παραγγελίας της προσωρινής κυβέρνησης της Ισπανίας μετά από πρόταση του Γκόγια.

Το περιεχόμενο του πίνακα «Η Τρίτη Μαΐου 1808», η απεικόνιση και η συναισθηματική δύναμη, του εξασφαλίζουν τον τίτλο της πρωτοποριακής, αρχέτυπης εικόνας της φρίκης του πολέμου. Αν και αντλεί στοιχεία από την υψηλή αλλά και τη λαϊκή τέχνη, είναι ξεκάθαρο πως σπάει τα δεσμά της συμβατικότητας. Αποκλίνοντας από τις παραδόσεις της Χριστιανικής τέχνης και τις παραδοσιακές απεικονίσεις του πολέμου, δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο έργο - πρόγονο και αναγνωρίζεται ως ένας από τους πρώτους πίνακες της σύγχρονης εποχής. 

Σύμφωνα με τον ιστορικό τέχνης Κένεθ Κλαρκ, «Η 3η Μαΐου 1808» είναι «ο πρώτος μεγάλος πίνακας που μπορεί να χαρακτηριστεί επαναστατικός με κάθε έννοια της λέξης, στο ύφος, το αντικείμενο, και την πρόθεση». Εξάλλου έχει εμπνεύσει μια σειρά από άλλους σημαντικούς πίνακες, όπως μια σειρά έργων του Εντουάρ Μανέ, και τους πίνακες «Η Σφαγή στην Κορέα» και «Γκερνίκα» του Πάμπλο Πικάσο.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Artsy Magazine, el.wikipedia.org
Εικόνες: Από el.wikipedia.org και ΑΠΕ-ΜΠΕ






yle="text-align: center;">

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου