Γιατί ο Τραμπ σκότωσε τώρα τον Σουλεϊμανί;

Γιατί ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προχώρησε τώρα σε μια τόσο επιθετική κίνηση, σκοτώνοντας τον Ιρανό στρατηγό και επικεφαλής της επίλεκτης δύναμης «Αλ Κουντς», Κασέμ Σουλεϊμανί; Μια απάντηση, μεταξύ άλλων, επιχειρεί να δώσει ένα άρθρο που δημοσιεύει σήμερα η "Καθημερινή". Το σχετικό απόσπασμα στη συνέχεια:

Σπινθήρας σε αποθήκη πυρομαχικών η επίθεση στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης
του Πέτρου Παπακωνσταντίνου (συντάκτη του διεθνούς ρεπορτάζ)

(...) Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε ποδαρικό στο 2020 δίνοντας το πράσινο φως από τη Φλόριντα, όπου περνούσε τις χριστουγεννιάτικες διακοπές του, για τη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, επικεφαλής της επίλεκτης δύναμης «Αλ Κουντς», ενδεχομένως δε του δεύτερου ισχυρότερου άνδρα της Ισλαμικής Δημοκρατίας μετά τον ανώτατο ηγέτη, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος που πάσχιζε να αποσύρει μια ώρα αρχύτερα τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Μέση Ανατολή και το Αφγανιστάν προχώρησε σε μια τόσο επιθετική κίνηση, που ούτε οι νεοσυντηρητικοί ιέρακες της εποχής Μπους τζούνιορ είχαν αποτολμήσει. Εν αναμονή της απάντησης από την πλευρά της Τεχεράνης, ο φόβος ενός νέου μεγάλου πολέμου στον Κόλπο, με απρόβλεπτες επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή, μέχρι και την Ανατολική Μεσόγειο, πλανάται στη διεθνή ατμόσφαιρα.

Δύσκολα θα μπορούσε να επιλέξει η Ουάσιγκτον κάτι πιο προκλητικό. Ο στρατηγός Σουλεϊμανί, που σκοτώθηκε από πύραυλο αμερικανικού drone τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής, στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να παραλληλιστεί με τον Οσάμα μπιν Λάντεν, αρχιτέκτονα της πλέον πολύνεκρης τρομοκρατικής επίθεσης στο έδαφος των ΗΠΑ. 

Οι επίλεκτες στρατιωτικές δυνάμεις και οι σιιτικές πολιτοφυλακές που καθοδηγούσε ο Σουλεϊμανί σε Ιράκ, Συρία και Λίβανο, ήταν μεν ανταγωνιστικές των Αμερικανών, αλλά απέφευγαν να συγκρουστούν στρατιωτικά μαζί τους. Οταν ο επίσημος ιρακινός στρατός γινόταν λαγός μπροστά στην έφοδο του Ισλαμικού Κράτους, ήταν οι δυνάμεις του Σουλεϊμανί, μαζί με τους μαχητές των Κούρδων, που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναχαίτιση των τζιχαντιστών.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο έκανε λόγο για «αμυντική κίνηση» των ΗΠΑ ενόψει επιθέσεων που υποτίθεται ότι ετοίμαζε ο Σουλεϊμανί εναντίον αμερικανικών συμφερόντων, ενώ ο Τραμπ είχε επικαλεστεί προηγουμένως τον θάνατο Αμερικανού εργολάβου στη διάρκεια βομβαρδισμού βάσης, στο Κιρκούκ. Δεδομένου του μεγέθους της αμερικανικής ενέργειας, όμως, παρόμοιες επικλήσεις ακούγονται ως προσχηματικές. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι τις τελευταίες ώρες πριν από τη δολοφονία Σουλεϊμανί η ένταση έμοιαζε να αποκλιμακώνεται, καθώς οι σιίτες που πολιορκούσαν την αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη είχαν απομακρυνθεί ύστερα από εντολή των ηγετών τους. 

Ασφαλώς, η προχθεσινή εξέλιξη δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Οι σχέσεις ΗΠΑ - Ιράν ήταν ηλεκτρισμένες από τον Μάρτιο του 2018, όταν ο Τραμπ αποφάσισε να αποσύρει την Αμερική από τη σημαντική συμφωνία που είχε επιτευχθεί επί προεδρίας Ομπάμα για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Η απειλή ενός θερμού επεισοδίου ήρθε κάμποσες φορές στο προσκήνιο την περασμένη χρονιά με την κατάρριψη αμερικανικού drone από τους Ιρανούς, τα σαμποτάζ τάνκερ στον Κόλπο για τα οποία κατηγορήθηκε η Τεχεράνη και τη θεαματική επίθεση φιλοϊρανών ανταρτών Χούθι της Υεμένης εναντίον διυλιστηρίου και πετρελαιοπηγής της Aramco, στη Σαουδική Αραβία. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, ο Τραμπ εμφανιζόταν έτοιμος να διατάξει στρατιωτικά πλήγματα, για να κάνει την τελευταία στιγμή πίσω. Τι τον παρότρυνε αυτή τη φορά να προχωρήσει σε επίδειξη ισχύος και μάλιστα με τόσο προκλητικό τρόπο;

Δελεάζεται κανείς να εικάσει ότι οι εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες πρέπει να έπαιξαν κάποιο ρόλο. Η πολεμική ατμόσφαιρα απομακρύνει προσωρινά το ενδιαφέρον από την επικείμενη δίκη Τραμπ στη Γερουσία, συσπειρώνει τους Ρεπουμπλικανούς γύρω από τον πρόεδρο-στρατάρχη, ενώ απειλεί να διχάσει τους Δημοκρατικούς, όπως έδειξαν και οι πρώτες αντιδράσεις. Οταν όμως διακυβεύονται τόσο πολλά για το κύρος και την επιρροή της υπερδύναμης στην πιο εύφλεκτη περιοχή του πλανήτη, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι οι εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες είχαν τον τελευταίο λόγο. 

Το πιθανότερο είναι ότι οι σύμβουλοι του Τραμπ και το Πεντάγωνο, βλέποντας το Ιράν να αναδεικνύεται σε ισχυρότατη περιφερειακή δύναμη σε όλο το σιιτικό τόξο, που ξεκινάει από την Κασπία και καταλήγει στην Ανατολική Μεσόγειο, περνώντας από Τεχεράνη, Βαγδάτη, Δαμασκό και Βηρυτό, πείσθηκαν ότι είναι αναγκαία μια θεαματική κίνηση ανάσχεσης. Ενδεχομένως εκτιμούν ότι, ύστερα από μια αναπόφευκτη περίοδο έντονης αναταραχής, η Τεχεράνη θα δείξει αυτοσυγκράτηση στις αντιδράσεις της και θα περιορίσει τις φιλοδοξίες της. (...)

Πηγή: kathimerini.gr