Πόσο δυσαρεστημένοι είναι οι πολίτες με τη δημοκρατία;

Γεωπολιτικοί κίνδυνοι, οικονομικές προκλήσεις και κοινωνικές ανισότητες. Σε αυτό το τρίπτυχο έρχεται να προστεθεί και η παγκόσμια δυσαρέσκεια για τη δημοκρατία, που έχει ανέλθει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, όπως δείχνει η μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, αναλύοντας το πολιτικό κλίμα σε 154 χώρες του κόσμου. Σε σχεδόν ιστορικά υψηλά η δυσαρέσκεια και στην Ελλάδα, με την κρίση χρέους να αφήνει το αποτύπωμά της και στους δημοκρατικούς θεσμούς. 

Στην μελέτη, οι αναλυτές του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ ανέλυσαν την εμπιστοσύνη προς το πολιτικό σύστημα περισσότερων από τεσσάρων εκατ. πολιτών, βασιζόμενοι σε στοιχεία από διάφορες έρευνες σε 154 χώρες του κόσμου και για το χρονικό διάστημα μεταξύ 1995 και 2020. Στη διάρκεια της 25ετίας, το ποσοστό των πολιτών που δηλώνουν δυσαρεστημένοι με τη δημοκρατία έχει αυξηθεί περίπου κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες, στο 57,5% από 47,9%.

Ιδιαίτερα ανησυχητικό το γεγονός ότι η δυσαρέσκεια είναι έντονη σε πολλές μεγάλες δημοκρατίες, όπως οι ΗΠΑ, Βραζιλία, Μεξικό, Ηνωμένο Βασίλειο, Νότιος Αφρική, Κολομβία και Αυστραλία. Κοντά σε ιστορικά υψηλά η δυσαρέσκεια και σε Ιαπωνία, Ισπανία και Ελλάδα.

Ειδικά για τη χώρα μας, η έκθεση σημειώνει ότι «η κρίση χρέους ανέτρεψε την δημοκρατική "σταθεροποίηση" που είχε επιτευχθεί στα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Τα χρόνια της κρίσης οδήγησαν στην άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων, όπως η Χρυσή Αυγή, και των λαϊκιστών με εκλογική νίκη της αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ, μιας κυβέρνησης που ήταν προετοιμασμένη να αμφισβητήσει την ανεξαρτησία των media και των δικαστηρίων».

Από την έναρξη της κρίσης, δυσαρέσκεια των Ελλήνων άγγιξε ρεκόρ, με 4 στους πέντε Έλληνες να μην είναι ικανοποιημένοι από το πολιτικό σύστημα και τη δημοκρατία. Παρ' όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μείωση του ποσοστού.

Η κρίση δεν άφησε το αποτύπωμά της μόνο στην Ελλάδα. Στον απόηχο της πιστωτικής κρίσης του 2008, η παγκόσμια δυσαρέσκεια για τη δυσλειτουργία των δημοκρατικών θεσμών αυξήθηκε περίπου 6,5%. Στη διάρκεια της 25ετίας έως και το 2020, ο αριθμός των ατόμων που εμφανίζονται δυσαρεστημένοι με τη δημοκρατική πολιτική ανά τον κόσμο υπερβαίνει το 50% από το ένα-τρίτο.

Οι μεταβολές στα επίπεδα ικανοποίησης συμβαίνουν συχνότερα ως αντίδραση σε συνθήκες και γεγονότα όπως οικονομικά σοκ και σκάνδαλα διαφθοράς, υπογραμμίζεται στην έρευνα.

Όταν άρχισαν οι δημοσκοπήσεις, το 1995, περισσότεροι από το 75% των Αμερικανών πολιτών δήλωναν ικανοποιημένοι με την αμερικανική δημοκρατία. Το πρώτο μεγάλο χτύπημα ήλθε με τη χρηματοπιστωτική κρίση και έκτοτε παρατηρείται επιδείνωση σε ετήσια βάση. Πλέον, λιγότεροι από το 50% των Αμερικανών εμφανίζονται ικανοποιημένοι από τη δημοκρατία στη χώρα τους. 

Οι ερευνητές χαρακτηρίζουν την Ευρώπη «νησί ικανοποίησης», με την ικανοποίηση προς τους δημοκρατικούς θεσμούς σε ιστορικά υψηλά. Δανία, Ελβετία και Νορβηγία μεταξύ των χωρών με τα υψηλότερα θετικά ποσοστά. Φωτεινή εξαίρεση και η Νοτιανατολική Ασία.

Πηγή: naftemporiki.gr