H «Ψυχρή Λίμνη» που προκαλεί τον άστατο καιρό στην Ελλάδα

Η «Ψυχρή Λίμνη» είναι μια εκτεταμένη περιοχή χαμηλών πιέσεων με χαμηλές θερμοκρασίες.

Το φαινόμενο της καθημερινής εκδήλωσης βροχοπτώσεων και καταιγίδων, το οποίο παρατηρείται την τελευταία εβδομάδα στην Ελλάδα, επιχειρεί να εξηγήσει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. 

Σύμφωνα με άρθρο στο meteo.gr, που υπογράφουν οι μετεωρολόγοι Στ. Ντάφης και Κ. Λαγουβάρδος, η καθημερινή εκδήλωση βροχοπτώσεων και καταιγίδων την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου 2020 οφείλεται, όπως και ο καύσωνας της περιόδου 15-19 Μαΐου, στην εμμονή βαρομετρικών συστημάτων που πηδαλιουχούνται από τα πλανητικά ατμοσφαιρικά κύματα.

Πρόκειται, ειδικότερα, για μία «Ψυχρή Λίμνη» στην ανατολική Ευρώπη που δημιουργεί αστάθεια τόσο λόγω των ψυχρών αερίων μαζών που συνοδεύει, όσο και των ατμοσφαιρικών διαταραχών που την περιβάλλουν και επηρεάζουν τη χώρα μας. Η «Ψυχρή Λίμνη» είναι μια εκτεταμένη περιοχή χαμηλών πιέσεων με χαμηλές θερμοκρασίες. Αν δεν αλλάξει σημαντικά η κυκλοφορία της ατμόσφαιρας, μπορεί να μείνει στάσιμη σε μια περιοχή για αρκετές ημέρες, όπως συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες (βλέπε Χάρτη 1 στη συνέχεια). 

Χάρτης 1. Η «Ψυχρή Λίμνη» (αποχρώσεις του μπλε) με κέντρο χαμηλών πιέσεων πάνω από την Ουκρανία, περιβάλλεται από διαταραχές που κινούνται προς τη χώρα μας (μαύρη καμπύλη). Τα βέλη δείχνουν την πορεία των αερίων μαζών.

Την απόκλιση της θερμοκρασίας από τα κανονικά επίπεδα στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας και τη θέση του πολικού αεροχειμάρρου (κόκκινη καμπύλη) δείχνει η επόμενη εικόνα (Χάρτης 2). Όπως διακρίνεται, τα πλανητικά ατμοφαιρικά κύματα που δημιουργούνται συνδέονται άμεσα με την μεταφορά θερμών (κορυφές κυμάτων) και ψυχρών αερίων μαζών (κοιλίες). Στην Ευρώπη η μεγάλη ταλάντωση των πλανητικών κυμάτων έχει δημιουργήσει ένα δίπολο ψυχρών και θερμών αερίων μαζών, με τις ψυχρές αέριες μάζες να έχουν μετακινηθεί πάνω από την περιοχή μας (γαλάζια χρώματα) ενώ θερμές αέριες μάζες καλύπτουν την Δυτική Ευρώπη (πορτοκαλί/κόκκινα χρώματα). 

Χάρτης 2. Η απόκλιση της θερμοκρασίας στην κατώτερη ατμόσφαιρα από τις φυσιολογικές για την εποχή τιμές σε σχέση με την περίοδο 1981-2010. Η κόκκινη καμπύλη δείχνει τη θέση και την κίνηση του αεροχειμάρρου. Ο μαύρος κύκλος περικλείει το δίπολο θερμών και ψυχρών αερίων μαζών πάνω από την Ευρώπη.

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με το άρθρο, η περίοδος που διανύουμε αποτελεί το μέγιστο της εκδήλωσης χαλαζοπτώσεων στη χώρα μας (τέλη Μαΐου – αρχές Ιουνίου). Πολλές καταιγίδες των τελευταίων ημερών προκάλεσαν χαλαζοπτώσεις αλλά όχι μεγάλου μεγέθους κυρίως λόγω της απομακρυσμένης προς το Νότο θέσης του αεροχειμάρρου (Χάρτης 2).

Τέλος, όπως αναφέρουν οι μετεωρολόγοι, η «Ψυχρή Λίμνη» θα συνεχίσει να προκαλεί άστατο καιρό στη χώρα μας, με βροχές και καταιγίδες να εκδηλώνονται καθημερινά σε πολλές περιοχές μέχρι τουλάχιστον και τα μέσα της πρώτης εβδομάδας του Ιουνίου.

Απότομη υποχώρηση της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας στη χώρα μας

Μετά το σοβαρό επεισόδιο καύσωνα της θάλασσας που παρατηρήσαμε κατά την περίοδο 17 – 22 Μαΐου 2020, την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου, σύμφωνα πάντα με το meteo.gr, η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας υποχώρησε έως και 5°C σε αρκετές περιοχές (Χάρτης). 

Η μεγαλύτερη μείωση της θερμοκρασίας παρατηρείται νοτίως της Ρόδου, της Κρήτης και στο Ιόνιο δυτικά της Πελοποννήσου. Στις 20 Μαΐου η επιφανειακή θερμοκρασία της θάλασσας ξεπερνούσε τοπικά τους 25°C στα Δωδεκάνησα και στο Λιβυκό Πέλαγος ενώ 10 ημέρες αργότερα στις 30 Μαΐου δεν ξεπερνούσε τους 20-21°C, περίπου 1-2°C κάτω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα.

Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες μεταβολές της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα τα τελευταία τουλάχιστον 20 χρόνια. Το φαινόμενο εξηγείται λόγω των ακραίων συνθηκών καύσωνα που προηγήθηκε και στις καιρικές συνθήκες που ακολούθησαν με τις παρατεταμένα χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες.

Πηγή: meteo.gr