Το Έπος του 1940 από Ιταλική σκοπιά

Στις αρχές Απριλίου του 1940 ο Μουσσολίνι καταλαμβάνει χωρίς μάχη την Αλβανία, η οποία γίνεται ιταλική επαρχία. Τον Οκτώβριο του 1940 ο Χίτλερ καταλαμβάνει τος πετρελαιοπηγές της Ρουμανίας, χώρα που είναι και σύμμαχός του. Η επιχείρηση αυτή, σε περιοχή που βρίσκεται υπό την ιταλική επιρροή, ερεθίζει τον Ντούτσε, ο οποίος για να αποκαταστήσει την ισορροπία επιχειρεί εισβολή στην Ελλάδα. Αλλά η εκστρατεία αποδείχθηκε πολύ πιο δύσκολη από ότι την φαντάστηκε. Άρχισε στις 28 Οκτωβρίου χωρίς καλή προετοιμασία και χωρίς τα αναγκαία μέσα για τη διεξαγωγή του πολέμου. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες τα ιταλικά στρατεύματα υποχρεώθηκαν να περάσουν στην άμυνα. Στο τέλος του χρόνου ο Μουσσολίνι είναι πια αναγκασμένος να ζητήσει βοήθεια από τον Χίτλερ. 

Τα παραπάνω αναφέρουν «Οι Φάκελοι Mondadori», που κυκλοφόρησαν στη χώρα μας ως «Τα υπέρ και τα κατά» από τις εκδόσεις Φυτράκη, στον τόμο "Μουσσολίνι" (1972). 

Από τον ίδιο τόμο, μια επιλογή κάποιων χαρακτηριστικών περιστατικών και σχολίων, με βάση μαρτυρίες της εποχής εκείνης, σχετικά με το Έπος του 1940, από Ιταλική πάντα σκοπιά, στη συνέχεια: 

Φωτογραφία αριστερά: Μια τυπική Μουσσολινική πόζα  

Ενα τραγικό πείσμα (του υπερόπτη Μουσσολίνι) 

«Ο Χίτλερ με φέρνει πάντοτε μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα», λέει ο Μουσσολίνι στον Τσιάνο* στις 12 Οκτωβρίου 1940, όταν μαθαίνει ότι οι Γερμανοί κατέλαβαν τη Ρουμανία. «Αυτή όμως τη φορά θα τον πληρώσω με το ίδιο νόμισμα. Θα μάθει από τις εφημερίδες ότι κατέλαβα την Ελλάδα». Κι όταν ο στρατάρχης Μπαντόλιο** του εκθέτει τις δυσκολίες που παρουσιάζει η εκστρατεία, ο Ντούτσε τον αντικρούει: «Δεν θέλω να είμαι Ιταλός αν υπάρχει κανείς που να βρίσκει δυσκολίες για να πολεμήσει με τους Έλληνες» λέει. 

Έτσι, όταν στις 28 Οκτωβρίου ο Χίτλερ φτάνει στη Φλωρεντία για να συναντήσει τον Ντούτσε, ο Μουσσολίνι τον πλησιάζει και του λέει: «Φύρερ, προχωρούμε... Τα ιταλικά στρατεύματα -νικηφόρα- πέρασαν τα ελληνο-αλβανικά σύνορα σήμερα την αυγή». (Ρ. Κόλλιερ, όπ. παραπ.)

Το αμόνι, το σφυρί και το βούτυρο

Όταν πια φτάνουν στη Ρώμη οι πρώτες άσχημες ειδήσεις για την εκστρατεία εναντίον της Ελλάδας, ο Μουσσολίνι για να δικαιολογηθεί κατηγορεί τους στρατιώτες: «Είναι το υλικό που μου λείπει» λέει στον Τσιάνο*. «Λαός που επί αιώνες ήταν αμόνι, δεν μπορεί μέσα σε λίγα χρόνια να αλλάξει και να γίνει σφυρί».

Μια άλλη φορά γράφει στην Έντα (πρωτότοκη κόρη του Ντούτσε): «Το ξέρω πως τα πάμε άσχημα. Αλλά και ο Μιχαήλ Άγγελος αν είχε στη διάθεσή του μόνο βούτυρο, δεν θα μπορούσε να μας δώσει τα αιώνια αγάλματά του». (από το περιοδικό «Ότζι», Ιούλιος 1947). 

Φωτογραφία αριστερά: Μάρτιος 1941, ο Μουσσολίνι με τους στρατηγούς Καβαλλέρο και Γκαμπάρα στο ελληνικό μέτωπο.

Η βιασύνη του Ντούτσε

«Δυστυχώς ο Ντούτσε θέλησε να ασχοληθεί προσωπικά με την Ελλάδα, παρακινώντας μάλιστα τα επιτελεία να κάνουν γρήγορα». Το αποτέλεσμα ήταν μα μην μπορέσει το Γενικό Επιτελείο να προωθήσει στην Αλβανία ούτε ένα σύνταγμα πλήρες σε άνδρες, εφόδια και πολεμικό υλικό». (Μάριο Ροάττα, όπ. παραπ.)

Φαντάροι και Αλπινιστές

«Οι απώλειες των Ιταλών στην εκστρατεία εναντίον της Ελλάδας είναι βαρύτατες: 20.000 νεκροί, 40.000 τραυματίες, 26.000 αιχμάλωτοι, 18.000 τραυματίες από κρυοπαγήματα. Αν εκείνο το φθινόπωρο η επίθεση εναντίον της Ελλάδας δεν κατέληξε σε ήττα, αυτό οφείλεται στις τοπικές διοικήσεις, στους φαντάρους και αλπινιστές, που χωρίς τον αναγκαίο ιματισμό, με ελλιπή εξοπλισνό και κακή τροφή, κράτησαν τις αυτοσχέδιες θέσεις τους, ως τα έσχατα, μέσα στη χειμωνιάτικη εκείνη ερημιά». (Μονέλλι).

Ο Μπαντόλιο παραιτείται

«Στις αρχές του Δεκεμβρίου 1940 ο στρατάρχης Μπαντόλιο** παραιτείται, όταν πια η καταστροφή έχει προδιαγραφεί σε όλη της την τρομερή έκταση. Αν όμως είχε αποφασίσει να παραιτηθεί στις 15 Οκτωβρίου, τη μέρα που αποφασίστηκε (απουσίαζαν οι αρχηγοί του Ναυτικού και της Αεροπορίας γιατί δεν τους κάλεσαν) ο πόλεμος εναντίον της Ελλάδας, ο Μουσσολίνι θα βρισκόταν σε αντίθεση με όλους τους στρατιωτικούς και θα έκρινε ίσως την κατάσταση με περισσότερη αίσθηση της πραγματικότητας και μεγαλύτερο αίσθημα ισορροπίας». (Πρίκολο, Η βασικικη αεροπορία στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, Λονγκαρέζι 1971). 

* Τσιάνο Γκαλεάτσο, διπλωμάτης και γαμπρός του Μουσσολίνι, είχε παντρευτεί την κόρη του Έντα.

** Μπαντόλιο Πιέτρο, στρατάρχης. Στις 26 Ιουλίου 1943, με την σύλληψη του Μουσσολίνι, διορίζεται πρωθυπουργός της νέας κυβέρνησης τεχνοκρατών.

Takis Ant για το afirimeno.com

Πηγή: «Οι Φάκελοι Mondadori» που κυκλοφόρησαν στη χώρα μας ως «Τα υπέρ και τα κατά» από τις εκδόσεις Φυτράκη. Τα παραπάνω από τον τόμο "Μουσσολίνι" (1972) 

Σχετικές αναρτήσεις:
H Ελληνική Γελοιογραφία του έπους του 1940
Το έπος του 1940 σε πίνακες του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη

Αφίσες του έπους του 1940
Δείτε και αυτό (από τους «Φάκελους Mondadori»):

Η Προπαγάνδα των Μπολσεβίκων