Από πού προήλθε η ιδέα της λύσης των δύο κρατών;
Η λύση των δύο κρατών συζητήθηκε για πρώτη φορά στη Βρετανική Βασιλική Επιτροπή για την Παλαιστίνη με επικεφαλής τον Λόρδο Γουίλιαμ Πιλ. Αυτή η επιτροπή ιδρύθηκε όταν η Παλαιστίνη βρισκόταν υπό Βρετανική Εντολή (1922-1947). Στις 7 Ιουλίου 1937 πρότεινε για πρώτη φορά τη διαίρεση της Παλαιστίνης σε εβραϊκό και αραβικό κράτος.
Εκείνη την εποχή τα μέλη της επιτροπής έθεσαν το ερώτημα σε περισσότερους από εκατό Εβραίους και Παλαιστίνιους - για να καταλήξουν σε ένα απογοητευτικό αποτέλεσμα: ότι υπάρχει μια «ανυπέρβλητη σύγκρουση» μεταξύ δύο ομάδων που ζουν σε έναν τόσο μικρό γεωγραφικό χώρο. Οι ομάδες δεν έχουν τίποτα κοινό, «οι εθνικές ελπίδες τους είναι ασύμβατες». Γι' αυτό η χώρα έπρεπε, σύμφωνα με την Επιτροπή, να χωριστεί στα δύο.
Αν και το σχέδιο παρέμεινε στο συρτάρι, αποτέλεσε το προσχέδιο για όλες τις περαιτέρω προσπάθειες σχετικά με την εξάλειψη της σύγκρουσης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Το 1947 αναφέρθηκε σε αυτό και η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, αλλά απέτυχε λόγω αντίστασης από τα αραβικά κράτη.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου το 1948 και οι δύο πλευρές προσπάθησαν να εξασφαλίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επικράτεια. Στην πραγματικότητα όμως ο πόλεμος έθεσε τα θεμέλια για τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων. Σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, το 1967, ξέσπασε ο λεγόμενος «Πόλεμος των έξι Ημερών», κατά τον οποίο το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική Όχθη και την Ιερουσαλήμ. Η αρχική λύση των δύο κρατών πλέον φάνταζε μη πραγματοποιήσιμη.
Ο Λόρδος Γουίλιαμ Πιλ σε ομιλία του στην Βασιλική Επιτροπή της Παλαιστίνης
Πότε αναγνωρίστηκε το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού των Παλαιστινίων;
Το σχέδιο επέστρεψε στην ημερήσια διάταξη το 1980, όταν η Ευρωπαϊκή Κοινότητα μίλησε υπέρ του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού των Παλαιστινίων, προτείνοντας τη λύση των δύο κρατών. Ωστόσο, χρειάστηκαν περισσότερες από δύο δεκαετίες για την έγκρισή του από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο επικύρωσε το δικαίωμα των Παλαιστινίων τον Μάρτιο του 2002.
Το 2003 Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές υιοθέτησαν επίσης το σχέδιο στη λεγόμενη "Συμφωνία της Γενεύης". Βάση για την προσέγγιση ήταν το γεγονός ότι η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) δεν είχε αναγνωρίσει ρητά το Ισραήλ το 1988, αλλά σιωπηρά. Αποχαιρετώντας το μέχρι τότε σχέδιο ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους σε ολόκληρη την περιοχή της βρετανικής εντολής, τα σύνορα του 1967.
Με το σχέδιο συμφώνησε και η Χαμάς -τουλάχιστον με μεμονωμένες δηλώσεις ηγετών, όπως ο πρωθυπουργός Ισμαήλ Χανίγια. Άλλοι υψηλόβαθμοι πολιτικοί της Χαμάς έθεσαν ως βασική προϋπόθεση ένα δημοψήφισμα των Παλαιστινίων για να συμφωνήσουν με τη θέση αυτή.
Λύση δύο κρατών ή λύση ενός κράτους;
Με την αλλαγή της χιλιετίας, τόσο οι Ισραηλινοί όσο και οι Παλαιστίνιοι φάνηκαν να συμφωνούν σε μια λύση δύο κρατών. Ωστόσο, εξαιτίας της συνεχιζόμενης επέκτασης των εβραϊκών εποικισμών, οι Παλαιστίνιοι επαναπροσδιόρισαν τη στάση τους. Το 2014 πάνω από το 50% των Παλαιστινίων τοποθετήθηκε κατά μιας τέτοιας λύσης – μία τάση που συνεχίστηκε και κατά τα επόμενα χρόνια. Πολλοί από τους ερωτηθέντες δήλωσαν μάλιστα ότι εξαιτίας των εποικισμών κατά του παλαιστινιακού λαού η λύση δύο κρατών δεν είναι πλέον εφικτή.
Η έγκριση του σχεδίου από πλευράς του Ισραήλ κατέρρευσε εξαιτίας της παλαιστινιακής τρομοκρατίας. Το 2015 λιγότερο από το 50% των Ισραηληνών τασσόταν υπέρ μιας λύσης δύο κρατών. Ωστόσο, το ερώτημα σχετικά με το ποια θα μπορούσε να είναι μία άλλη, εναλλακτική λύση παραμένει αναπάντητο. Η πλειοψηφία των Ισραηλινών αντιτίθεται και σε ενδεχόμενη λύση ενός κράτους, καθώς, όπως υποστηρίζουν, ένα τέτοιο σενάριο θα υπονόμευε την εβραϊκή ταυτότητα του Ισραήλ.
Κέρστεν Κνιπ / Deutsche Welle
Το σχέδιο επέστρεψε στην ημερήσια διάταξη το 1980, όταν η Ευρωπαϊκή Κοινότητα μίλησε υπέρ του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού των Παλαιστινίων, προτείνοντας τη λύση των δύο κρατών. Ωστόσο, χρειάστηκαν περισσότερες από δύο δεκαετίες για την έγκρισή του από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο επικύρωσε το δικαίωμα των Παλαιστινίων τον Μάρτιο του 2002.
Το 2003 Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές υιοθέτησαν επίσης το σχέδιο στη λεγόμενη "Συμφωνία της Γενεύης". Βάση για την προσέγγιση ήταν το γεγονός ότι η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) δεν είχε αναγνωρίσει ρητά το Ισραήλ το 1988, αλλά σιωπηρά. Αποχαιρετώντας το μέχρι τότε σχέδιο ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους σε ολόκληρη την περιοχή της βρετανικής εντολής, τα σύνορα του 1967.
Με το σχέδιο συμφώνησε και η Χαμάς -τουλάχιστον με μεμονωμένες δηλώσεις ηγετών, όπως ο πρωθυπουργός Ισμαήλ Χανίγια. Άλλοι υψηλόβαθμοι πολιτικοί της Χαμάς έθεσαν ως βασική προϋπόθεση ένα δημοψήφισμα των Παλαιστινίων για να συμφωνήσουν με τη θέση αυτή.
Λύση δύο κρατών ή λύση ενός κράτους;
Με την αλλαγή της χιλιετίας, τόσο οι Ισραηλινοί όσο και οι Παλαιστίνιοι φάνηκαν να συμφωνούν σε μια λύση δύο κρατών. Ωστόσο, εξαιτίας της συνεχιζόμενης επέκτασης των εβραϊκών εποικισμών, οι Παλαιστίνιοι επαναπροσδιόρισαν τη στάση τους. Το 2014 πάνω από το 50% των Παλαιστινίων τοποθετήθηκε κατά μιας τέτοιας λύσης – μία τάση που συνεχίστηκε και κατά τα επόμενα χρόνια. Πολλοί από τους ερωτηθέντες δήλωσαν μάλιστα ότι εξαιτίας των εποικισμών κατά του παλαιστινιακού λαού η λύση δύο κρατών δεν είναι πλέον εφικτή.
Η έγκριση του σχεδίου από πλευράς του Ισραήλ κατέρρευσε εξαιτίας της παλαιστινιακής τρομοκρατίας. Το 2015 λιγότερο από το 50% των Ισραηληνών τασσόταν υπέρ μιας λύσης δύο κρατών. Ωστόσο, το ερώτημα σχετικά με το ποια θα μπορούσε να είναι μία άλλη, εναλλακτική λύση παραμένει αναπάντητο. Η πλειοψηφία των Ισραηλινών αντιτίθεται και σε ενδεχόμενη λύση ενός κράτους, καθώς, όπως υποστηρίζουν, ένα τέτοιο σενάριο θα υπονόμευε την εβραϊκή ταυτότητα του Ισραήλ.
Κέρστεν Κνιπ / Deutsche Welle
Ο Νταβίντ Μπεν Γκουριόν ανακηρύσσει την ανεξαρτησία του Ισραήλ στις 14 Μαΐου 1948, κάτω από την εικόνα του Θεόδωρου Χερτσλ οραματιστή του σύγχρονου εβραϊκού κράτους
Κάποια ακόμη στοιχεία για την ιδρυση του Κράτους του Ισραήλ από τη Βικιπαίδεια:
Το Κράτος του Ισραήλ είναι ένα μικρό, ανεπτυγμένο, κράτος της Μέσης Ανατολής, με έκταση 20.770 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 9.293.900 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021. Ιδρύθηκε το 1948, με σκοπό να μετατραπεί σε εθνική εστία όσων απανταχού Εβραίων επιθυμούν να πολιτογραφηθούν πολίτες του απ΄όπου και αν προέρχονται. Ωστόσο το σύγχρονο κράτος του Ισραήλ διεκδικεί ιστορική συνέχεια με τα αρχαία βιβλικά κράτη του Ισραήλ και της Ιουδαίας, τα οποία έχουν κεντρική θέση στην ιουδαϊκή θρησκεία. Η πλειονότητα των κατοίκων του κράτους είναι Εβραίοι (74,8%), ενώ η μεγαλύτερη μειονότητα είναι Άραβες (20,9%).
Μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου μια εβραϊκή μυστική στρατιωτική οργάνωση, η Χαγκανά (Άμυνα), που σχηματίστηκε στα χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα, άρχισε να μάχεται τους Βρετανούς και τους Άραβες, επιχειρήσεις που η ισραηλινή ιστορία καταγράφει ως την αρχή του ισραηλινού «πολέμου της ανεξαρτησίας». Το 1947, ο ΟΗΕ ανέλαβε τον έλεγχο της Παλαιστίνης, και στις 29 Νοεμβρίου η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε την απόφαση Αρ. 181 για τη διαίρεση της Παλαιστίνης σε ένα ισραηλινό και ένα αραβικό κράτος, και τη μετατροπή της Ιερουσαλήμ σε διεθνή πόλη εκτός συνόρων. Σύμφωνα με αυτήν την απόφαση η παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ, καθώς και η δυτική όχθη του Ιορδάνη, τέθηκε υπό τον έλεγχο της Ιορδανίας, ενώ η νέα πόλη ελέγχθηκε από τους Ισραηλινούς. Οι Άραβες άρχισαν βίαιες διαμαρτυρίες κατά των Εβραίων, τη στιγμή που στην περιοχή κατοικούσαν 590.000 Εβραίοι και 1.320.000 Άραβες.
Στις 14 Μαΐου 1948, μία ημέρα πριν λήξει η βρετανική Εντολή στην περιοχή, το ανώτατο εβραϊκό συμβούλιο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του Ισραήλ και όρκισε πρόεδρο τον Χάιμ Βάιζμαν και πρωθυπουργό τον σιωνιστή ηγέτη, Νταβίντ Μπεν Γκουριόν. Παράλληλα, η Χαγκανά παρουσιάζεται πλέον ως ο τακτικός στρατός του κράτους του νεοσύστατου Ισραήλ που έκτοτε ονομάζεται Αμυντική Ισραηλινή Δύναμη' (Israel Defense Force/IDF, Εβραϊκά: Τσβα Χαγκανά Λε-Γισραέλ) γνωστότερος στους Ισραηλινούς, από τα αρχικά, του ως 'Τσαχάλ'. Την επόμενη ημέρα ξέσπασε ο πρώτος Αραβοϊσραηλινός πόλεμος του 1948, όταν πέντε αραβικές χώρες (Αίγυπτος, Ιορδανία, Συρία, Λίβανος και Ιράκ) εισέβαλαν στρατιωτικά, με την αρωγή και άλλων στρατευμάτων από την Υεμένη και τη Σαουδική Αραβία. Η Αίγυπτος και η Ιορδανία προσάρτησαν τότε το Σινά και τη Γάζα η πρώτη και τη Δυτική Όχθη η δεύτερη. Μετά από ένα χρόνο εχθροπραξιών υπεγράφη ανακωχή.
Έκτοτε ακολούθησαν πολλές ακόμα συγκρούσεις που συνεχίζονται μέχρι και τις μέρες μας. (…)
Πηγές: Deutsche Welle , el.wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου