Πριν από περίπου τρία χρόνια το ΜΙΤ Media Lab ανακοίνωσε τα πορίσματα έρευνας σχετικά με τη διάδοση των ψευδών πληροφοριών στον κυβερνοχώρο. Αναλύθηκαν οι δημοσιεύσεις στο Twitter 3 εκατ. χρηστών μεταξύ 2006 και 2017. Σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες οι ψευδείς πληροφορίες διαδόθηκαν πολύ γρηγορότερα και σε πολύ περισσότερους ανθρώπους από τις αληθινές, δηλαδή είχαν πολύ μεγαλύτερη επίδραση. Σε ανάλογα συμπεράσματα κατέληξαν και πρόσφατες έρευνες που αφορούν τις θεωρίες συνωμοσίας και την παραπληροφόρηση σχετικά με τον κορωνοϊό και τα εμβόλια.
Οι ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές και η μετάβαση σε έναν νέο, ψηφιακό – δικτυακό κόσμο, σε συνδυασμό με την κρίση που δημιουργεί η συνεχιζόμενη πανδημία, ενισχύουν απειλές όπως η εξάπλωση της παραπληροφόρησης και οι παρεμβάσεις χειραγώγησης. Η αντιμετώπιση αυτών των απειλών δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς απαιτεί παρεμβάσεις σε πολλούς τομείς με συμμετοχή πολλών ενδιαφερόμενων φορέων. Είναι όμως αναγκαία για τη λειτουργία της Δημοκρατίας και τη συνοχή των κοινωνιών. Πηγή αισιοδοξίας αποτελεί το γεγονός ότι η Ε.Ε. δηλώνει αποφασισμένη να ενισχύσει τις ενέργειές της για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.
Ασφαλώς χρειάζονται δράσεις που υπερβαίνουν τα εθνικά όρια, όπως η διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου που θα προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών. Ο Tim Berners Lee, ο δημιουργός του Παγκόσμιου Ιστού, ήδη από το 2014 πρωτοστατεί σ’ αυτή την προσπάθεια και προτείνει τη διαμόρφωση μιας παγκόσμιας σύμβασης –Magna Carta είναι ο όρος που συχνά χρησιμοποιεί– η οποία θα περιορίσει τον έλεγχο που ασκούν σήμερα οι κολοσσοί της πληροφορικής.
Ομως, η ικανότητα κάθε κοινωνίας να αντιμετωπίσει φαινόμενα όπως η παραπληροφόρηση, οι προκαταλήψεις και η ρητορική του μίσους, που φαίνεται να κερδίζουν έδαφος στο Διαδίκτυο, σχετίζεται και με εσωτερικούς παράγοντες. Κρίσιμη σημασία έχουν η αξιοπιστία των θεσμών, το κύρος και ο τρόπος λειτουργίας των έντυπων και οπτικοακουστικών ΜΜΕ, το επίπεδο του δημόσιου διαλόγου και η ικανότητα του εκπαιδευτικού συστήματος να προάγει την κριτική σκέψη και τον ψηφιακό εγγραμματισμό μέσα από ένα σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών.
Δυστυχώς, σε όλα τα παραπάνω η χώρα μας υστερεί σημαντικά. Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι εμφανείς στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης, αλλά και σε κάθε πλευρά της ζωής: στην ποιότητα της Δημοκρατίας και στην ικανότητά μας να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της χώρας. Η συνθετότητα των προβλημάτων απαιτεί συστηματική και μακρόχρονη προσπάθεια. Επιπλέον, τονίζει τη σημασία ανάληψης πρωτοβουλιών για την τήρηση της δεοντολογίας στα παραδοσιακά και «νέα» Μέσα και για την ευαισθητοποίηση και ενδυνάμωση των πολιτών ενάντια στον κίνδυνο που συνιστά η παραπληροφόρηση.
Πηγή: kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου