8 Νοεμβρίου 2021

Ενεργειακή κρίση: Ο OPEC+ νίπτει τα χείρας του - και είναι οριστικό

Bloomberg Opinion / 
του Julian Lee
από το .capital.gr

Ο υπουργός Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ Μπιν Σαλμάν παρέδωσε ένα ωριαίο επαγγελματικό μάθημα στη χειραγώγηση, μετά την τηλεδιάσκεψη της Πέμπτης των υπουργών Πετρελαίου και Ενέργειας των χωρών οι οποίες αποτελούν μέλη του πετρελαιοπαραγωγικού καρτέλ του OPEC+.

Υποστηρίζοντας ότι η τρέχουσα ενεργειακή κρίση έχει προκληθεί από δεκαετίες αντιπετρελαϊκών πολιτικών, προσπάθησε να πείσει τον κόσμο ότι δεν είναι δουλειά των πετρελαιοπαραγωγών χωρών να βοηθήσουν στην επίλυσή της.

Ο πρίγκιπας υπερασπιζόταν την απόφαση του OPEC+ να αγνοήσει τα αιτήματα μερικών από τους μεγαλύτερους καταναλωτές πετρελαίου στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Ινδίας, που καλούσαν τις πετρελαιοπαραγωγικές χώρες να ανοίξουν περισσότερο τις κάνουλες τον Δεκέμβριο για να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση.

Ο φόβος είναι ότι, χωρίς περισσότερη προσφορά, οι αυξανόμενες τιμές της ενέργειας θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν τον πληθωρισμό και θα πνίξουν την παγκόσμια ανάκαμψη.

Αφύπνιση

Η έλλειψη ενδιαφέροντος των χωρών-παραγωγών για τις ανησυχίες των πελατών τους - έμοιαζαν περισσότερο αποφασισμένες να σπάσουν το ρεκόρ του περασμένου μήνα για τη συντομότερη σύνοδο στην ιστορία τους παρά να κάνουν σοβαρή συζήτηση επί της ουσίας - θα έπρεπε να αποτελέσει μια αφύπνιση σχετικά με το ότι, παρά το τι θα ήθελε ο πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ να πιστεύουμε, ο OPEC+ υπάρχει για να φροντίζει τα συμφέροντα των μελών του και κανενός άλλου. Οι διάφορες χώρες ανά τον κόσμο δεν μπορούν να βασιστούν στη βοήθεια του καρτέλ όταν αυτή είναι αναγκαία.

Αυτό γίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρο αν αναλογιστεί κανείς πώς προσέγγισε ο Σαουδάραβας υπουργός Ενέργειας τη συνέντευξη Τύπου του. Ήταν μια αξιοσημείωτη άσκηση στο πώς να αποφεύγει κανείς την ανάληψη ευθύνης, με τα βασικά μαθήματα να είναι έξι:

1. Χτίσε έναν τοίχο γύρω σου. Σε αυτές τις συνεντεύξεις συνήθως συμμετέχουν μόνο ο Σαουδάραβας υπουργός και ο Ρώσος ομόλογός του, Αλεξάντερ Νόβακ. Αυτή τη φορά, υπουργός μετά τον υπουργό - μέτρησα τουλάχιστον πέντε - κλήθηκαν να τονίσουν πόσο υπεύθυνα ενεργεί ο οργανισμός και πόσο πολύ υποστήριζαν την απόφαση να συνεχιστεί η αύξηση των στόχων παραγωγής κατά 400.000 βαρέλια την ημέρα κάθε μήνα μέχρι και τον Δεκέμβριο, χωρίς όμως καμία επιπλέον αύξηση.

2. Αγνοήστε οτιδήποτε ενοχλητικό. Αν δεν ήταν ο Σουχαΐλ Μαζρουέι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ο οποίος αναγνώρισε την πίεση από διάφορες χώρες να ανοίξουν ευρύτερα οι κάνουλες, κανένας δεν θα καταλάβαινε ότι αυτό ήταν το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο έλαβε χώρα η συγκεκριμένη σύνοδος.

3. Εκτρέψτε αλλού την προσοχή. Ο πρίγκιπας πήγε περισσότερα από 40 χρόνια πίσω για να επικρίνει τις καταναλώτριες χώρες για τις πολιτικές τους κατά του πετρελαίου. Ανασύροντας μια δήλωση από τη Σύνοδο Κορυφής της G7 στο Τόκιο το 1979, η οποία προσδιόριζε στα πιο επείγοντα καθήκοντα της ομάδας "την μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου και την επίσπευση της ανάπτυξης άλλων πηγών ενέργειας", υπονόησε ότι οι πολιτικές αποφάσεις κυβερνήσεων έχουν υπάρξει η βασική αιτία για την τρέχουσα ενεργειακή κρίση.

4. Κάντε τον χαζό. Όταν ρωτήθηκε γιατί οι παραγωγοί δεν συμφώνησαν σε μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγής τους, ο πρίγκιπας είπε ότι αυτό συνέβη επειδή αυτό είχαν συμφωνήσει τον Ιούλιο. Ποιο όμως είναι το νόημα της συνεδρίασης του OPEC+ κάθε μήνα, εάν το μόνο το οποίο πρόκειται να κάνει είναι να επιμένει "δουλικά" σε μια απόφαση που έλαβε πριν από μήνες, ανεξάρτητα από το πόσα αλλάζουν στην αγορά γύρω του;

5. Κατηγορήστε κάποιον άλλο. Το μήνυμα ήταν: η ενεργειακή κρίση βρίσκεται παντού αλλού εκτός από την αγορά πετρελαίου, επομένως οι παραγωγοί δεν έχουν κανένα ρόλο στην προσπάθεια να την αμβλύνουν. Το πετρέλαιο υπήρξε ένα "νησί" σταθερότητας σε μια "θάλασσα" χάους. Οι τιμές των άλλων καυσίμων βρέθηκαν στα ύψη, ενώ του πετρελαίου αυξήθηκε μόλις κατά 36% από τις αρχές Μαρτίου.

Νήσος σταθερότητας

Ωστόσο ο Μάρτιος είναι μια αυθαίρετη βάση υπολογισμού. Μια πιο λογική σύγκριση με - ας πούμε - την αρχή του έτους θα υπονόμευε τον ισχυρισμό περί σταθερότητας του πετρελαίου. Στο αποκορύφωμά του, το Brent βρέθηκε να ενισχύεται κατά 67% από τις αρχές Ιανουαρίου, φθάνοντας στο υψηλότερο επίπεδό του εδώ και σχεδόν επτά χρόνια. Δεν είναι τόσο ανησυχητική όσο η άνοδος των τιμών σε άλλα καύσιμα, ωστόσο εξακολουθεί να είναι πολύ μεγάλη για να την αγνοήσουμε. (…)

6. Προσφυγή στην αοριστία. Ο Σαουδάραβας υπουργός προσπάθησε να υποστηρίξει ότι η συστηματική υποπαραγωγή από χώρες όπως η Νιγηρία, η Αγκόλα ή η Μαλαισία ήταν αποτέλεσμα εργασιών συντήρησης υποδομών και ότι τον επόμενο μήνα θα επαναφέρουν την παραγωγή τους στα επίπεδα-στόχους. Δεν ξέρω αν το πιστεύει πραγματικά ή αν είναι απλώς μια βολική "μυθοπλασία". Πρόκειται όμως για ανοησίες. (…)

Τι απομένει;

Επαγγελματικό μάθημα στο πώς να ξεφεύγει κανείς από κάτι που δεν θέλει να κάνει. Τι μας μένει λοιπόν;

Οι προβλέψεις δείχνουν ότι η αγορά πετρελαίου θα περάσει από την έλλειψη στο πλεόνασμα το α’ τρίμηνο του 2022. Ο πρίγκιπας ισχυρίζεται ότι αυτό θα συμβεί τον Δεκέμβριο, οπότε ίσως έχει δίκιο και οι τιμές του πετρελαίου σύντομα να αρχίσουν να υποχωρούν, αν και αμφιβάλλω ότι θα είναι τόσο πρόθυμος να παραμείνει συνεπής στο πρόγραμμα παραγωγής που εκπονήθηκε τον Ιούλιο, εάν αυτό αρχίσει να συμβαίνει.

Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν εξετάζει την αντίδρασή της σε αυτή τη δημόσια απόκρουση των αιτημάτων της - και δεν έχει και πολλές καλές επιλογές. Όπως τόνισε η Αμερικανή υπουργός Ενέργειας Τζένιφερ Γκάνχολμ μετά τη σύνοδο, παρόλο που οι ΗΠΑ δεν εξαρτώνται ιδιαίτερα από αυτό καθ’ αυτό το πετρέλαιο από τις χώρες του OPEC, οι τιμές της βενζίνης συνδέονται με μια παγκόσμια αγορά η οποία όντως εξαρτάται.

Ο υπαινιγμός για μια πιθανή απελευθέρωση αργού από τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ μπορεί να είναι αρκετή για να συγκρατήσει τις τιμές προς το παρόν, ωστόσο τα λόγια δεν πρόκειται να παράγουν περισσότερο πετρέλαιο - ούτε βέβαια ο OPEC+ φαίνεται διατεθειμένος να το πράξει.

Πηγή: capital.gr/bloomberg-view

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου