Για τον Αμερικανό νομπελίστα, όσα βλέπουμε τώρα θα μπορούσαν να ερμηνευτούν και ως μια «οικονομική επανάληψη του 1914», της χρονιάς κατά την οποία πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι έλαβε τέλος το πρώτο κύμα της παγκοσμιοποίησης: η πρώτη φάση δηλαδή της τεράστιας επέκτασης του παγκόσμιου εμπορίου που είχε καταστεί εφικτή χάρη σε σιδηρόδρομους, ατμόπλοια και τηλεγραφικά καλώδια. «Πρόκειται λοιπόν να δούμε μια δεύτερη αποπαγκοσμιοποίηση (deglobalization);», διερωτάται, για να δώσει την απάντηση «μάλλον ναι».
Οι εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία και τη Ρωσία έχουν ήδη πληγεί, ενώ παράλληλα η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει βήματα απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Παράλληλα ωστόσο, από τον πόλεμο πλήττεται και η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία καθώς πολλές από τις καλωδιώσεις των οχημάτων της κατασκευάζονταν στην Ουκρανία.
«Ωστόσο, η απόφαση της Ρωσίας να μετατραπεί σε διεθνή παρία δεν θα ήταν από μόνη της αρκετή ώστε να μειώσει δραστικά το παγκόσμιο εμπόριο», συνεχίζει ο Κρούγκμαν, ο οποίος όμως βλέπει προβλήματα μέσα από τα οποία αναδύονται τάσεις αποπαγκοσμιοποίησης και σε ένα άλλο μέτωπο: εκείνο της Κίνας.
«Αυτό που μας δίδαξε ο Πούτιν είναι ότι οι χώρες που διοικούνται από ισχυρούς άνδρες που περιβάλλονται από αυλοκόλακες (yes-men) δεν είναι αξιόπιστοι επιχειρηματικοί εταίροι», σημειώνει ο Αμερικανός οικονομολόγος. «Μια κινεζική αντιπαράθεση με τη Δύση, οικονομική ή στρατιωτική, θα ήταν παράλογη – αλλά το ίδιο παράλογη ήταν και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», συνεχίζει ο ίδιος, υπογραμμίζοντας «ότι ο πόλεμος της Ουκρανίας φαίνεται να οδήγησε σε μεγάλης κλίμακας φυγή κεφαλαίων από την… Κίνα».
Εάν, πάντως, δεχθούμε ότι πρόκειται να δούμε μια μερική υποχώρηση της παγκοσμιοποίησης, «θα είναι άραγε αυτό κακό;», διερωτάται ο Κρούγκμαν. «Οι πλούσιες, προηγμένες οικονομίες θα καταλήξουν ελαφρώς πιο φτωχές από ό,τι θα ήταν εάν τα πράγματα ήταν διαφορετικά», εξηγεί ο ίδιος επικαλούμενος το παράδειγμα της Βρετανίας «που κατάφερε να συνεχίσει να αναπτύσσεται παρά την πτώση του παγκόσμιου εμπορίου μετά το 1913». «Ανησυχώ όμως για τον αντίκτυπο στα έθνη που έχουν σημειώσει πρόοδο τις τελευταίες δεκαετίες αλλά θα ήταν απελπιστικά φτωχά χωρίς πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές — έθνη όπως το Μπαγκλαντές», συνεχίζει ο Κρούγκμαν.
«Δυστυχώς, μαθαίνουμε ξανά τα διδάγματα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου: Τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης κινδυνεύουν πάντα από την απειλή του πολέμου και τις ιδιοτροπίες των δικτατόρων. Για να κάνουμε τον κόσμο διαχρονικά πλουσιότερο, πρέπει να τον κάνουμε ασφαλέστερο», καταλήγει ο Αμερικανός.
Πηγή: New York Times
Εμείς το πήραμε από το kathimerini.gr (απόσπασμα)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου