Ένα έξοχο δείγμα (από την Βικιπαίδεια) της ρητορικής δεινότητας του Σερ Ουίνστον Λέοναρντ Σπένσερ-Τσώρτσιλ (Sir Winston Leonard Spencer-Churchill, 30 Νοεμβρίου 1874 – 24 Ιανουαρίου 1965), που διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας του κατά τις περιόδους 1940-45 και 1951-55, στη συνέχεια:
Στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
Τον Μάιο του 1940 διαδέχτηκε τον Νέβιλ Τσάμπερλεν στην αρχηγία μιας κυβέρνησης συνασπισμού και προέβη στο διάσημο διάγγελμα του προς τον Βρετανικό λαό.
«Δεν έχω τίποτε να σας προσφέρω εκτός από αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα. Έχουμε μπροστά μας ένα μαρτύριο της πιο οδυνηρής μορφής. Έχουμε μπροστά μας πολλούς, πολλούς μήνες αγώνα και πόνου. Ρωτάτε: "Ποια είναι η πολιτική μας;" Μπορώ να πω ότι είναι το να διεξαγάγουμε πόλεμο από θαλάσσης, ξηράς και αέρος, με όλες τις εσωτερικές μας δυνάμεις και μ' όλη τη δύναμη που μπορεί να μας δώσει ο Θεός. Να διεξαγάγουμε πόλεμο εναντίον μιας τερατώδους τυραννίας, που κανείς ποτέ δεν την έχει υπερβεί στο σκοτεινό, αξιολύπητο κατάλογο της ανθρώπινης εγκληματικότητας. […] Ρωτάτε: "Ποιος είναι ο σκοπός;" Μπορώ ν' απαντήσω με μια λέξη. Είναι η νίκη. Νίκη με κάθε κόστος, νίκη παρ' όλο τον τρόμο, νίκη, όσο μακρύς και σκληρός κι αν είναι ο δρόμος. Γιατί χωρίς νίκη, δεν υπάρχει επιβίωση. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό. Καμία επιβίωση για τη Βρετανική Αυτοκρατορία, καμία επιβίωση για όλα όσα αντιπροσωπεύει η Βρετανική Αυτοκρατορία».
Μετά την κατάρρευση και συνθηκολόγηση της Γαλλίας, η Βρετανία βρέθηκε πλέον μόνη της στον αγώνα ενάντια στη Ναζιστική Γερμανία. Ο Χίτλερ επεδίωκε έναν συμβιβασμό ή συμφωνία με τη Βρετανία έχοντας κατά νου την σχεδιαζόμενη επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Παρά ταύτα η στάση του Τσώρτσιλ ήταν αδιαπραγμάτευτη. Πριν ξεκινήσει η Μάχη της Αγγλίας, προέβη σε έναν ακόμη λόγο, έξοχο δείγμα της ρητορικής του δεινότητας, με σκοπό να ανυψώσει το ηθικό των Βρετανών.
«Θα πολεμήσουμε στη Γαλλία, θα πολεμήσουμε σε θάλασσες και ωκεανούς, θα πολεμήσουμε με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους αιθέρες, θα υπερασπίσουμε το νησί μας, ό,τι και να μας κοστίσει, θα πολεμήσουμε στους διαδρόμους προσγείωσης, θα πολεμήσουμε στα χωράφια και στους δρόμους, θα πολεμήσουμε στους λόφους. Δεν θα παραδοθούμε ποτέ!»
Στη Διάσκεψη της Γιάλτας τον Φεβρουάριο του 1945 για τη διαβόητη συμφωνία μεταξύ Ρούζβελτ-Τσώρτσιλ και Στάλιν
Μεταπολεμική πολιτική
Μεταπολεμικά εξεδήλωσε την πλήρη αντίθεσή του στις πολιτικές επιλογές της Σοβετικής Ένωσης και το 1946 πρώτος αυτός χρησιμοποίησε τον όρο «Σιδηρούν παραπέτασμα»:
«Καθώς οι εβδομάδες περνούσαν, μετά τη Γιάλτα έγινε απολύτως φανερό ότι η σοβιετική κυβέρνηση δεν έκανε το παραμικρό για να εφαρμόσει τις συμφωνίες μας οι οποίες αφορούσαν στη διεύρυνση της πολωνικής κυβέρνησης προκειμένου να συμπεριλάβει όλα τα κόμματα και από τις δύο πλευρές. Ο χρόνος ήταν με το μέρος των Ρώσων και των Πολωνών υποστηρικτών τους που έσφιγγαν τη μέγγενή τους γύρω από τη χώρα με κάθε είδους αυστηρά μέτρα, τα οποία δεν ήθελαν να τα πληροφορήσουν έξωθεν παρατηρητές. Το ίδιο βράδυ, ενώ ανέπτυσσα στη Βουλή των Κοινοτήτων τα αποτελέσματα των εργασιών μας στη Γιάλτα, οι Ρώσοι παραβίασαν για πρώτη φορά στη Ρουμανία το πνεύμα και το γράμμα των συμφωνιών μας. Όλους μάς δέσμευε η Διακήρυξη για την Απελευθερωμένη Ευρώπη την οποία τόσο πρόσφατα είχαμε υπογράψει, προκειμένου στις χώρες που είχαν καταληφθεί από τα συμμαχικά στρατεύματα να πραγματοποιηθούν ελεύθερες εκλογές και να αναδειχθούν δημοκρατικές κυβερνήσεις. Σοβιετικά άρματα μάχης και στρατεύματα ακροβολίστηκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας και στις 6 Μαρτίου οι Σοβιετικοί διόρισαν νέα κυβέρνηση που ανέλαβε αμέσως την εξουσία.» (Ουίνστον Τσώρτσιλ, Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμος, τόμ. 6, κεφ. 25, σσ. 168-190)
Χαρακτηριστικές φράσεις
Ο Τσώρτσιλ ήταν δυναμικός ομιλητής και είχε την ικανότητα να εκφράζεται με εύστοχο και καίριο τρόπο, αποφεύγοντας τη φλυαρία. Μερικά από τα λόγια του έμειναν στην ιστορία, με χαρακτηριστικότερα τα ακόλουθα:
- «Ποτέ στο παρελθόν στο πεδίο τής μάχης δεν οφείλονταν τόσα πολλά από τόσους πολλούς σε τόσους λίγους» (για τη γενναιότητα των Βρετανών πιλότων στη Μάχη τής Αγγλίας· από ομιλία στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 20 Αυγούστου 1940)
- «Δώστε μας τα εργαλεία και θα τελειώσουμε τη δουλειά» (μήνυμα στον Αμερικανό πρόεδρο Ρούζβελτ· από ραδιοφωνική εκπομπή στις 9 Φεβρουαρίου 1945)
- «Ένα σιδηρούν παραπέτασμα [αγγλ. iron curtain] έχει πέσει κατά μήκος τής Ευρώπης» (για τις περιοχές υπό ρωσική κατοχή και κατόπιν κομμουνιστική επιρροή· από τηλεγράφημα στον Αμερικανό πρόεδρο Τρούμαν στις 12 Μαΐου 1945)
- «Έχει λεχθεί ότι η δημοκρατία είναι το χειρότερο πολίτευμα, αν εξαιρέσουμε όλες τις άλλες μορφές πολιτεύματος που έχουν επίσης δοκιμαστεί» (από ομιλία στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 11 Νοεμβρίου 1947)
- «Προτιμώ να θεωρηθώ ανεύθυνος και να έχω δίκιο παρά υπεύθυνος και να έχω άδικο» (από ραδιοφωνική εκπομπή στις 26 Αυγούστου 1950)
Στο Τσώρτσιλ αποδίδεται μια δήλωσή του κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο σχετικά με την σθεναρή άμυνα που προέβαλε ο ελληνικός στρατός στην Ιταλική εαρινή επίθεση, ότι «Στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες». Ωστόσο η φράση έχει αμφισβητηθεί ότι ειπώθηκε από τον Τσώρτσιλ ενώ δεν έχει εντοπιστεί καμία σχετική αναφορά στο αρχείο Τσώρτσιλ. Είναι όμως πιθανό να αποδόθηκε σε αυτόν από την πλευρά της Ελληνικής Αντίστασης κατά την διάρκεια του πολέμου για λόγους εμψύχωσης και ενίσχυσης του φρονήματος των μαχομένων Ελλήνων πατριωτών.
Και ένα από τα ευτράπελα που αποδίδεται στο ζεύγος Τσώρτσιλ, όταν ο Ουίνστον ήταν πρωθυπουργός:
Η Κλημεντίνη έπιασε κουβέντα για αρκετή ώρα με έναν οδοκαθαριστή.
«Τι στο καλό έλεγες με αυτόν τόση ώρα;» τη ρώτησε ο σερ Ουίνστον όταν επιτέλους τελείωσε η συζήτηση.
«Ω, πολλά χρόνια πριν, αυτός ήταν τρελά ερωτευμένος μαζί μου», αποκρίθηκε εκείνη.
Ο Τσόρτσιλ χαμογέλασε ειρωνικά.
«Είδες, καλή μου; Θα μπορούσες σήμερα να είσαι η συζυγος ενός οδοκαθαριστή» της είπε.
«Ω, όχι, καλέ μου», «αν τον είχα παντρευτεί, αυτός θα ήταν πρωθυπουργός σήμερα» ήταν η αποστομωτική απάντηση της Κλημεντίνης.
afirimeno.com
Με στοιχεία από el.wikipedia.org
Οι πιο σκοτεινές ώρες του Ουίνστον Τσόρτσιλ (26.3.2018)
75 χρόνια από τη Διάσκεψη της Γιάλτας (4.2.2020)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου