Αποκαλυπτικός ο Μάικ Πομπέο στο βιβλίο του για Τουρκία και Ελλάδα

«Η στροφή του προέδρου Ερντογάν προς τον πλήρη απολυταρχισμό – ισλαμισμό ολοκληρώθηκε μετά το υποτιθέμενο πραξικόπημα του 2016», αναφέρει ο Μάικ Πομπέο στο βιβλίο του «Never give an inch», στο οποίο, μεταξύ άλλων, αποκαλύπτει άγνωστα έως σήμερα περιστατικά, που αποτυπώνουν τη βαθιά δυσπιστία και τον προβληματικό χαρακτήρα των σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας. Περιγράφει επίσης πώς πραγματικά βλέπει τον Ερντογάν και τους στρατιωτικούς ηγέτες που τον περιβάλλουν, οι οποίοι –όπως τονίζει– «συχνά λένε ψέματα στους δικτάτορες που υπηρετούν». Τα όσα αναφέρει ο πρώην υπουργός Εξωτερικων των ΗΠΑ στο βιβλίο του προκάλεσαν σήμερα την έντονη αντίδραση της Άγκυρας.

Στην αφήγησή του, ο Πομπέο θυμάται ότι όταν επισκέφθηκε την Αγκυρα ως διευθυντής της CIA, το 2017, ο Ερντογάν τον ανάγκασε να δει ένα τρίωρο βίντεο για το πραξικόπημα, το οποίο, όπως λέει, ήταν «τόσο απεχθές και ατελείωτο, που έθεσε σε κίνδυνο την ψυχική υγεία μου». Το ίδιο βίντεο ήρθε ξανά στο μυαλό του δύο χρόνια αργότερα, όταν ως υπουργός Εξωτερικών μετέβη στην Αγκυρα μαζί με τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς με τη δύσκολη αποστολή διαχείρισης της πολύπλοκης κατάστασης που είχε προκύψει μετά το περιβόητο τηλεφώνημα Τραμπ – Ερντογάν και την ανακοίνωση περί αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία.

Ο τέως υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ επί Ντόναλντ Τραμπ, Μάικ Πομπέο, με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.

«Οταν φθάσαμε στο Παλάτι, ο Ερντογάν ζήτησε να δει για λίγα λεπτά μόνος του τον αντιπρόεδρο. Επειτα από μισή ώρα είπα στους συνεργάτες του ότι έπρεπε οπωσδήποτε να δω τον Μάικ Πενς. Τίποτα. Πέρασαν ακόμη 20 λεπτά και ήμουν πια αποφασισμένος. Χωρίς να ζητήσω άδεια, κατευθύνθηκα προς την αίθουσα όπου βρισκόταν σε εξέλιξη η συνάντηση. Η πόρτα ήταν κλειδωμένη. Είπα στον ομόλογό μου ότι θα τη σπάσω. Είχα αρχίσει να ανησυχώ ότι ο Ερντογάν είχε αναγκάσει τον Πενς να βλέπει το ίδιο τρίωρο βίντεο. Οι συνεργάτες μου φοβήθηκαν ότι αν πράγματι επιχειρούσα να παραβιάσω την πόρτα θα βρισκόμουν αντιμέτωπος με την ασφάλεια του Ερντογάν, η οποία ενδεχομένως να αντιδρούσε επιθετικά. Παραδόξως με άφησαν να μπω μέσα».

Τα όσα περιγράφει στη συνέχεια αποδεικνύουν, όπως λέει, χωρίς αμφιβολία πως «οι στρατιωτικοί ηγέτες που υπηρετούν δικτάτορες συχνά τους κρύβουν την αλήθεια». Και εξηγεί ότι «η συζήτηση επιδεινώθηκε πολύ σύντομα. Τελικά ο Ερντογάν συμφώνησε σε προσωρινή εκεχειρία. Είχαμε ανοίξει χάρτες πάνω στο τραπέζι και τους δείχναμε ακριβώς τα σημεία στα οποία βρίσκονταν Αμερικανοί στρατιώτες. Ο Ερντογάν άρχισε να μας αμφισβητεί και να μας ρωτάει αν είμαστε σίγουροι για αυτά που του δείχναμε. Οταν του είπαμε ότι ήμασταν απολύτως βέβαιοι, κοίταξε τους δικούς του με βλέμμα που τα έλεγε όλα, “μου είπατε ψέματα”».

Μεβλούτ Τσαβούσογλου με Μάικ Πομπέο

Ο κ. Πομπέο θυμάται ένα ακόμη εκρηκτικό περιστατικό στις αρχές της διακυβέρνησης Τραμπ, όταν κλήθηκαν στο Γραφείο Ρούζβελτ του Λευκού Οίκου ο σύμβουλος του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, και ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Χακάν Ζιντάν για να τους ανακοινωθεί η αμερικανική απόφαση περί στήριξης των Κούρδων της Συρίας (SDF) για την αντιμετώπιση του ISIS. «Δεν έχω ξαναδεί τόσο πολύ θυμό να κατακλύζει μια αίθουσα και να ξεσπά τόσο γρήγορα», αναφέρει. «Βγήκαν έξαλλοι από την αίθουσα, ωρυόμενοι, αυτό που μόλις είχε συμβεί δεν ήταν καλό για τη σχέση μας, ήταν όμως, όπως αποδείχθηκε, η σωστή απόφαση».

Σε άλλο σημείο της αφήγησής του επιβεβαιώνει τις συχνές τηλεφωνικές επαφές που είχαν οι πρόεδροι Τραμπ και Ερντογάν. «Του τηλεφωνούσε διαρκώς ζητώντας του να του εκδώσει τον Γκιουλέν, ενώ γκρίνιαζε συνεχώς για τη στήριξη που παρείχαμε στους Κούρδους». 

Στο κεφάλαιο για τη δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι δεν κρύβει τα πραγματικά συναισθήματα που επικράτησαν στην αμερικανική κυβέρνηση για τη στάση της Τουρκίας. «Κρυφογελάσαμε με τον πρόεδρο Τραμπ για τις διαρροές του Ερντογάν και των μυστικών υπηρεσιών του για όσα συνέβησαν στο προξενείο. Ο Ερντογάν ήταν σχεδόν δικτάτορας, τι λόγο είχε να παραπονιέται για μια δολοφονία εγκεκριμένη από μια κυβέρνηση;» αναρωτιέται.

Περιγράφει επίσης το σκεπτικό του πίσω από μια απόφαση η οποία, όταν ελήφθη, προκάλεσε πραγματική αίσθηση. Την απόφασή του να επισκεφθεί τον Νοέμβριο του 2020 το Οικουμενικό Πατριαρχείο χωρίς να συναντήσει κανέναν Τούρκο αξιωματούχο. «Ηθελα με αυτόν τον τρόπο να στείλω μήνυμα στήριξης. Οι Ερντογάν και Τσαβούσογλου δυσαρεστήθηκαν, αλλά ο Ορθόδοξος κόσμος συνειδητοποίησε ότι η Αμερική είναι δίπλα του».

Συζήτηση Πομπέο - Μητσοτάκη, με θέα την Ακρόπολη, τον Οκτώβριο του 2019 στην Αθήνα

Τελείως διαφορετικός είναι ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζει τη σχέση του με την Ελλάδα και τον ρόλο της χώρας μας στην περιοχή. Εξηγεί πως ήταν απολύτως συνειδητή η απόφασή του να επικεντρωθεί και να αξιοποιήσει νέες ευκαιρίες στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσει την ενίσχυση των σχέσεων με την Ελλάδα, εξέλιξη για την οποία είναι υπερήφανος. 

«Μια χώρα η οποία διολίσθαινε στον αντιαμερικανισμό τη δεκαετία του ’70, σήμερα θεωρεί τις ΗΠΑ τον προτιμητέο σύμμαχο. Επικεντρώθηκα με τον Ελληνα πρωθυπουργό στην αντιμετώπιση των διενέξεων που είχαν προκύψει από τις παράνομες τουρκικές ενέργειες στον τομέα των ερευνών στην Ανατολική Μεσόγειο, συμμετείχα ως ο πρώτος ΥΠΕΞ ΗΠΑ στο σχήμα 3+1 για τις ενεργειακές προοπτικές στην περιοχή, έκανα κάτι που δεν είχε γίνει για χρόνια, έστειλα επιστολή στον Ελληνα ομόλογό μου εξαίροντας τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή, ενώ παρότρυνα την Τουρκία να τερματίσει τις μελετημένες προκλήσεις της στην περιοχή».

Ο κ. Πομπέο αναφέρεται και στη στενή προσωπική σχέση του με τον κ. Μητσοτάκη και στο γεγονός ότι με τη σύζυγό του Σούζαν φιλοξενήθηκαν στην πρωθυπουργική οικία στην Κρήτη. «Οι σχέσεις μας με ένα σύμμαχο που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωτικής σημασίας περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι τώρα πιο ισχυρές από κάθε άλλη φορά από την εποχή του Σχεδίου Μάρσαλ».

Τα όσα αναφέρει ο πρώην υπουργός Εξωτερικων των ΗΠΑ στο βιβλίο του προκάλεσαν σήμερα την έντονη αντίδραση της Άγκυρας, η οποία εκφράστηκε με ευθείες επιθέσεις και βαρείς χαρακτηρισμούς τόσο από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, όσο και από τον εκπρόσωπο της τουρκικής προεδρίας και στενότατο συνεργάτη του Ερντογάν, Ιμπραΐμ Καλίν. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τότε ομόλογος του Πομπέο, τον κατηγόρησε ευθέως ότι υποστήριξε το πραξικόπημα του 2016, ενώ ο Ιμπραΐμ Καλίν του καταλόγισε πως «ομολόγησε» την μεροληψία, κατά το τουρκικό αφήγημα, της Ουάσιγκτον προς την Ελλάδα, σε βάρος της Τουρκίας. Μάλιστα η Άγκυρα τον κατηγορεί για αναζήτηση υποστήριξης από το ελληνικό λόμπι στην προεδρική κούρσα των ΗΠΑ.

Πηγή: kathimerini.gr

Σχετικές με τον Μάικ Πομπέο αναρτήσεις μας:
5 Οκτωβρίου 2019:
Πομπέο: Δεν θα αφήσουμε την Τουρκία να κάνει παράνομες γεωτρήσεις
29 Σεπτεμβρίου 2020:
Πομπέο: Μόνιμα στην Σούδα το πολεμικό πλοίο Hershel «Woody» Williams
6 Ιανουαρίου 2021:
Ο Μάικ Πομπέο θυμάται και αποχαιρετά Μητσοτάκη και Ελλάδα
9 Νοεμβρίου 2021:
Μάικ Πομπέο: «Πάντα ανησυχούσα για θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο»