Τα δελτία για τα 21 νέα στοιχεία υποβλήθηκαν το 2021 και επεξεργάστηκαν συστηματικά από την καθ' ύλην αρμόδια Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ.
Σε δήλωση της, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη τονίζει τη σημασία της εγγραφής των στοιχείων, καθώς σε αυτά «καταγράφεται το αποτύπωμα των ανθρώπων στο πέρασμα του χρόνου, ως τεκμήριο εθνικής αυτογνωσίας και βάση, επί της οποίας οικοδομείται η συλλογική μας αυτοπεποίθηση».
Συνοπτικά, τα στοιχεία που εγγράφονται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, είναι τα εξής:
1. Γιαννιώτικη αργυροχοΐα-αργυροτεχνία. Η τέχνη της γιαννιώτικης αργυροχοΐας/αργυροτεχνίας αποτελεί μια εμβληματική παραδοσιακή τέχνη επεξεργασίας του ασημιού και κατασκευής χειροποίητων αντικειμένων καθώς και κοσμημάτων.
2. Καραμπάσι: η τεχνογνωσία της παρασκευής του, στον Αποκόρωνα Χανίων. Πρόκειται για αιθέριο έλαιο, προϊόν απόσταξης και παρασκευάζεται από φύλλα άγριας ενδημικής δάφνης.
3. Κουρμπάνι Αγίου Αθανασίου στο Καλαμπάκι Δράμας. Είναι τροφή βρασμένου με πλιγούρι αγελαδινού κρέατος, το βράδυ της παραμονής και ανήμερα του Αγίου Αθανασίου.
4. Καμήλες και Ντιβιτζίδες στη Φιλιππούπολη Λάρισας. Πρόκειται για την αναπαράσταση ευετηρικού εθίμου του Δωδεκαημέρου από την Ανατολική Ρωμυλία.
5. Παραδοσιακό Πανηγύρι Δεκαπενταύγουστου της Βίτσας Ζαγορίου. Πρόκειται για τριήμερο πανηγύρι, τον Δεκαπενταύγουστο, γύρω από τον αιωνόβιο πλάτανο της κεντρικής πλατείας του χωριού της περιοχής.
6. Η Καλογεροδευτέρα, στο Καλαμπάκι Δράμας. Πρόκειται για το δρώμενο του Καλόγερου, που πραγματοποιείται τη Δευτέρα, μετά τις Απόκριες, στο Καλαμπάκι Δράμας.
7. Ιπποδρομίες Δοξάτου. Οι ιπποδρομίες διεξάγονται στο Δοξάτο Δράμας, ανήμερα του εορτασμού του πολιούχου του Αγίου Αθανασίου, στις 2 Μαΐου. Είναι ένα από τα δημοφιλέστερα λαϊκά εθιμικά δρώμενα της Μακεδονίας.
8. Ο Καδής στους Σπαθαραίους Σάμου. Σατιρικό δρώμενο την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Έχει τον χαρακτήρα σατιρικής παρωδίας δίκης, με δικαστή τον Τούρκο Καδή, ο οποίος στο τέλος της γιορτής κρεμιέται από τους επαναστατημένους Έλληνες.
9. Το έθιμο Κοσί, στους Νέους Επιβάτες Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για αυτοσχέδιο αγώνα δρόμου που πραγματοποιείται τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου στους Νέους Επιβάτες Θεσσαλονίκης, προς τιμή του Αγίου Γεωργίου.
10. Φανοί της Κοζάνης / Αποκριάτικες εθιμικές πυρές. Την τελευταία Κυριακή, αυτή της Τυρινής, ομάδες πανηγυριστών, οι φανικές ομάδες, ανάβουν εθιμικές πυρές σε γειτονιές της πόλης, χορεύουν και τραγουδούν σκωπτικά τραγούδια.
11. Η Φιστικιά και το Φιστίκι στην Αίγινα. Η παράδοση της φιστικοκαλλιέργειας και του φιστικιού μετρά στην Αίγινα ήδη 120 χρόνια, από τότε που εισήχθη η καλλιέργεια της στο νησί. Η διαφύλαξη και ανάδειξη της παραδοσιακής αυτής γνώσης έχει ιδιαίτερη σημασία για τη συλλογική μνήμη και τη σύγχρονη ταυτότητα της Αίγινας.
12. Ο Πολιτισμός του Ξινόμαυρου Οίνου Νάουσας. Η μακραίωνη αμπελοοινική παράδοση της περιοχής έχει ως επίκεντρο την παραγωγή οίνου από την ποικιλία ξινόμαυρο.
.
13. Η αγγειοπλαστική παράδοση του Θραψανού Ηρακλείου Κρήτης. Η πλούσια και μακραίωνη παράδοση της αγγειοπλαστικής τέχνης στο χωριό το έχει αναδείξει ως το μεγαλύτερο κέντρο αγγειοπλαστικής στην Κρήτη.
14. Καγκελάρι, χορευτικό δρώμενο στην 'Αρτα (Ήπειρος). Πρόκειται για χορευτικό δρώμενο που επιτελείται σε είκοσι εννέα χωριά της 'Αρτας, κατά τη διάρκεια πανηγυριών της άνοιξης και του καλοκαιριού, καθώς και την περίοδο του Πάσχα.
15. Μόστρα Θυμιανών της Χίου. Πρόκειται για έθιμο που τελείται την Παρασκευή και την Κυριακή της Τυρινής, στα Θυμιανά της Χίου. Το έθιμο, όπως πιστεύεται, αναπαριστά τη μάχη των κατοίκων των Θυμιανών απέναντι στους εισβολείς πειρατές.
16. Η Γιορτή της Αγίας Βαρβάρας στην Ελευσίνα. ΅Επιτελείται ανήμερα της εορτής της Αγίας Βαρβάρας, στις 4 Δεκεμβρίου, στην Ελευσίνα από τις γυναίκες-μέλη του Συλλόγου Μικρασιατών και της κοινότητας των Μικρασιατών της Ελευσίνας.
17. Παραδοσιακό Πανηγύρι Σκοτούσσας Σερρών. Πρόκειται για πενθήμερο πανηγύρι που διεξάγεται το διάστημα 7-11 Σεπτεμβρίου, στην εορτή της Γέννησης της Θεοτόκου.
18. Οι Λαζαρίνες στις κοινότητες Αγία Παρασκευή, Αιανή, 'Ανω Κώμη, Καρυδίτσα, Καισάρεια, Κήποι, Κάτω Κώμη, Κρόκο, Κτένι, Λευκοπηγή, Μεταμόρφωση και Ροδιανή Δήμου Κοζάνης. Πρόκειται για τα εθιμικά δρώμενα που επιτελούνται από νεαρά κορίτσια και γυναίκες, με αφορμή την Ανάσταση του Λαζάρου.
19. Κεραμική παράδοση της οικογένειας Ρόδιου στη Σκόπελο. Η οικογένεια Ρόδιου έχει μακρά παράδοση στην κεραμική τέχνη που ξεκινά από τις αρχές του 20ού αιώνα, ενώ η παραδοσιακή γνώση συνεχίζει να ασκείται από τα νεότερα μέλη της οικογένειας.
20. Αγιασώτικο Καρναβάλι. Πρόκειται για τις καρναβαλικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στην Αγιάσο της Λέσβου.
21. Η τέχνη του κεντημένου ψωμιού στον Βαρνάβα της Αττικής. Η παράδοση του κεντημένου ψωμιού αφορά στην ιδιαίτερη τεχνική διακόσμησης των ζυμωμένων άρτων από γυναίκες στον Βαρνάβα Αττικής. Είναι συνδεδεμένη με μεγάλες θρησκευτικές γιορτές και διαβατήριες τελετουργίες του κύκλου της ζωής (πχ γάμος).
Επιπλέον, επικαιροποιήθηκαν οι εγγραφές των στοιχείων: Η τηνιακή μαρμαροτεχνία και η τεχνογνωσία της παραδοσιακής μαστιχοκαλλιέργειας στη Χίο. Πρόκειται για δύο από τα πρώτα στοιχεία που εγγράφηκαν στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, το 2013, τα οποία οι κοινότητες εξακολουθούν να διαφυλάττουν και να αναδεικνύουν τη σημασία τους σε τοπικό και υπερτοπικό επίπεδο.
Πηγή και αναλυτικά στο: Εγγραφή 21 νέων στοιχείων στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς - ΑΠΕ-ΜΠΕ (amna.gr)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου