Καύσωνας τον χειμώνα στο νότιο ημισφαίριο

Αποχαιρετήστε τον χειμώνα: Καύσωνας στη Χιλή, ρεκόρ θερμοκρασίας στην επιφάνεια των ωκεανών και ξηρασία στον Αμαζόνιο.

Οι δυσοίωνες ενδείξεις της κλιματικής αλλαγής συνεχίζονται, καθώς η πρωτεύουσα της Αργεντινής, Μπουένος Αϊρες, ζει τον θερμότερο Αύγουστο των τελευταίων 117 ετών, αν και η θερμοκρασία θα έπρεπε κανονικά να είναι πολύ πιο ήπια με δεδομένο ότι το νότιο ημισφαίριο διανύει την περίοδο του χειμώνα. Οι συνέπειες, όμως, δεν είναι ορατές μόνο στην ξηρά. Στη διάρκεια του Ιουλίου, πολλές ωκεάνιες περιοχές κατέγραφαν θερμοκρασίες έως και 38 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα, τέλος, με τα δεδομένα του Copernicus, κάθε προηγούμενο ρεκόρ έσπασε η μέση ημερήσια παγκόσμια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας.

Υπό εξαφάνιση ο χειμώνας στη Ν. Αμερική

Aν και αυτή τη στιγμή θα έπρεπε να βρισκόμαστε στα μέσα του χειμώνα της Νότιας Αμερικής, πολλά μέρη της ηπείρου βιώνουν ένα σκληρό κύμα καύσωνα εκτός εποχής που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι προσφέρει μια δυσοίωνη πρώτη ματιά σε ένα μέλλον ακόμα πιο ακραίων καιρικών συνθηκών.

Η παραποτάμια πρωτεύουσα της Αργεντινής, το Μπουένος Αϊρες, κατέγραψε τη θερμότερη εβδομάδα για Αύγουστο των τελευταίων 117 ετών, αλλά και στις βόρειες περιοχές που συνορεύουν με τη Βολιβία και την Παραγουάη, οι θερμοκρασίες έφτασαν μεταξύ 37 και 39 βαθμούς Κελσίου αυτή την εβδομάδα. Εκατοντάδες χιλιόμετρα δυτικότερα, στη Χιλή, οι θερμοκρασίες αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο, αγγίζοντας τους 40 βαθμούς Κελσίου (...)

Το κύμα καύσωνα στη Νότια Αμερική –το οποίο οι ειδικοί αποδίδουν στο φαινόμενο Ελ Νίνιο αλλά παραδέχονται πως δεν θα είχε φτάσει ποτέ σε αυτά τα επίπεδα χωρίς την ανθρωπογενή επίδραση– έρχεται την ώρα που Λατινοαμερικανοί πολιτικοί ετοιμάζονται να συγκεντρωθούν στην πόλη Μπελέμ της Βραζιλίας για μια μεγάλη διήμερη σύνοδο κορυφής σχετικά με το μέλλον του τροπικού δάσους του Αμαζονίου και την κλιματική κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» (...)

Ιστορικό ρεκόρ θερμοκρασίας στους ωκεανούς

Η επιφάνεια της Γης καταγράφει φέτος την υψηλότερη θερμοκρασία στην ιστορία της και σε πολλές επιμέρους περιοχές ο υδράργυρος ξεπέρασε ρεκόρ αιώνων. Ομως τα αποτελέσματα της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής δεν είναι ορατά μόνο στην ξηρά. Η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας των ωκεανών ανέβηκε επίσης φέτος στο υψηλότερο σημείο που έχει καταγραφεί ποτέ. Συγκεκριμένα, το ιστορικό ρεκόρ καταρρίφθηκε ήδη τον Απρίλιο και έκτοτε οι ωκεανοί έχουν παραμείνει ιδιαίτερα θερμοί για ένα πρωτόγνωρο χρονικό διάστημα που βάζει τους μελετητές σε «αχαρογράφητα ύδατα».

Αυτή την εβδομάδα οι ωκεανοί σημείωσαν την υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ, με τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας να αγγίζει τους 20,96 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με τα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus. Συγκεκριμένα, η μέση ημερήσια παγκόσμια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας «έφθασε τους 20,96 βαθμούς Κελσίου στις 30 Ιουλίου 2023», σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ERA5, ενώ «το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 20,95 βαθμοί Κελσίου τον Μάρτιο του 2016», δήλωσε μία εκπρόσωπος του παρατηρητηρίου στο Γαλλικό Πρακτορείο. Τον Ιούλιο πολλές ωκεάνιες περιοχές κατέγραφαν έως και 38 βαθμούς Κελσίου στην επιφάνειά τους. (...) 

Ωστόσο, η αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων του βόρειου Ατλαντικού είναι μεγαλύτερη από ό,τι προέβλεψε οποιοδήποτε μοντέλο... Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ίσως έχει να κάνει με την ασυνήθιστη απουσία της σκόνης από τη Σαχάρα, η οποία εμποδίζει το ηλιακό φως κι έτσι συμβάλλει στη μείωση της θαλάσσιας θερμοκρασίας. Αλλοι υποστηρίζουν πως οι διεθνείς κανόνες για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλούν οι ναυτικοί στόλοι μπορεί να είχε απρόβλεπτα αρνητικά αποτελέσματα σε αυτό το ζήτημα.

Ακόμη κι αν όλα αυτά όμως έχουν παίξει τον ρόλο τους, είναι πλέον εντελώς αυταπόδεικτο ότι ο βασικός παράγοντας για την αύξηση της θερμοκρασίας σε στεριά και θάλασσα, είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα. «Τα επίπεδα της ζέστης που βλέπουμε σήμερα δεν θα ήταν δυνατό να υπάρξουν χωρίς την αύξηση της θερμοκρασίας που λαμβάνει χώρα τα τελευταία 150 χρόνια λόγω του τρόπου ζωής και παραγωγής των ανθρώπινων κοινωνιών», σχολιάζει ο δρ Ζέκε Χαουσφάδερ, ερευνητής στον ανεξάρτητο οργανισμό Berkeley Earth.

Αποθηκεύει θερμότητα

Αν και οι μετρήσεις στην επιφάνεια των ωκεανών δίνουν τα παραπάνω συμπεράσματα, οι επιστήμονες αναρωτιούνται πόση θερμότητα απορροφούν τα υδάτινα στρώματα που βρίσκονται βαθύτερα. Η απάντηση: πολλή. Οι ωκεανοί, που καλύπτουν περίπου το 70% της Γης, απορροφούν περισσότερο από το 90% της θερμότητας που παράγει η καύση ορυκτών καυσίμων, η αποψίλωση των δασών και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες. Ο ωκεανός «μάς έχει προσφέρει μεγάλες υπηρεσίες καθυστερώντας σημαντικά την υπερθέρμανση του πλανήτη», λέει ο δρ Τζόνσον, «αλλά αυτό έχει κόστος». Καθώς ο ωκεανός αποθηκεύει περισσότερη θερμότητα, το νερό του διαστέλλεται, συμβάλλοντας στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Πηγή (και ολόκληρο το δημοσίευμα):
Αποχαιρετήστε τον χειμώνα: Καύσωνας στο νότιο ημισφαίριο, ρεκόρ θερμοκρασίας στους ωκεανούς | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (kathimerini.gr)

Φωτογραφίες: Ορατά τα σημάδια της κλιματικής αλλαγής και στον Αμαζόνιο, όπου η στάθμη του παραποτάμου του Μαδέιρα έχει κατέβει επικίνδυνα. Reuters / Leonardo Benassatto.

Σχετική ανάρτηση: «Καύσωνας» και στις ελληνικές θάλασσες (29.7.2023)