Έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος αρχαιολόγος, Πέτρος Θέμελης

Η αρχαία Μεσσήνη ήταν το μεγάλο έργο της ζωής του

Πέθανε χθες, σε ηλικία 87 ετών, ο Πέτρος Θέμελης, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες αρχαιολόγους, ο άνθρωπος που ανέδειξε τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης ως πρότυπο ανασκαφικών εργασιών, αναστήλωσης και συντήρησης.

Τον κ. Πέτρο Θέμελη συνάντησε την περασμένη άνοιξη στο σπίτι του, στον κάτω χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Αρχαίας Μεσσήνης η Δήμητρα Γκρους, για μία ξενάγηση στο μεγάλο έργο της ζωής του, που ήταν η Αρχαία Μεσσήνη, στο οποίο έμεινε μέχρι το τέλος. Ήταν η τελευταία μεγάλη συνέντευξη που έδωσε o Πέτρος Θέμελης στην ATHENS VOICE. Ένα μικρό του βιογραφικό σημείμωμα και μαζί μια περιγραφή του, στην εισαγωγή της συνέντευξης:

«Μένει στον κάτω όροφο του μουσείου, ως διευθυντής διορισμένος από την Αρχαιολογική Εταιρεία από το 1987. Ζει εκεί, ανάμεσα στα αγάλματα. Είναι δύσκολο να πιστέψεις ότι όλος αυτός ο αρχαιολογικός πλούτος, μαζί με τα μνημεία της αρχαίας πόλης, ήταν θαμμένα κάτω από αμπέλια και ελιές. Η αρχαία Μεσσήνη είναι δικό του δημιούργημα, ένα μικρό θαύμα, που με την επίμονη εργασία του και αφοσίωσή του τα ξέθαψε από το χώμα και τα έφερε στο φως. Ο καθηγητής Πέτρος Θέμελης είναι ένας πολυδιάστατος επιστήμονας, με πλούσιο συγγραφικό και ανασκαφικό έργο, γνωρίζοντάς τον όμως από κοντά αισθάνεσαι την ησυχία του ανθρώπου που έχει ευτυχήσει στη ζωή του. Η αρχαία Μεσσήνη είναι τυχερή που τον βρήκε και χάρη σε εκείνον ζει μια δεύτερη ζωή. Κι εκείνος όμως τυχερός. Το ξύπνημα κάθε πρωί στη φύση του βουνού, η σωματική εργασία στο ύπαιθρο, ο καυτός ήλιος και οι αυγουστιάτικες μπόρες, η χαρά όλα αυτά τα χρόνια με κάθε νέα ανακάλυψη, οι απογευματινές συζητήσεις με τους συνεργάτες του για τα ευρήματα της μέρας... “έχω ζήσει πολλές χαρές εδώ, έχω γίνει καλύτερος άνθρωπος” μου λέει ανάμεσα σε άλλα (...)».

Ποιος ήταν ο Πέτρος Θέμελης

Ο Πέτρος Θέμελης, γιος του λογοτέχνη Γιώργου Θέμελη, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1936. Ολοκλήρωσε τις βασικές σπουδές του στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έλαβε πτυχίο Ιστορίας και Αρχαιολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διδακτορικό δίπλωμα από το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Mονάχου. Διετέλεσε επιστημονικός βοηθός στην Aρχαιολογική Yπηρεσία του νομού Θεσσαλονίκης και συμμετείχε σε ανασκαφές (Στρατώνι Χαλκιδικής, Πέλλα, Bεργίνα).

Από το 1963 ως το 1980 υπηρέτησε ως επιμελητής και έφορος Aρχαιοτήτων Hλείας-Mεσσηνίας, Aττικής-Eύβοιας, Φωκίδας-Λοκρίδας και Aιτωλοακαρνανίας. Κατά την τριετία 1977-1980 ήταν διευθυντής του Aρχαιολογικού Mουσείου των Δελφών. Από το 1980 ως το 1984 διατέλεσε προϊστάμενος της εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας. Από το 1984 ως το 2003 δίδαξε ως καθηγητής Kλασικής Aρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Kρήτης και υπήρξε αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών του ίδιου πανεπιστημίου. 

Από το 1985 ως το 2003 διηύθυνε την πανεπιστημιακή ανασκαφή στον Tομέα I της αρχαίας Eλεύθερνας. Από το 1986 έως σήμερα διηύθυνε το ανασκαφικό-αναστηλωτικό έργο στην αρχαία Μεσσήνη, για το οποίο τιμήθηκε με το ευρωπαϊκό βραβείο Europa Nostra το 2006 στη Μαδρίτη και το 2011 στο 'Αμστερνταμ.

«Το Θέατρο της Μεσσήνης εντάσσεται στην κατηγορία των μεγάλων θεάτρων, δίπλα σε αυτά της Επιδαύρου και της Μεγαλόπολης. Η πρώτη οικοδομική φάση ανάγεται στον πρώιμο 3ο αι. π.Χ. και η αρχική χωρητικότητα του κοίλου έφτανε τους 15.000 θεατές. Από τα τέλη του 3ου αι. είχε αρχίσει η εγκατάλειψη και η λιθολόγησή του. Το κολοσιαίο θέατρο πλέον δεν χρησίμευε και γρήγορα μετατράπηκε σε χώρο εξεύρεσης οικοδομικών υλικών για τους εναπομείναντες εκχριστιανιζόμενους κατοίκους της μεσσηνιακής πρωτεύουσας». (από τη Συνέντευξη με τον Πέτρο Θέμελη στην αρχαία Μεσσήνη | Athens Voice)

Είχε δημοσιεύσει δέκα μονογραφίες, διακόσιες πενήντα επιστημονικές μελέτες, βιβλιοκρισίες, αρχαιολογικούς οδηγούς, εκθέσεις ανασκαφών, προλόγους εκδόσεων, άρθρα σε εγκυκλοπαίδειες, μεταφράσεις, ενώ επιφυλλίδες του δημοσιεύονταν τακτικά στον ημερήσιο αθηναϊκό και μεσσηνιακό Τύπο. 

Το 2005 τιμήθηκε με τον Tαξιάρχη του Tάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Eλληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο για το διδακτικό, επιστημονικό και ανασκαφικό έργο του... 

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ , Athens Voice

Σχετικές αναρτήσεις:
Μια μέρα στην Αρχαία Μεσσήνη (5.9.2018)
Πέτρος Θέμελης: Οι αρχαίοι δεν είχαν τους δικούς μας ηθικούς φραγμούς στον έρωτα (18.2.2021)