Μετατόπιση της καλλιέργειας της ελιάς στα βόρεια;

Εφιαλτικά σενάρια για τους ελαιώνες σε Πελοπόννησο, νότια Κρήτη και Θεσσαλία. Κάποτε δεν μπορούσαμε να φανταστούμε πως θα έχουμε ελαιοκαλλιέργειες στα βόρεια.

Δυσοίωνες είναι έρευνες για τους «ελαιώνες του μέλλοντος», καθώς το δέντρο που συνδέεται με την ιστορία μας κινδυνεύει κι αυτό από την κλιματική κρίση.

Οι υψηλές θερμοκρασίες όλο τον χρόνο, τα ακραία κύματα καύσωνα αλλά και η μείωση των βροχοπτώσεων δεν θα επηρεάσει μόνο την καρποφορία, αλλά και τις καλλιέργειες σύμφωνα με τον καθηγητή Δενδροκομίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ), Σταύρο Βέμμο.

«Οι μελέτες είναι δυσοίωνες για τους ελαιώνες, καθώς είναι πολύ πιθανό στο μέλλον να υπάρξει μείωση των καλλιεργειών στις νοτιότερες περιοχές, όπως στην Πελοπόννησο, τη νότια Κρήτη και τη Θεσσαλία. Αυτό θα οδηγήσει στην αύξηση της παραγωγής στις βόρειες περιοχές και κατ΄επέκταση στη μετατόπιση της καλλιέργειας. Αυτό δεν ισχύει άλλωστε μόνο για την ελιά αλλά και για άλλα είδη», επισημαίνει ο ίδιος μιλώντας στην «Καθημερινή».

«Τα κύματα καύσωνα με θερμοκρασίες ακόμη και 40 βαθμών μπορούν κυριολεκτικά να κάψουν τα λευκά άνθη πολλών ελαιόδεντρων. Είναι σαφές πως οι συνθήκες για τις ελιές δεν ήταν ποτέ τόσο άσχημες. Για τον λόγο αυτό στο μέλλον ενδέχεται να είναι πιο ευνοϊκή η καλλιέργεια μεγάλων εκτάσεων ελαιώνων προς τα βόρεια», εξηγεί ο καθηγητής.

Με το 5,7% της έκτασης της Ελλάδας να καλύπτεται από ελαιώνες, ο Γιώργος Οικονόμου, γενικός διευθυντής του ΣΕΒΙΤΕΛ, προσθέτει πως η προτίμηση καλλιέργειας ελαιώνων σε βορειότερες περιοχές με περισσότερη δροσιά είναι ένα ισχυρό σενάριο.

«Κάποτε δεν μπορούσαμε να φανταστούμε πως θα έχουμε ελαιοκαλλιέργειες στα βόρεια. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο έχουμε σημαντικές επιδόσεις από τους ελαιώνες σε Χαλκιδική, Αλεξανδρούπολη και Δυτική Μακεδονία. 

Σύμφωνα με τον κ. Βέμμο, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης οι βροχοπτώσεις έχουν μειωθεί, ενώ έχουμε αύξηση της θερμοκρασίας, καύσωνες μεγάλης διάρκειας και φυσικά πυρκαγιές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ελιές να «υποφέρουν» με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με την εποχή.

«Τον χειμώνα οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν πρόβλημα στην καρποφορία των δέντρων με αποτέλεσμα να μειώνονται τα γόνιμα άνθη και να έχουμε φαινόμενα παραμορφώσεων των καρπών. Επίσης σε περίπτωση που υπάρξει πρώιμη καρποφορία, είναι πιθανό να έχουμε διακύμανση του δάκου. Από την άλλη πλευρά την άνοιξη έχουμε όλο και πιο συχνά υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες και λίγες βροχοπτώσεις, με αποτέλεσμα το “μαύρισμα”, τη συρρίκνωση και την αφυδάτωση των άνθεων, όταν αυτά βρίσκονται στο στάδιο της καρποφορίας τους. Επίσης οι έντονοι καύσωνες το καλοκαίρι προκαλούν τη συρρίκνωση των καρπών και κατ′ επέκταση τη χαμηλή περιεκτικότητά τους σε λάδι αλλά και την κακή ποιότητά τους», εξηγεί ο καθηγητής. 

Ο κ. Βέμμος τονίζει πως φέτος η σοδιά αναμένεται να μην είναι ικανοποιητική, καθώς προηγήθηκε μία πολύ ικανοποιητική συγκομιδή πέρσι. Αυτό σε συνδυασμό με την καταστροφή των ελαιώνων στην Ισπανία εξαιτίας της ξηρασίας, αλλά και το «μπλόκο» στις εξαγωγές λαδιού από την Τουρκία για τρεις μήνες είχε ως αποτέλεσμα οι τιμές στην αγορά του πιο βασικού προϊόντος στη μεσογειακή διατροφή να σπάσουν κάθε ρεκόρ.

Πηγή: kathimerini.gr

Ελαιόλαδο και φέτα απλησίαστα στη Γερμανία

Οι πλημμύρες, οι δασικές πυρκαγιές και η παρατεταμένη ξηρασία εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν την ελληνική αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή και αναμένεται να την επηρεάσουν ακόμη πιο έντονα στο μέλλον. Οι καταστροφικές συνέπειες των ακραίων φυσικών φαινομένων στην Ελλάδα έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται και στις τιμές παραδοσιακά ισχυρών ελληνικών προϊόντων στα ράφια των γερμανικών σούπερ-μάρκετ. Ο λόγος κυρίως για δημοφιλή και ιδιαίτερα αγαπητά προϊόντα, όπως το ελληνικό ελαιόλαδο, οι ελιές αλλά ακόμη και η φέτα. 

Ως προς το ελαιόλαδο, που αποκαλείται «νέος χρυσός», οι τιμές του κυμαίνονται από δέκα ευρώ το λίτρο και αγγίζουν ακόμη και τα 20 ευρώ. Το γερμανικό περιοδικό παρατηρεί μάλιστα ότι δεν αναμένεται ομαλοποίηση των τιμών μέχρι το 2024-2025, κι αυτό μόνο εφόσον δεν μεσολαβήσουν κι άλλες φυσικές καταστροφές σε χώρες-παραγωγούς ελαιολάδου, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Τουρκία και η Ιταλία.

Πηγή: Deutsche Welle (απόσπασμα δημισιεύματος)

Τσιπάκια με όψη ελαιοκάρπου για την προστασία από κλοπές

Με τσιπάκια GPS, που ομοιάζουν με ελαιόκαρπο και τοποθετούνται πάνω στα δέντρα, επιχειρούν στην Κρήτη αγροτικοί φορείς και παραγωγοί, να αντιμετωπίσουν τα απανωτά περιστατικά κλοπών που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια και σχετίζονται όχι μόνο με τον καρπό πάνω στα δέντρα, αλλά και το αποθηκευμένο ελαιόλαδο. Τη λύση αυτή τη βρήκαν οι Ισπανοί το 2019...

«Πρόκειται για ένα ομοίωμα ελαιόκαρπου που κρεμιέται πάνω στο δέντρο και δεν μοιάζει να διαφέρει από τον οποιοδήποτε καρπό. Αυτό συνδέεται μέσω εφαρμογής με τα κινητά τηλέφωνα και όταν το ομοίωμα απομακρυνθεί από το δέντρο τρία ή τέσσερα μέτρα, αποστέλλεται μήνυμα, άρα κάποιος το έχει αφαιρέσει. Μάλιστα επεξεργαζόμαστε πρόταση από εταιρεία για μια εφαρμογή που θα μας δείχνει όλη την ιχνηλασιμότητα, όλη την πορεία του GPS. Από ποιο σημείο και τι ώρα αποσπάστηκε από το δέντρο, προς τα που κινήθηκε και που κατέληξε» είπε ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, Μύρος Χιλετζάκης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ (απόσπασμα δημισιεύματος)