Ενα από τα ακριβότερα αλλά και τα πιο ταλαιπωρημένα έργα στην ιστορία των δημοσίων έργων στην Ελλάδα και το μόνο στο οποίο επετράπη από την Ε.Ε. να χρηματοδοτηθεί από τρία διαδοχικά πλαίσια στήριξης, παραδίδεται σε λειτουργία. Το μετρό της Θεσσαλονίκης εγκαινιάζεται σήμερα το μεσημέρι μέσα σε εορταστική ατμόσφαιρα, η οποία έρχεται να τερματίσει –και πλέον να σκεπάσει– 18 χρόνια προβλημάτων, που οδήγησαν στον διπλασιασμό του προϋπολογισμού του.
Τα προεόρτια ξεκίνησαν χθες, με την «αποκάλυψη» του σταθμού «Βενιζέλου» σε μια εκδήλωση που παρέστη η ΠτΔ Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο έκτος (χωρίς τους υπηρεσιακούς) από τα «χέρια» του οποίου πέρασε το έργο (στις 11 κυβερνήσεις που μεσολάβησαν από την υπογραφή της σύμβασης).
Οπως δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, «το έργο αυτό σηματοδοτεί για τη Θεσσαλονίκη το πέρασμα σε μια νέα εποχή. Η επιλογή της απόσπασης και επανατοποθέτησης δικαιώνεται. Αν είχε επιλεγεί η in situ διατήρηση, είναι βέβαιο ότι το μετρό δεν θα είχε ολοκληρωθεί σήμερα ούτε θα είχε αναδειχθεί ο αρχαιολογικός χώρος. Απόσπαση και επανατοποθέτηση 3.500 τετραγωνικών αρχαιοτήτων δεν είχε ξαναγίνει, είναι καινοτόμο επίτευγμα σε παγκόσμια κλίμακα».
Οπως δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, «το έργο αυτό σηματοδοτεί για τη Θεσσαλονίκη το πέρασμα σε μια νέα εποχή. Η επιλογή της απόσπασης και επανατοποθέτησης δικαιώνεται. Αν είχε επιλεγεί η in situ διατήρηση, είναι βέβαιο ότι το μετρό δεν θα είχε ολοκληρωθεί σήμερα ούτε θα είχε αναδειχθεί ο αρχαιολογικός χώρος. Απόσπαση και επανατοποθέτηση 3.500 τετραγωνικών αρχαιοτήτων δεν είχε ξαναγίνει, είναι καινοτόμο επίτευγμα σε παγκόσμια κλίμακα».
Τα αποκαλυπτήρια του σταθμού «Βενιζέλου» στο μετρό της Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκαν το βράδυ της Παρασκευής, παρουσία της ΠτΔ, Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Ξενάγηση στον χώρο έκανε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Ο σταθμός «Βενιζέλου» βρέθηκε στο επίκεντρο επιστημονικής και πολιτικής διαμάχης. Ολα ξεκίνησαν το 2012, όταν η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως τμήμα της ρωμαϊκής decumanus maximus, ή Μέσης Οδού. Ενα έτος μετά, το υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων (με την πιο προβεβλημένη λύση να είναι η έκθεση στο στρατόπεδο Παύλου Μελά). Ο Δήμος Θεσσαλονίκης προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της απόφασης και η προσφυγή έγινε δεκτή στα τέλη του 2013, αφού προηγουμένως είχε διαταχθεί το «πάγωμα» των εργασιών. Το ΥΠΠΟ επανήλθε με νέα πρόταση για την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων μέσα στον σταθμό, κατά της οποίας προσέφυγε και πάλι ο Δήμος Θεσσαλονίκης. Η αρχαιολογική κοινότητα πήρε το μέρος του δήμου, υποστηρίζοντας ότι το εύρημα είναι μοναδικό και με τη μετακίνησή του θα χάσει την αυθεντικότητά του.
Το 2015, μετά την αλλαγή της κυβέρνησης, το θέμα επανέρχεται στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και εκδίδεται απόφαση υπέρ της διατήρησης των αρχαιοτήτων in situ. Το 2016 το ΣτΕ απορρίπτει την προσφυγή του Δήμου Θεσσαλονίκης, επιτρέποντας την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαίων. Το 2017 η «Αττικό Μετρό», με διετή καθυστέρηση, ζητάει από τον ανάδοχο να εκπονήσει μελέτες για τον επανασχεδιασμό του σταθμού και, λίγο πριν από τις εκλογές του 2019, κατασκευάζει μέρος της πλάκας οροφής και επιχώνει τις αρχαιότητες. Η νέα κυβέρνηση επαναφέρει το θέμα στο ΚΑΣ το 2019 και το 2020 εγκρίνει εκ νέου την απόσπαση των αρχαιοτήτων, που υλοποιήθηκε το 2021-2022. Η κατασκευή του σταθμού ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2024.
Το 2015, μετά την αλλαγή της κυβέρνησης, το θέμα επανέρχεται στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και εκδίδεται απόφαση υπέρ της διατήρησης των αρχαιοτήτων in situ. Το 2016 το ΣτΕ απορρίπτει την προσφυγή του Δήμου Θεσσαλονίκης, επιτρέποντας την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαίων. Το 2017 η «Αττικό Μετρό», με διετή καθυστέρηση, ζητάει από τον ανάδοχο να εκπονήσει μελέτες για τον επανασχεδιασμό του σταθμού και, λίγο πριν από τις εκλογές του 2019, κατασκευάζει μέρος της πλάκας οροφής και επιχώνει τις αρχαιότητες. Η νέα κυβέρνηση επαναφέρει το θέμα στο ΚΑΣ το 2019 και το 2020 εγκρίνει εκ νέου την απόσπαση των αρχαιοτήτων, που υλοποιήθηκε το 2021-2022. Η κατασκευή του σταθμού ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2024.
Το τμήμα της ρωμαϊκής decumanus maximus ή Μέσης Οδού στον σταθμό «Βενιζέλου» του μετρό Θεσσαλονίκης, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη το 2012. Η απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων πραγματοποιήθηκε το 2022-2023, ενώ η κατασκευή του σταθμού ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2024. [ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΧΗΡΑΣ]
Η Βενιζέλου ήταν το πιο γνωστό, αλλά όχι το μόνο από τα προβλήματα που συνάντησε η κατασκευή της βασικής γραμμής. Η υπογραφή της σύμβασης για την κατασκευή του μετρό Θεσσαλονίκης (13 σταθμοί, 9,6 χλμ. διαδρομής) έγινε τον Μάρτιο του 2006. Η παράδοση του έργου είχε καθοριστεί για τον Οκτώβριο του 2012. Εκτοτε το έργο έλαβε τέσσερις παρατάσεις: για τις 25 Νοεμβρίου 2016, τις 30 Νοεμβρίου 2020, τις 29 Απριλίου 2023 και η τελευταία για τις 30 Δεκεμβρίου 2023.
Στα χρόνια που μεσολάβησαν ο προϋπολογισμός του έργου άρχισε και αυτός να παίρνει την ανιούσα. Ο αρχικός ήταν 1,15 δισ. ευρώ για να ανέλθει το συνολικό κόστος του έργου σε 1,64 δισ. ευρώ, ενώ εκκρεμούν κάποιες υποθέσεις στη διαιτησία.
Ο λογαριασμός βέβαια δεν έχει κλείσει, καθώς βρίσκεται ακόμη υπό κατασκευή η επέκταση της βασικής γραμμής προς Καλαμαριά (4,78 χλμ., πέντε σταθμοί), η οποία ξεκίνησε με αρχικό προϋπολογισμό 586 εκατ. ευρώ. Η παράδοση της επέκτασης μετατίθεται και αυτή συνεχώς, με την τελευταία «άτυπη» παράταση να είναι από το καλοκαίρι στο φθινόπωρο του 2025. (...)
Πηγή: kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου