«Ενα τζάκι σε 4 ώρες ρυπαίνει όσο 1.000 οχήματα»

Την Πρωτοχρονιά του 2025 η Αθήνα βρισκόταν στη χειρότερη δυνατή κλίμακα ατμοσφαιρικής ρύπανσης («εξαιρετικά κακή» όπως την κατέγραψε το σύστημα "Πανάκεια") και μια από τις βασικές αιτίες φαίνεται να είναι τα τζάκια. Η πιο επιβαρυμένη πόλη της Ελλάδας είναι τα Γιάννενα και γενικά η βόρεια Ελλάδα. Μιλάει στην «Καθημερινή» ο καθηγητής Μηχανικής Διεργασιών και Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, Σπύρος Πανδής. Ένα απόσπασμα:

Η κάπνα που πλανάται πάνω από την πόλη τις ημέρες των γιορτών υποβαθμίζει την ποιότητα του αέρα και αποτελεί έναν από τους σοβαρότερους κινδύνους για τη δημόσια υγεία, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

Μαζί με τη θαλπωρή που προσφέρει η εικόνα ενός αναμμένου τζακιού σε διάστημα 4 ωρών, προκαλείται επίσης ρύπανση ίση με αυτήν που δημιουργούν 1.000 οχήματα παλαιάς τεχνολογίας, σύμφωνα με τον καθηγητή Σπύρο Πανδή. (...)

Σε αντίθεση με την πεποίθηση πολλών ότι η ποιότητα του ξύλου είναι καθοριστικής σημασίας για τη ρύπανση που δημιουργείται, ο κ. Πανδής επισημαίνει ότι σημαντικότερο ρόλο διαδραματίζει το μέγεθος της καύσιμης ύλης. «Αν κάψεις βρεγμένο ξύλο ή με μπογιές το πρόβλημα θα γίνει χειρότερο, αλλά είναι ήδη κακό. Οι εκπομπές δεν εξαρτώνται από την ποιότητα του ξύλου, αλλά κυρίως από τις συνθήκες της καύσης, οι οποίες στα τζάκια δεν είναι καλές», εξηγεί.

«Η καλή καύση απαιτεί το καύσιμο να είναι σε πολύ μικρά κομματάκια, για αυτό, για παράδειγμα βελτίωση στην καύση αποτελούν τα πέλετ. Οι καυστήρες πέλετ εκπέμπουν για την ίδια θερμική ενέργεια 10 φορές λιγότερους ρύπους, μόνο και μόνο γιατί είναι πιο λεπτά τα κομμάτια του ξύλου και γίνεται η καύση πολύ καλύτερα. Ακόμα και στη βιομηχανία, όταν καίμε κάρβουνο, δεν καίμε μεγάλα κομμάτια, αλλά πολύ λεπτά γιατί έτσι καταφέρνει το οξυγόνο να αντιδρά με τον άνθρακα. Το μετατρέπει σε διοξείδιο του άνθρακα και γλιτώνουμε τα σωματίδια, τις καρκινογόνες ενώσεις, κ.λπ. Επομένως, το σημαντικό είναι πώς γίνεται η καύση, όχι το ξύλο».

Επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας είναι ο καιρός. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι συνθήκες άπνοιας και κρύου επιτείνουν το πρόβλημα καθώς δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για τη συσσώρευση των μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα των πόλεων.

«Ακόμα και τα πιο ακριβά τζάκια, που διαθέτουν και δεύτερο θάλαμο μετά το κανονικό τζάκι για να ξανακαίει τα καυσαέρια, δημιουργούν πολλή ρύπανση», υπογραμμίζει ο κ. Πανδής και προσθέτει πως σε πόλεις της Ευρώπης και Αμερικής με το ίδιο πρόβλημα είτε έχει απαγορευθεί καθολικά η χρήση τους, είτε απαγορεύεται τις ημέρες και νύχτες που οι μετεωρολογικές συνθήκες θα εντείνουν το πρόβλημα. (...)

Πηγή: kathimerini.gr