Economist: Πιθανή νέα κρίση από την ψυχρολουσία των ευρωεκλογών

Έπειτα από πέντε εξαντλητικά χρόνια, πολλοί Ευρωπαίοι πολίτες εύχονται να τους δοθεί η ευκαιρία να στείλουν το σύνολο της πολιτικής τάξης στο πυρ το εξώτερον, αναφέρει ο Economist σε άρθρο του με τίτλο «Η Ευρώπη προσέρχεται στις κάλπες»*. Αφού η κάλπη των ευρωεκλογών δεν προσφέρει αυτή την επιλογή, ένας αριθμός-ρεκόρ ψηφοφόρων μάλλον δεν θα κάνει τον κόπο να εμφανιστεί. Πολλοί από αυτούς που θα εμφανιστούν θα στηρίξουν λαϊκιστές και εξτρεμιστές. Τα αντι-ευρωπαϊκά κόμματα αναμένεται να κερδίσουν πάνω από το ένα τέταρτο των εδρών. Το γαλλικό Εθνικό Μέτωπο, το ολλανδικό Κόμμα της Ελευθερίας και το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου είναι πιθανό να λάβουν περισσότερες ψήφους από ποτέ. Αυτό -σημειώνει ο Economist- θα προκαλέσει εσωτερική πολιτική αναστάτωση, αλλά επίσης συνιστά ένα κατηγορητήριο για την Ευρωπαϊκή Ένωση –για το έργο που εκατομμύρια ψηφοφόροι κατέληξαν να συνδέσουν με την κακουχία και την αποτυχία.

Οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρώπης θα μπουν στον πειρασμό να δώσουν προσοχή. Οι οικονομίες βελτιώνονται. Έπειτα από μία αδηφάγο ύφεση και μια πολύχρονη μάχη με την κρίση του ευρώ, η ανάπτυξη επιστρέφει και οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν υποχωρήσει δραματικά. Ο κίνδυνος πως οι χρηματοπιστωτικές αγορές θα ανατινάξουν το ευρώ (και την ΕΕ) έχει -τουλάχιστον για τώρα- εξαφανιστεί. Ακόμη και η εμπιστοσύνη στην ΕΕ δείχνει να βελτιώνεται. 

Αν οι πολιτικοί μπορέσουν απλά να περιμένουν, δεν θα καταφέρει άραγε μια αργή αλλά σταθερή ανάκαμψη να κερδίσει πίσω όλους αυτούς τους δυσαρεστημένους πολίτες; 

«Όχι», απαντά ο Economist. Η τελευταία κρίση μπορεί να τελείωσε, αλλά έχει επιδεινώσει μια βαθιά αντίφαση στην καρδιά της Ευρώπης –αυτή μεταξύ της ανάγκης των οικονομιών της Ευρωζώνης για ολοκλήρωση και της απόρριψής της από τους ψηφοφόρους. Αν ο λαϊκισμός συνεχίσει να αυξάνεται, δεν αποκλείεται ένα μέλος της ευρωζώνης να εκλέξει μια κυβέρνηση που θα παραβεί τους κανόνες και θα εγκαταλείψει το ευρώ. Αυτό θα αναθερμάνει την κρίση του ευρώ –και οι πολιτικές αλλαγές μπορεί να είναι δυσκολότερες από τις οικονομικές.

Οι ευσεβείς πόθοι των Ευρωπαίων ηγετών ξεκινούν από την οικονομία, σημειώνει ο Economist. Μπορεί η ανάπτυξη να έχει επιστρέψει, αλλά είναι αναιμική. Επίσης, οι μεταρρυθμίσεις τείνουν να προκαλούν βραχυπρόθεσμο πόνο πριν από το μακροπρόθεσμο κέρδος –ένας λόγος που πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δυσκολεύονται να τις υλοποιήσουν. Ένας άλλος λόγος είναι ότι στους ψηφοφόρους δεν αρέσει να παίρνουν εντολές από Ευρωκράτες.

Η μάχη για τη διάσωση του ευρώ έχει οδηγήσει στη συγκέντρωση εξουσιών στο μέτωπο των τραπεζών, της φορολογίας και των δαπανών. Και ενώ οι περισσότεροι ψηφοφόροι της ευρωζώνης θέλουν να διατηρήσουν το ευρώ, έχουν καταστήσει σαφές ότι είναι αντίθετοι με την αύξηση των ολοένα πιο παρεμβατικών εξουσιών της ΕΚΤ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το εγκαταλελειμμένο σύνταγμα της ΕΕ και ο διάδοχός του, η Συνθήκη της Λισαβόνας, απορρίφθηκαν σε τρία από έξι δημοψηφίσματα. Στη Γαλλία, ιδρυτικό μέλος, η ΕΕ προκαλεί περισσότερη δυσαρέσκεια σήμερα από ότι στη γνωστή ευρω-σκεπτικίστρια Βρετανία. Η άνοδος της δημοτικότητας των λαϊκιστών στις ευρωεκλογές στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της εχθρότητας προς την παρέμβαση των Βρυξελλών.

Αυτό είναι θέμα δημοκρατίας, όχι οικονομίας, λέει ο Economist. Οι ψηφοφόροι δεν εντυπωσιάζονται πλέον όταν απορρίπτουν μία κυβέρνηση για να ακούσουν από την Ε.Ε. ότι η αντικαταστάτριά της θα πρέπει να μείνει προσηλωμένη στους ίδιους δημοσιονομικούς κανόνες και οικονομικές πολιτικές. Από τη στιγμή που η μεταβίβαση των εξουσιών στο κέντρο ήρθε ως αποτέλεσμα της οικονομικής αποτυχίας και όχι μιας ευρύτερης πολιτικής συζήτησης ή μιας μεγάλης επιτυχίας, η πιθανότητα να γίνει ήρεμα αποδεκτή είναι μικρή.

*Πηγή: Economist και www.capital.gr (από όπου πήραμε το κείμενο)

http://www.capital.gr/NewsTheme.asp?id=2021970