Αναπόφευκτο γεγονός η παγκοσμιοποίηση
... Η δυσαρέσκεια για την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι κάτι περίεργο. Όταν διαμορφώνονται κυρίαρχες πολιτικοϊδεολογικές κατευθύνσεις -όπως αυτή της κοινής ευρωπαϊκής πορείας- προκύπτουν κατά κανόνα και αντίθετα ρεύματα, που συσπειρώνουν όσους πιστεύουν ότι θίγονται. Η παγκοσμιοποίηση, η ευρωπαϊκή ενοποίηση δίνουν αφορμές στον εθνικισμό και στην εσωστρέφεια να εκδηλώνονται σε μεγαλύτερη έκταση και με περισσότερη εμπάθεια.
Ο ευρωσκεπτικισμός είναι έκφραση μιας νοοτροπίας που αρνείται την προσαρμογή στα νέα διεθνή δεδομένα. Αναπολεί τα παλιά μεγαλεία και ισχυρίζεται ότι είναι δυνατή η στροφή προς αυτά. Θέλω να θυμίσω ότι το ισχυρότερο αντιευρωπαϊκό κόμμα στην Ευρώπη, το ακροδεξιό Front National στη Γαλλία, οραματίζεται την επιστροφή της Γαλλίας στην εποχή που ήταν μια από τις μεγαλύτερες αποικιοκρατικές δυνάμεις του κόσμου. Και στη Μεγάλη Βρετανία οι οπαδοί του Brexit ήταν επίσης σε μεγάλο βαθμό νοσταλγοί της παλιάς αυτοκρατορίας. Το όνειρο των εθνικών κρατών ή των παγκοσμίων δυνάμεων που κυριαρχούν μόνες τους δεν ανταποκρίνεται πια στην πραγματικότητα. Τέλειωσε με την παγκοσμιοποίηση...
Η παγκοσμιοποίηση είναι ένα αναπόφευκτο γεγονός. Είναι μια μη ανατρέψιμη διαδικασία, συνέπεια των τεχνολογικών και κοινωνικών εξελίξεων. Δεν υπάρχουν πια απομονωμένες περιοχές στον κόσμο με δικές τους νομοτέλειες. Δεν υπάρχει ανθρώπινη δραστηριότητα που να μην αλλάζει κάτω από τις νέες τεχνολογικές συνθήκες...
Μερικοί πιστεύουν ότι αν υπήρχε ακόμα η δραχμή, εμείς θα μπορούσαμε να κανονίζουμε τα του οίκου μας. Αυτό είναι μια μεγάλη αυταπάτη. Και αν ακόμα υπήρχε η δραχμή, οι κανόνες που θα εφαρμόζονταν σε σχέση με τις διεθνείς συναλλαγές στην Ελλάδα δεν θα προέρχονταν αποκλειστικά από την ελληνική κυβέρνηση, από την Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά θα προέκυπταν από τις διεθνείς συμφωνίες, από τις ρυθμίσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Διεθνούς Τράπεζας. Στη νέα αυτή κατάσταση, η επιστροφή στο παρελθόν δεν είναι δυνατή...
"Εθνικιστικός ηγεμονισμός" η νέα στάση των ΗΠΑ
...Η πολιτική του Τραμπ εκφράστηκε πολύ συνοπτικά με το σύνθημα "Πρώτα απ’ όλα η Αμερική". Αυτό σημαίνει ότι η νέα κυβέρνηση θα μάχεται επίμονα και πρωταρχικά για τα αμερικανικά συμφέροντα. Αλλά δεν σημαίνει ότι δεν θα συμμετέχει σε διεθνείς συνεργασίες...
Θα χρησιμοποιούσα -για να περιγράψω τη στάση της- την έκφραση "εθνικιστικός ηγεμονισμός". Δεν θα ακολουθεί δηλαδή την προηγούμενη γραμμή, "έναν κοσμοπολιτικό ηγεμονισμό", την προώθηση των ελευθέρων αγορών σε όλο τον κόσμο και τις εκτεταμένες συνεργασίες, όπως το ΝΑΤΟ. "Η Αμερική πρώτη", σημαίνει ότι όποιος θέλει τη βοήθειά της θα πρέπει να καταβάλλει τίμημα και μάλιστα σημαντικό. "Η Αμερική παρούσα παντού" σημαίνει ότι οι ΗΠΑ θα έχουν πάντα μια επιτελική αντιμετώπιση της κατάστασης με κύριο όμως κριτήριο το άμεσό τους συμφέρον και όχι ένα απώτερο μέλλον...
Καταστροφή η έξοδος από ΕΕ
...Η Ευρώπη θα κάνει θετικά βήματα. Δεν πρόκειται να είναι ένα μπαλάκι με το οποίο θα παίζουν η Ρωσία, οι ΗΠΑ, η Κίνα κτλ. Η Ευρώπη έχει αναπτύξει -παρά τις δυσκολίες υπέρβασης των εθνικισμών που υπάρχουν εντός της- την πεποίθηση ότι η συμβίωση και η συνεργασία είναι επιταγή για να ελέγχει και να προωθεί κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις...
Η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να παραμείνει στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Τυχόν αποχώρησή της είτε από την Ένωση είτε από την Οικονομική και Νομισματική Ένωση θα είναι καταστροφική. Θα πρέπει να την αποφύγει με κάθε τρόπο.
Προπαγάνδα η συζήτηση για το χρέος
Έχουμε ακούσει κατά κόρον από την κυβέρνηση ότι θέτει το θέμα του χρέους... το ενδιαφέρον της στρέφεται σχεδόν αποκλειστικά στο θέμα του χρέους. Θέλουν να μας πείσουν ότι πράγματι δίνεται μία μάχη για χρέος. Το θέμα του χρέους, όμως, έχει ρυθμιστεί εδώ και αρκετό καιρό με έναν τέτοιο τρόπο, ώστε είναι σαφής η πορεία μας. Πρώτα θα παρθούν -και πάρθηκαν ήδη- ορισμένα μέτρα, τα οποία, για παράδειγμα, αφορούν την ενοποίηση των επιτοκίων. Δεύτερον, θα ακολουθήσει το 2017 και 2018 ένα δεύτερο κύμα μέτρων. Και τότε, μετά το 2018 θα γίνει απ’ αρχής η κρίσιμη συζήτηση για το αν και πως θα πραγματοποιηθεί η ρύθμιση του χρέους. Προς τι όλη αυτή η ανάδειξη του θέματος, όταν είναι καθορισμένη η πορεία; Απλώς για εντυπώσεις. Προπαγάνδα, εντυπώσεις… Ότι εμείς παλεύουμε για το χρέος, το οποίο είναι το πρώτο και κύριο θέμα. Ενώ στην πραγματικότητα έχει συμφωνηθεί μία πορεία και αυτό δεν αναφέρεται.
Πρέπει να στραφούμε σε άλλα θέματα τα οποία είναι σημαντικά τώρα για την εξέλιξη της ελληνικής κρίσης. Π.χ. το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Καλώς ή κακώς η σημερινή κυβέρνηση ήταν αντίθετη με τις ιδιωτικοποιήσεις. Έπειτα δέχτηκε τις ιδιωτικοποιήσεις. Όμως οι ιδιωτικοποιήσεις δεν προχωρούσαν. Το αποτέλεσμα: η δημόσια περιουσία να περάσει σε ένα Υπερταμείο, το οποίο βρίσκεται υπό τη διεύθυνση των δανειστών και θα διαχειρίζεται την ελληνική δημόσια περιουσία για 99 χρόνια! Είναι αστείο και τραγικό συνάμα ότι μέσα από όλη αυτή τη διαμάχη αν πρέπει ή όχι να γίνουν ιδιωτικοποιήσεις, προέκυψε μία λύση εξαιρετικά αρνητική, η χειρότερη δυνατή ίσως.
Πότε πήραμε την κάτω βόλτα
... η Ελλάδα είχε κάνει -πάρα την υστέρηση της- ένα σημαντικό βήμα κατά τη δεκαετία 1994-2004. Αυτή βελτίωση της επέτρεψε να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, την 01/01/2001 και να εισαγάγει το ευρώ ως νόμισμα, τον Ιανουάριο του 2002. Τι συνέβη μετά; Τι έγινε το 2004; Το 2004, η κυβέρνηση που ανέλαβε θεώρησε ότι θα πρέπει να ακολουθήσει μία διαφορετική πολιτική για να κερδίσει το εκλογικό σώμα. Να δίνει συνεχώς παροχές, να προβαίνει σε διορισμούς, να σπαταλά και να προχωρεί ακόμη και σε μέτρα τα οποία ήταν πρωτοφανή για την Ε.Ε.. Το αποτέλεσμα ποιο ήταν; Θυμόμαστε όλοι ότι το 2009, η Ελλάδα παρουσίασε ένα έλλειμμα γύρω στο 15,4% του ΑΕΠ, δηλαδή ένα πρωτόγνωρο έλλειμμα, το μεγαλύτερο έλλειμμα που είχε παρουσιάσει ποτέ. Και το δημόσιο χρέος αυξήθηκε σε πρωτόγνωρα ύψη. Με αποτέλεσμα να συμφωνηθεί, για τη διάσωση της Ελλάδος, το μνημόνιο του 2010.
Το πρώτο μνημόνιο δεν ήταν μονόδρομος
Η Ε.Ε. δεν έκρουσε τον κώδωνα στην Ελλάδα! Η Ένωση και ο επίτροπος Αλμούνια, όπως και ο πρόεδρος Μπαρόζο, υπέδειξαν στην Ελλάδα, το 2007, ότι δεν πάει καλά. Όμως το 2008 και το 2009 δέχτηκαν να μην στείλει η Ελλάδα τα στοιχεία, τα οποία έδειχναν τον εκτροχιασμό της και να μην ληφθούν μέτρα. Διότι δεν ήθελαν να δημιουργήσουν μια αρνητική εντύπωση για τη συντηρητική κυβέρνηση της Ελλάδος, την οποία ο κ. Μπαρόζο - συντηρητικός και αυτός - υποστήριζε. Δηλαδή, η Ε.Ε. έχει και αυτή μεγάλη ευθύνη για αυτό που συνέβη.
Πιστεύω ότι το πρώτο μνημόνιο, υπό την εξαιρετικά αυστηρή μορφή που είχε, δεν ήταν μονόδρομος. Εκείνο το οποίο έπρεπε να κάνει η ελληνική κυβέρνηση και δεν έκανε τότε, ήταν ένας έγκαιρος σοβαρός σχεδιασμός για το πώς θα αντιμετωπίσει την κατάσταση. Να τον καταρτίσει και να τον συζητήσει τόσο με την Ε.Ε., όσο και με το ΔΝΤ. Δεν έγινε κανένας σχεδιασμός. Επαναλαμβάνω όμως ότι και το μνημόνιο αποτελούσε μία σειρά αποφάσεων που πήρε η Ε.Ε., χωρίς να είναι έτοιμη.
Να φέρω ένα παράδειγμα. Μίλησα πριν για τις ιδιωτικοποιήσεις. Όλη η Ελλάδα ξέρει ότι η Ε.Ε. ζήτησε ιδιωτικοποιήσεις. Όλη η Ελλάδα έχει ξεχάσει ότι στο πρώτο μνημόνιο, δεν αναφέρονταν οι ιδιωτικοποιήσεις και ότι η ίδια η Ελλάδα πρότεινε να γίνουν ιδιωτικοποιήσεις. Η Ελλάδα, μάλιστα, τότε στις συζητήσεις, είχε διαβεβαιώσει ότι διαθέτει ρευστοποιήσιμη περιουσία 50 δισεκατομμυρίων, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί. Ο αριθμός ήταν τελείως φανταστικός. Δεν ανταποκρινόταν σε καμιά πραγματικότητα. Όταν είσαι στον βαθμό αυτό ανέτοιμος και λες τέτοιες σαχλαμάρες, το μνημόνιο έρχεται ως φυσικό αποτέλεσμα...
Πιστεύω ότι μία σοβαρή πολιτική ηγεσία θα μπορούσε να δείξει έναν άλλο δρόμο, δηλαδή να κάνει μία καλύτερη συμφωνία. Αλλά η Ελλάδα χρειαζόταν οπωσδήποτε βοήθεια. Επίσης η Ελλάδα χρειαζόταν οπωσδήποτε να περιορίσει τα χρέη της, τα ελλείμματά της.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα σήμερα
Το πιο δυσεπίλυτο πρόβλημα είναι, αυτήν τη στιγμή, το οικονομικό πρόβλημα. Η λύση όμως του οικονομικού προβλήματος χρειάζεται και μία σωστή αντιμετώπιση σε άλλα ζητήματα. Το Ασφαλιστικό, το οποίο υποτίθεται ότι λύσαμε, αλλά -όπως ισχυρίζονται οι Ευρωπαίοι με επιχειρήματα που στέκουν- δεν το λύσαμε σωστά. Το Φορολογικό. Ποιος θα κάνει επενδύσεις στην Ελλάδα, με αυτό το φορολογικό σύστημα που υπάρχει; Κανείς απολύτως.
Λοιπόν, η λύση του γενικότερου προβλήματος της οικονομικής ομαλότητας και η επάνοδος σε μια θετική, αναπτυξιακή πορεία, προϋποθέτει και τη λύση επιμέρους προβλημάτων. Ανέφερα δύο παραδείγματα, μπορώ να προσθέσω και άλλα π.χ. το πρόβλημα της δημόσιας διοίκησης...
Σε όποιον νέο με ρωτούσε αν πρέπει να πάει στο εξωτερικό ή όχι, αν ήταν σε ηλικία να σπουδάσει και κατάφερνε με κάποιο τρόπο να καλύψει τις οικονομικές του ανάγκες, θα του έλεγα χωρίς κανένα δισταγμό να σπουδάσει στο εξωτερικό. Και αυτό όχι γιατί τα εδώ πανεπιστήμια δεν είναι καλά όσον αφορά το διδακτικό προσωπικό, αλλά δεν είναι οργανωμένα σε τρόπο ώστε να μπορούν να μεταφέρουν στους νέους την αίσθηση της σύγχρονης κοινωνίας. Αυτή την αίσθηση της σύγχρονης κοινωνίας δεν την μεταφέρει μάλιστα ούτε η ίδια η κοινωνία. Η ελληνική κοινωνία μεταφέρει την αίσθηση μιας άναρχης κατάστασης όπου ο καθένας μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, όπου οι κανόνες ισχύουν μόνο μερικά, ότι μπορείς να σπουδάζεις χρόνια, ότι εκείνο που έχει σημασία είναι το φροντιστήριο και όχι η συζήτηση στο πανεπιστήμιο...
Εκείνο το οποίο θα έλεγα επίσης στον νέο είναι ότι δεν είναι όλα της καταστροφής. Υπήρχε μια περίοδος καταστροφής στην Ελλάδα, η περίοδος της χούντας. Την ξεπεράσαμε όμως και άρχισε μια περίοδος η οποία ήταν πολύ καλύτερη. Δεν πρέπει να αποδεχόμαστε τις αρνητικές καταστάσεις και να σκύβουμε το κεφάλι. Πρέπει να επιδιώκουμε τον εκσυγχρονισμό, τη μεταρρύθμιση, ένα κράτος και μια κοινωνία που θα αντιμετωπίσουν την υστέρηση και θα διευρύνουν τις δυνατότητες των πολιτών. Τίποτα δεν χαρίζεται. Για να πετύχουμε το καλύτερο χρειάζεται αγώνας, κόπος, αντιπαράθεση.
Η λύση είναι επενδύσεις
... Η λύση είναι επενδύσεις, επενδύσεις, επενδύσεις. Και αυτό προϋποθέτει ότι θα υπάρχει ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Πρέπει να ξέρει ότι στην Ελλάδα τώρα δεν υπάρχει εμπιστοσύνη. Οι δουλειές δεν έρχονται από τον ουρανό. Οι δουλειές δεν έρχονται από την κυβέρνηση. Οι δουλειές δεν έρχονται από το κόμμα. Δουλειές θα προκύψουν όταν λειτουργήσουν το κράτος και η οικονομία με κανόνες που εφαρμόζουν οι χώρες που πετυχαίνουν την ανάπτυξη...
Δεν συμφωνώ με την άποψη ότι υπάρχει έλλειμμα ηγεσίας. Κάθε χώρα έχει την ηγεσία την οποίαν διαμορφώνουν οι κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν. Αν η κυρίαρχη επιδίωξη της πολιτικής είναι η κατάληψη θέσεων ή η εξυπηρέτηση των κομματικών φίλων, ο έλεγχος της εξουσίας για προσωπικά και κομματικά οφέλη, η προσωπική ανάδειξη και η υποστήριξη θέσεων ανάλογα με το τι ωφελεί το κόμμα, δεν θα προκύψει στην Ελλάδα μια σωστή ηγεσία. Ποια ηγεσία, ας πούμε, προετοιμάζει η σημερινή κυβέρνηση όταν το κύριο μέλημά της είναι πως θα καταφέρει να ελέγξει την εξουσία διορίζοντας και χρησιμοποιώντας αποκλειστικά σχεδόν πρόσωπα τα οποία την συμπαθούν ή ανήκουν σε αυτήν χωρίς να έχουν καμιά σχετική γνώση...
Η πεποίθηση ότι οι συνθήκες ζωής πρέπει και μπορούν να βελτιώνονται, ότι μπορούμε να υπερβούμε πολλές από τις δυσχέρειες και τα προβλήματα που συναντάμε στην κοινωνία, δίνει ένα περιεχόμενο στη ζωή. Η αισιοδοξία είναι αναγκαία. Δεν είναι καθόλου αυθαίρετη. Είναι η αισιοδοξία της πίστης που πρέπει να έχουμε στις δυνάμεις μας για ένα καλύτερο μέλλον.
Πηγή: capital.gr
*Ουσιαστικά η παρούσα ανάρτηση είναι ένα απόσπασμα από τη συνέντευξη του Κώστα Σημίτη στον Χρήστο Χωμενίδη που δημοσίευσε το capital.gr με τίτλο: "Κ. Σημίτης: Το μνημόνιο δεν ήταν μονόδρομος".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου