Βρεθήκαμε στη Βασιλεία πριν από λίγες μέρες, και φυσικά δεν χάσαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε το θαυμάσιο εκθεσιακό κέντρο στο Riehen, στη βόρεια πλευρά του Ρήνου. Πήρα και αρκετές (χωρίς φλας) φωτογραφίες, που θα δείτε στη συνέχεια.
Στη φωτογραφία επάνω αριστερά: Ο ζωγράφος Μπέικον (δεξιά) επισκέπτεται τον γλύπτη Τζακομέτι στο μουσείο Tate Modern του Λονδίνου, όπου ο δεύτερος στήνει την αναδρομική έκθεσή του, το 1965.
Κατ' αρχήν, στις πρώτες αίθουσες του Fondation Beyeler παρουσιάζονται ορισμένα έργα μεγάλων καλλιτεχνών.
Στη συνέχεια ακολουθεί το ειδικό αφιέρωμα στον Βρετανό ζωγράφο Φράνσις Μπέικον (Francis Bacon) και τον Ελβετό γλύπτη Αλμπέρτο Τζακομέττι (Alberto Giacometti) με την παρουσίαση πλήθους έργων τους στο πλαίσιο του κορυφαίου ετήσιου εικαστικού γεγονότος της Art Basel, που συγκεντρώνει πλήθος φιλοτέχνων από κάθε γωνιά του κόσμου. Ως τις 2 Σεπτεμβρίου οι δύο κορυφαίοι καλλιτέχνες θα εξακολουθήσουν να ...συνομιλούν εκεί, μέσα από τις παράξενες, συχνά θλιμμένες και απόκοσμες φιγούρες τους.
Κάποια από τα έργα άλλων μεγάλων καλλιτεχνών
που είδαμε στις πρώτες αίθουσες του Fondation Beyeler:
Wassily Kandinsky. Improvisation (1910)
Henri Matisse. The garden at Issy (1917)
Claude Monet. Water Lilies (1916)
Ernesto Neto. Nylon stockings, lead pellets
Φράνσις Μπέικον και Αλμπέρτο Τζακομέττι
Ανθρωποκεντρικοί, παθιασμένοι και μυστηριώδεις, ήταν οι δυό τους παλιοί γνώριμοι από το 1960. Ο Τζακομέτι και ο Μπέικον ισχυρίζονταν πως ήταν ρεαλιστές, με κεντρική αναφορά στην ανθρώπινη φιγούρα, αλλά και οι δύο, με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο ο καθένας, εξευρεύνησαν νέα επίπεδα αφαιρετικότητας και αμφισβήτησαν την αντίθεση μεταξύ της μορφής και της αφαίρεσης που έμελλε να παίξει κεντρικό ρόλο στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης.
Κάποια από τα έργα τους που είδαμε εκεί, στο Fondation Beyeler, και λίγα λόγια:
Φράνσις Μπέικον
Φράνσις Μπέικον (Francis Bacon, 28 Οκτωβρίου 1909 – 28 Απριλίου 1992), Βρετανός ζωγράφος ιρλανδικής καταγωγής, γνωστός για το τολμηρό, γκροτέσκο, συναισθηματικά φορτισμένο και ωμό ύφος ζωγραφικής. Είναι ευρύτερα γνωστός για τις απεικονίσεις με θέμα τους πάπες, τη σταύρωση και τα πορτραίτα στενών του φίλων.
Ο Μπέικον απεικόνισε την ανθρώπινη μορφή δίνοντάς της ωμές και για ορισμένους αποκρουστικές διαστάσεις. Βασικό στοιχείο στο ύφος του είναι η Αφαίρεση (Abstraction-Αφηρημένη Τέχνη). Μετά την κτηνωδία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η πίστη στον άνθρωπο ως πηγή καλοσύνης έχει πλέον χαθεί. Η απογοήτευση αυτή, «αφαιρεί» από την απεικόνισή του την τελειότητα, καθώς ήταν πλέον δύσκολο να αποτυπωθεί το ανθρώπινο πρόσωπο, αθώο ή απλά όμορφο. Ο ίδιος χαρακτήριζε τον ευατό του ρεαλιστή.
"Το ότι είμαστε από κρέας μας κάνει εν δυνάμει σφαχτάρια", έλεγε ο Μπέικον. Όποτε έμπαινε σε κρεοπωλείο τον εξέπληττε το γεγονός ότι δεν είναι αυτός στη θέση ενός απ’ αυτά τα σφαγμένα ζώα.
Ο Μπέικον έμεινε γνωστός για την απόλυτη αποδόμηση της μορφής του Πάπα, ιδιαίτερα του Πάπα Ινοκέντιου Χ, με θέμα τον οποίο ο Bacon ζωγράφισε συνολικά σαράντα πέντε έργα. Τα έργα αυτά στηρίζονται στον γνωστό πίνακα του Velasquez “Pope Innocent X”.
Ανθρωποκεντρικοί, παθιασμένοι και μυστηριώδεις, ήταν οι δυό τους παλιοί γνώριμοι από το 1960. Ο Τζακομέτι και ο Μπέικον ισχυρίζονταν πως ήταν ρεαλιστές, με κεντρική αναφορά στην ανθρώπινη φιγούρα, αλλά και οι δύο, με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο ο καθένας, εξευρεύνησαν νέα επίπεδα αφαιρετικότητας και αμφισβήτησαν την αντίθεση μεταξύ της μορφής και της αφαίρεσης που έμελλε να παίξει κεντρικό ρόλο στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης.
Κάποια από τα έργα τους που είδαμε εκεί, στο Fondation Beyeler, και λίγα λόγια:
Φράνσις Μπέικον
Φράνσις Μπέικον (Francis Bacon, 28 Οκτωβρίου 1909 – 28 Απριλίου 1992), Βρετανός ζωγράφος ιρλανδικής καταγωγής, γνωστός για το τολμηρό, γκροτέσκο, συναισθηματικά φορτισμένο και ωμό ύφος ζωγραφικής. Είναι ευρύτερα γνωστός για τις απεικονίσεις με θέμα τους πάπες, τη σταύρωση και τα πορτραίτα στενών του φίλων.
Francis Bacon: «Figure with meat», 1954. Από τα πολύ δυνατά, σχεδόν ανατριχιαστικά έργα του Μπέικον, το «Φιγούρα με κρέας».
Ο Μπέικον έμεινε γνωστός για την απόλυτη αποδόμηση της μορφής του Πάπα, ιδιαίτερα του Πάπα Ινοκέντιου Χ, με θέμα τον οποίο ο Bacon ζωγράφισε συνολικά σαράντα πέντε έργα. Τα έργα αυτά στηρίζονται στον γνωστό πίνακα του Velasquez “Pope Innocent X”.
Francis Bacon: «Study for Portrait VII», 1953
Στο «Study after Velasquez’s Portrait of Pope Innocent X, 1953» κυριαρχεί ένα κλίμα τρόμου. Η προσοχή έχει στραφεί στο ανοιχτό στόμα του Πάπα. Αυτή η εστίαση μπορεί να αποκαλύπτει μια ένταση ανάμεσα στον εσωτερικό χώρο (φυσικό και ψυχικό) της φιγούρας και των επιπέδων του χώρου, στα οποία τοποθετείται. Ο Gilles Deleuze παρατηρεί ότι η σκηνή μοιάζει σαν ολόκληρο το σώμα να προσπαθεί να αποδράσει απ’ το στόμα.
Francis Bacon: Head VI, 1949
Francis Bacon: «Three studies of figures on beds», 1972. Τρίπτυχο έργο του Μπέικον με τις χαρακτηριστικές φιγούρες του στο κρεβάτι
Francis Bacon: Portrait of Isabel Rawsthorne standing in a street in Soho, 1967
Κάποια ακόμη από τα έργα του Φράνσις Μπέικον στο Fondation Beyeler:
Αλμπέρτο Τζακομέττι (Alberto Giacometti, 10 Οκτωβρίου 1901 - 11 Ιανουαρίου 1966) ήταν Ελβετός κυρίως γλύπτης, από τους σημαντικότερους του 20ου αιώνα, αλλά και ζωγράφος που από το 1922 και μετά εγκαταστάθηκε στο Παρίσι.
Γλυπτό του Τζακομέτι
"Βυθίζοντας τα δάκτυλά μου στον γύψο, αναζητώ κάτω από το δέρμα τα οστά, το κρανίο, τους σπονδύλους, το ανθρώπινο σώμα αποφλοιωμένο", έλεγε. Οι φιγούρες αυτές δεν ξεπερνούσαν σε μέγεθος τα 7 εκ.
Φιγούρες μικρών διαστάσεων του Τζακομέτι
Φιγούρες μικρών διαστάσεων του Τζακομέτι
Την μεταπολεμική περίοδο δημιούργησε τα πιο γνωστά έργα του. Τα πολύ μεγάλα και λεπτά αγάλματα ενσωμάτωσαν μια νέα εμπειρία του Τζακομέττι: την διαφορά που αναγνώρισε ανάμεσα στην μέχρι τότε οπτική του ίδιου και αυτής του κινηματογράφου και της φωτογραφίας.
Χαρακτηριστικό γλυπτό του Τζακομέτι με φόντο πίνακες του Μπέικον
Πίνακας του Τζακομέτι
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Τζακομέττι θύμιζε όλο και περισσότερο τις πολύ λεπτές, οστεώδεις φιγούρες που σκάλιζε στον πηλό ή στον ορείχαλκο. Πέθανε στις 11 Ιανουαρίου του 1966 σε ηλικία 65 χρόνων.
Το Fondation Beyeler εξωτερικά
Fondation Beyeler από την πλευρά της εισόδου
Πίσω πλευρά: Γλυπτό μπρούζινο του Tomas Schutte στη λίμνη
Και αν, βγαίνοντας από το Fondation Beyeler, έχετε ανάγκη από μια κάπως πιο ευχάριστη νότα, ρίξτε μια ματιά στον απέναντι κήπο με τα αέρινα έργα της Chaire Ochsner:
Takis Ant για το afirimeno.com
Με πληροφορίες από fondationbeyeler.ch, el.wikipedia.org, protagon.gr, tvxs.gr Φωτογραφίες: Takis Ant
Και μια σχετική με τη Βασιλεία ανάρτησή μας από παλιότερο ταξίδι μας:
Ταξίδια: Βασιλεία (Basel) Ελβετία
To νέο μουσείο Τζακομέτι στο Παρίσι. Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα στην «Deutsche Welle» ο Αλμπέρτο Τζακομέτι θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους και ακριβότερους εκπροσώπους της μοντέρνας τέχνης. Στο Παρίσι εγκαινιάστηκε προς τιμήν του διάσημου γλύπτη και ζωγράφου ένα νέο μουσείο. Πάνω στο κρεβάτι βρίσκεται ακόμη το παλτό του, στο σταχτοδοχείο η γόπα από το τελευταίο του τσιγάρο. Όλα είναι όπως τα άφησε όσο ζούσε ο Αλμπέρτο Τζακομέτι. Ακόμα και στους τοίχους κρέμονται τα σχέδια που καρφίτσωνε πάνω σε αυτούς. Η μετατροπή του ατελιέ του διάσημου γλύπτη και ζωγράφου Αλμπέρτο Τζακομέτι σε μουσείο στην περιοχή Μονπαρνάς στο Παρίσι, αποτελεί μια νέα μεγάλη ατραξιόν για τους λάτρεις της τέχνης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλό το μουσείο, καλός και ο Τζακομέτι, φρικτός όμως αυτός ο Μπέικον! πως να τον αντέξει κανείς! Γενικά όμως ωραία ανάρτηση.
ΑπάντησηΔιαγραφή