Το hashtag στο twitter και ο διαδικτυακός λόγος

«Οι #κοινωνίες πρέπει να προάγουν #θάρρος, #περιέργεια, #συμπόνια». Είναι ο τίτλος άρθρου του Γ. Τερζή στην «Καθημερινή» στο οποίο περιγράφει τη συνάντησή του με τον Chris Messina, έναν από τους πρώτους χρήστες του twitter, ο οποίος πρότεινε το σύμβολο αυτό ώστε τα μηνύματα που βλέπει κάθε χρήστης να μπορούν να ομαδοποιηθούν και, συνεπώς, να έχουν μεγαλύτερη συνάφεια με τα ενδιαφέροντά του. Ήταν Αύγουστος του 2007, όταν το # (hashtag) έκανε τα πρώτα του βήματα στο νέο γεναίο κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Κι όμως, αυτό που σήμερα μοιάζει συνώνυμο με το κινητό διαδίκτυο, δεν είχε άμεση αποδοχή. «Στο Twitter δεν άρεσε καθόλου η ιδέα, αλλά οι χρήστες του ήταν πιο ανοικτοί. Συνεργάστηκα με ανεξάρτητους προγραμματιστές που έχτιζαν εφαρμογές για το Twitter και σταδιακά τους έπεισα να προσθέσουν υποστήριξη για το hashtag. Καθώς το Twitter απέκτησε αυτά τα προϊόντα, δεν είχε άλλη επιλογή από το να υιοθετήσει τη λειτουργικότητα του hashtag» αναφέρει ο Chris Messina.

Προοδευτικά, το σύνολο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης υιοθέτησε την ιδέα. Για τον πατέρα του hashtag, η επιτυχία του # είναι κάτι περισσότερο από μία τεχνολογική καινοτομία. Είναι η αμφισβήτηση του τρόπου λειτουργίας της Silicon Valley. «Η επιτυχία δεν χρειάζεται να υπαγορεύεται μόνο από αποτιμήσεις σε χρήμα και βραχυπρόθεσμα οφέλη μέσω της αποκλειστικής χρήσης των τεχνολογικών καινοτομιών. Το hashtag, ως ανοιχτή τεχνολογία που αποσκοπεί στην ενθάρρυνση της συμμετοχής, μπορεί να είναι εξίσου σημαντικό για τη διαμόρφωση και την παραγωγή της πολιτιστικής κουλτούρας, όπως κάθε πατενταρισμένη συσκευή».

Ο 37χρονος Chris Messina, «ευαγγελιστής» του ανοιχτού λογισμικού, δεν αρνείται πως η τεχνολογία αλλάζει όχι μόνον τον τρόπο που εργαζόμαστε αλλά, τελικά, τον τρόπο που σκεφτόμαστε τη ζωή. «Σε ένα θεμελιώδες επίπεδο, το hashtag απλώς αντιπροσωπεύει την επιθυμία του ανθρώπου να επικοινωνήσει σε ένα κοινό, ανοιχτό χώρο, διαφορετικό από ένα δημαρχείο ή την αγορά στο παρελθόν. Η μεγάλη διαφορά, εγγενής στο διαδίκτυο, είναι ότι μπορεί ο καθένας να αυξήσει τη φωνή του χωρίς να λάβει προηγούμενη άδεια συμμετοχής. Το διαδίκτυο μας επιτρέπει να μεγεθύνουμε τη σύγχρονη συμμετοχή, με τρόπο που ποτέ δεν θα μπορούσαμε να επιτύχουμε αυτοπροσώπως». 

Στα 11 χρόνια που μεσολάβησαν από το hashtag στο twitter, άλλαξαν πολλά. «Στην πορεία, μάθαμε να προσαρμόζουμε τις επικοινωνίες μας ώστε να είναι πιο σύντομες και πιo αιχμηρές, προκειμένου να επιτευχθεί ο μέγιστος αντίκτυπος με τον ελάχιστο αριθμό συλλαβών. Είναι δεδομένο ότι η μορφή του διαδικτυακού λόγου - που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα όρια χαρακτήρων του Twitter, την τετραγωνική αναλογία φωτογραφιών του Instagram και τη μορφή της ιστορίας ολόκληρης της οθόνης του Snapchat - άλλαξε τελικά το σχήμα και τη διάρκεια των σκέψεών μας» προσθέτει. 

Παρ' ότι είναι αισιόδοξος γιατί οι νέοι άνθρωποι υιοθετούν και ελέγχουν γρήγορα τα νέα μέσα, ταυτόχρονα, προβληματίζεται επειδή πλέον «θα πρέπει να κάνουμε τα "γεγονότα" και την "ιστορία" περισσότερο ανθεκτικά απέναντι στα fake news και τις “εικονικές πραγματικότητες”». Αυτό για το οποίο ανησυχεί είναι «ένα μέλλον στο οποίο η “συνθετική πραγματικότητα” συγχέεται με το πραγματικό, με τρόπο που να είναι δυσδιάκριτη η διαφοροποίησή τους... 'Η, ακόμη χειρότερα, για ένα μέλλον που οι άνθρωποι θα σταματήσουν να νοιάζονται για την οριοθέτηση αυτή».

«Να αξιολογούμε τα ΜΜΕ και τα μηνύματα που λαμβάνουμε από αυτά όχι μόνον για την ακρίβειά τους αλλά και για τα κίνητρα πίσω από την δημοσίευσή τους. Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε πόσο εύθραυστη γίνεται η Δημοκρατία, από τη στιγμή που το κόστος παραγωγής ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών έχει μειωθεί δραματικά», τονίζει ο Messina.  «Αν δεν γίνουμε πιο έμπειροι σε αυτό, θα πρέπει να περιμένουμε ότι ανεπιθύμητα αποτελέσματα, όπως οι εκλογές των ΗΠΑ το 2016, θα γίνουν η νέα κανονικότητα», καταλήγει ο Messina.

Στην ερωτηση για την άποψη ότι "τα προβλήματα της Ελλάδας θα λυθούν με μία αποφασιστική στροφή στην τεχνολογία" απαντά: 

«Δεν πιστεύω ότι μόνον η επένδυση στην τεχνολογία και οι start-ups θα βοηθήσουν στην Ελλάδα, αν πρώτα δεν αλλάξει η υποκείμενη κουλτούρα στην οικονομία. Οι σύγχρονες κοινωνίες πρέπει να προάγουν το θάρρος, την περιέργεια και την συμπόνια. Οι σύγχρονες οικονομίες πρέπει να προωθούν τη συμμετοχή, την πρόσβαση, τη γενναιοδωρία, την καινοτομία, την ευελιξία και την υποστήριξη της ανάληψης ρίσκου, τον πειραματισμό. Έτσι, αν έδινα δυο ιδέες για να βοηθήσω την Ελλάδα να ξεπεράσει τα πρόσφατα προβλήματα της, θα ξεκινούσα με την ενίσχυση μιας κοινωνικής και οικονομικής νοοτροπίας που να βλέπει το μέλλον. Δυστυχώς, υπήρξε, όπως το καταλαβαίνω, ένα σημαντικό πρόβλημα διαπλοκής και διαφθοράς στη χώρα σας, το οποίο είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεριζωθεί από τη στιγμή που μολύνει ένα κοινωνικό σύνολο. Η καλύτερη επιλογή είναι να αντικαταστήσετε σταδιακά αυτή την κουλτούρα με μια νέα αντίληψη που θα δίνει αξία στην μακροπρόθεσμη ευημερία του συνόλου και των δημιουργών και που θα ανταμείβει εκείνους που προκρίνουν τη συμβολή τους στο κοινωνικό σύνολο από την απλή αυτοεπιβεβαίωση». 

Πηγή: kathimerini.gr