Η σύνοδος κορυφής ΕΕ - Αραβικού Συνδέσμου στην Αίγυπτο

Την απόφασή τους να εργαστούν για μια «νέα εποχή» στις μεταξύ τους σχέσεις εξέφρασαν οι ηγέτες των 28 χωρών-μελών της Ε.Ε. και των 22 κρατών του Αραβικού Συνδέσμου στην πρώτη σύνοδο κορυφής των δύο πλευρών, που ολοκληρώθηκε χθες στην Αίγυπτο, στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκαν το μεταναστευτικό και η αναταραχή στον αραβικό κόσμο. 

«Η μοίρα της Ε.Ε. εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τη μοίρα των χωρών του Αραβικού Συνδέσμου», δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ μετά την ολοκλήρωση της διήμερης συνόδου στο θέρετρο Σαρμ ελ Σέιχ. Από την πλευρά του, ο οικοδεσπότης της συνόδου και πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντελφατάχ αλ Σίσι επέμεινε ιδιαίτερα στην ανάγκη στενότερης συνεργασίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ενώ δεν έκρυψε ότι στη διάρκεια της συνόδου υπήρξαν διαφωνίες σε σειρά ζητημάτων.

Σύμφωνα με το Γερμανικό Πρακτορείο, στο επίκεντρο της συνόδου βρέθηκαν το μεταναστευτικό, η αναταραχή στον αραβικό κόσμο (Συρία, Υεμένη, Λιβύη, Παλαιστινιακό), η τρομοκρατία και το εμπόριο. «Οφείλουμε να εργαστούμε από κοινού –οι χώρες προέλευσης, οι χώρες διέλευσης και οι χώρες προορισμού των μεταναστών– ώστε να σπάσουμε το κύκλωμα των λαθρεμπόρων και των διακινητών που δελεάζουν ανθρώπους να αποτολμήσουν παρακινδυνευμένα ταξίδια και τροφοδοτούν το σύγχρονο δουλεμπόριο», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος παράλληλα ζήτησε από τα αραβικά κράτη να επιδείξουν μεγαλύτερη ανεκτικότητα και σεβασμό απέναντι στα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Αναφορικά με το Συριακό, η Aγκελα Μέρκελ κάλεσε τους Aραβες ηγέτες να υποστηρίξουν μια διαδικασία πολιτικής αλλαγής, έτσι ώστε να μπορέσουν να επιστρέψουν στις εστίες τους έξι εκατομμύρια άνθρωποι που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα. 

Τριβές μεταξύ των δύο πλευρών προκάλεσε το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ έθεσε το ζήτημα της παραβίασης δικαιωμάτων σε πολλές αραβικές χώρες, προκαλώντας την αντίδραση του οικοδεσπότη του. «Δεν δεχόμαστε μαθήματα από σας σε θέματα ανθρωπισμού», δήλωσε ο Σίσι σε Ευρωπαίους δημοσιογράφους μετά το πέρας της συνόδου, χωρίς να αναφερθεί προσωπικά στον Γιούνκερ. «Σεβόμαστε τους κανόνες, τις αρχές και τις αξίες σας. Θα έπρεπε και εσείς να σέβεστε τις δικές μας», προσέθεσε. 

Οι συνθήκες διαβίωσης προσφύγων και μεταναστών στην Αίγυπτο είναι κακές, ενώ στη γειτονική Λιβύη είναι άθλιες. Ο Τσάρλι Γιάξλεϊ από την Ύπατη Αρμοστεία των ΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, σύμφωνα με την "Deutsche Welle", είναι κατηγορηματικός: «Πρόσφυγες και μετανάστες που διασώθηκαν στην θάλασσα δεν θα έπρεπε να επιστρέφουν στη Λιβύη όπου υπάρχει έξαρση βίας και μαζική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Στην πράξη όμως αυτό συμβαίνει καθημερινά. Σκάφη της ακτοφυλακής, τα οποία χρηματοδοτούνται και από την ΕΕ, μεταφέρουν πρόσφυγες και μετανάστες στις λιβυκές ακτές. 

Το μεταναστευτικό είναι μια πραγματική πρόκληση τόσο για την ΕΕ όσο και για τις αραβικές χώρες. Ένας στους τρεις που επιχείρησαν τον περασμένο χρόνο να φθάσει στην Ευρώπη τα κατάφερε. Ο νεαρός νομικός Νουρ Καλίλ, ο οποίος δραστηριοποιείται σε μια αιγυπτιακή Μη Κυβερνητική Οργάνωση, υπενθυμίζει μια πολύ πικρή αλήθεια στους ηγέτες: «Εάν οι πρόσφυγες θα πρέπει να μένουν στις πατρίδες τους, τότε δεν θα πρέπει να υποστηρίζονται τα δικτατορικά καθεστώτα. Εάν η Ευρώπη υποστηρίζει δικτάτορες που εξοντώνουν τους πολίτες τους, όπως κάνει η Συρία και το Σουδάν, τότε είναι και η Ευρώπη συνυπεύθυνη για τη φυγή αυτών των ανθρώπων».

Πηγές: Στοιχεία από kathimerini.gr (DPA, REUTERS) και Deutsche Welle