Η πολιτική των ΗΠΑ και ο Ερντογάν

Άποψη του Michael Rubin* / Καθημερινή (απόσπασμα) 

(...) Από όλα τα σφάλματα του Τραμπ, ίσως αυτό που οι ιστορικοί θα θεωρήσουν το πλέον αποσταθεροποιητικό είναι η αφέλεια με την οποία προσέγγισε την Τουρκία. Ο Τραμπ δεν ήταν ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που υποτίμησε τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, αλλά οι επιπτώσεις της αδράνειας του Τραμπ μπορεί να καθορίσουν την υστεροφημία όχι μόνο του ιδίου, αλλά και του διαδόχου του.

Η αλληλεπίδραση Τουρκίας και Τραμπ ξεκίνησε την ημέρα των εκλογών. Ο υψηλόβαθμος σύμβουλός του και μετέπειτα σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Φλιν δημοσίευσε άρθρο στην εφημερίδα The Hill, η οποία διαβάζεται στο Κογκρέσο. Το άρθρο θα μπορούσε να είναι γραμμένο από Τούρκους πράκτορες, και πράγματι ήταν. Ο Φλιν το υπέγραψε ως τμήμα συμβολαίου μισού εκατομμυρίου δολαρίων, που ήρθε στην επιφάνεια αργότερα. Το γεγονός ότι ο Ερντογάν μπόρεσε τόσο εύκολα να διαφθείρει έναν κορυφαίο σύμβουλο του Τραμπ τον έκανε να πιστέψει ότι μπορεί να δρα με ατιμωρησία.

Η απάντηση του Τραμπ ήταν αδύναμη. Ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε μεν την επιβολή κυρώσεων, όταν η Τουρκία έπιασε όμηρο τον Αμερικανό πάστορα Αντριου Μπράνσον, αλλά αυτή ήταν η εξαίρεση στον κανόνα της σιωπής με την οποία χειρίστηκε τη σύλληψη επιστήμονα της NASA και ντόπιων υπαλλήλων της αμερικανικής πρεσβείας. Το Κογκρέσο ήταν εκείνο που κινήθηκε για να μπλοκάρει τα F-35 όταν η κυβέρνηση Τραμπ αδράνησε. Ομοίως, ο Τραμπ εξακολουθεί να αψηφά το Κογκρέσο και να μην επιβάλλει κυρώσεις τύπου CAATSA (για την αντιμετώπιση των εχθρών της Αμερικής) στην Τουρκία μετά την αγορά από την πλευρά της ρωσικών πυραύλων S-400.

Αντί να ενθαρρύνει τη μετριοπάθεια, η άρνηση του Τραμπ να κάνει την Τουρκία να λογοδοτήσει ενθάρρυνε την επιθετικότητα. Η Τουρκία όχι μόνο καταλαμβάνει το ένα τρίτο της Κύπρου, αλλά έχει κατακτήσει και μεγάλο κομμάτι της βόρειας Συρίας. Οι δικαιολογίες περί αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων δεν ευσταθούν: οι τουρκικές δυνάμεις έχουν προχωρήσει σε εθνικές εκκαθαρίσεις και στις δύο περιοχές – την πρώτη την άδειασαν από χριστιανούς και τη δεύτερη από Κούρδους. Η Τουρκία έχει λεηλατήσει φυσικούς πόρους και τώρα προσλαμβάνει βετεράνους του Ισλαμικού Κράτους για να κάνει τη δουλειά της. Με οποιοδήποτε αντικειμενικό κριτήριο, η Τουρκία έχει μετατραπεί σε κράτος που ενισχύει την τρομοκρατία. 

Η Κύπρος και η Συρία δεν είναι εξαιρέσεις. Η Τουρκία διατηρεί εδώ και δεκαετίες μικρές βάσεις στο ιρακινό Κουρδιστάν, αλλά πλέον, με τη βοήθεια της έλλειψης ελέγχου από τα μέσα ενημέρωσης λόγω COVID-19, βομβαρδίζει το Ιράκ σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τα τουρκικά πλήγματα πυρπολούν χωράφια σε πολύ μεγαλύτερη έκταση από ό,τι το έκανε ποτέ το Ισλαμικό Κράτος. Αξιωματούχοι του ΟΗΕ λένε ότι τα τουρκικά αεροπορικά πλήγματα εμποδίζουν τους Γιεζίντι, που απελευθερώθηκαν από το Ισλαμικό Κράτος, να γυρίσουν στα σπίτια τους. Και ούτε πλήττει η Τουρκία απλά τους αντάρτες του ΡΚΚ. Ολο και περισσότερο φαίνεται ότι προσπαθεί με επιθετικό τρόπο να εμποδίσει το Ιράκ να επωφεληθεί από τις πρόσφατες συμφωνίες για τους πετρελαιαγωγούς και το νερό. Αυτό φαίνεται ότι συνέβη με το πλήγμα της 11ης Αυγούστου, στο οποίο τουρκικά μη επανδρωμένα σκάφη σκότωσαν τους επικεφαλής δύο ιρακινών μονάδων συνοριοφυλακής.

Αυτό μας φέρνει στην Ελλάδα. Ο Ερντογάν κυριολεκτικά σκοτώνει και δεν πληρώνει. Περιτριγυρισμένος από βοηθούς που τον επαινούν σαν σουλτάνο, είναι αποκομμένος από την πραγματικότητα. Οπως ο Σαντάμ Χουσεΐν επιτέθηκε στο Κουβέιτ για να το λεηλατήσει και να καλύψει τη δική του οικονομική κακοδιαχείριση, έτσι και ο Ερντογάν απειλεί ανοικτά την ελληνική επικράτεια ενώ η χώρα του καταρρέει οικονομικά.

Ο κίνδυνος ποτέ δεν ήταν μεγαλύτερος. Με την προσοχή της Ουάσιγκτον στραμμένη αλλού, τον Τραμπ απρόβλεπτο και την Ευρώπη ευάλωτη στον κυνικό εκβιασμό του Ερντογάν στο προσφυγικό, ο Ερντογάν μπορεί να πιστέψει ότι τώρα είναι η στιγμή να αρπάξει το Καστελλόριζο και άλλα ελληνικά νησιά. Με την πιθανότητα να χάσει ο Τραμπ, ίσως ο Ερντογάν θεωρήσει ότι η καλύτερη ευκαιρία του θα είναι στις τελευταίες εβδομάδες της σημερινής προεδρίας. Ούτε ο Τραμπ είναι έτοιμος για κάτι τέτοιο ούτε ο Μπάιντεν. Ας ελπίσουμε να είναι η Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, η ανάγκη να αντιδράσει σε κάποιον πόλεμο στην Ανατολική Μεσόγειο ίσως φθάσει να επισκιάσει την υστεροφημία όχι μόνο του Τραμπ αλλά ακόμη και του Μπάιντεν.

* Ο κ. Michael Rubin είναι ερευνητής στο American Enterprise Institute της Ουάσιγκτον.
Πηγή: kathimerini.gr

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που ο Αμερικανός πρόεδρος υπερτιμά τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, όπως αυτή στη συνέχεια, που μεταδίδουν σήμερα τα τούρκικα μέσα ενημέρωσης Anadolu και Sabah, με την αφέλεια πάντως του Ντόναλντ Τράμπ να παραμένει: 

Τραμπ: Όλοι μου ζητούν να μιλήσω στον Ερντογάν

Στις εκκλήσεις που δέχεται από ξένους ηγέτες προκειμένου να μεσολαβήσει στον Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε, με αρκετή δόση έπαρσης, ο Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στο δίκτυο Fox.

«Την περασμένη εβδομάδα, επικεφαλής κρατών επικοινώνησαν μαζί μου (και μου είπαν)»: "Μήπως μπορείς να τηλεφωνήσεις στον Ερντογάν";»

Και ο Τραμπ συνέχισε λέγοντας ότι ρώτησε τους συγκεκριμένους ηγέτες γιατί θα έπρεπε να είναι εκείνος που θα μιλήσει στον Τούρκο Πρόεδρο, υποστηρίζοντας ότι έλαβε την εξής απάντηση: «Είσαι ο μόνος που θα ακούσει. Εμάς δεν μας ακούει. Μόνο εσένα».

«(Του) είπα: Αυτό λόγω Ηνωμένων Πολιτειών; "Όχι επειδή είσαι εσύ", απάντησε. Λόγω της προσωπικότητάς σου. Είσαι ο μόνος τον οποίο θα ακούσει», συνέχισε ο Αμερικανός Πρόεδρος που ολοκλήρωσε το αποκαλυπτικό απόσπασμα της συνέντευξής του ως εξής: «Δεν μου αρέσει να το λέω δημόσια, αλλά συμβαίνει να ισχύει. Τα πάω καλά μαζί του και με ακούει».

Συνέχισε δε τις εμμέσως εγκωμιαστικές του αναφορές προς τον Ερντογάν -καθώς ο κύριος στόχος του ήταν να πλήξει τον Τζο Μπάιντεν- λέγοντας: «Αντιμετωπίζουμε ανθρώπους που είναι πολύ έξυπνοι. Με τους ηγέτες αυτών των χωρών, αντιμετωπίζουμε σκακιστές παγκόσμιας κλάσης. Τους ξέρω όλους. Τα πάμε πολύ καλά με όλους, και τον Ερντογάν της Τουρκίας» (...) «Δεν μπορείς να έχεις έναν τύπο που δεν ξέρει πού βρίσκεται» κατέληξε αφήνοντας αιχμές για τον Μπάιντεν. 

Πηγή: kathimerini.gr