«Εκεί βρισκόταν τότε ένα ξύλινο σπίτι. Όταν τα αεροπλάνα άρχισαν την επίθεση η Άντζια, μαζί με άλλες γυναίκες, αναζήτησαν καταφύγιο», λέει η Καζιμιέρα Μίκα (Κάσια) το 2010 σε συνομιλία με τον Οϊγκένιους Στάρκι, σκηνοθέτη της ταινίας «Ανταποκριτής Μπράιαν».
Λίγα δευτερόλεπτα μετά το σπίτι τυλίγεται στις φλόγες. Η Άντζια Κοστέβιτς και οι γυναίκες το εγκαταλείπουν πανικόβλητες. Παρά τον κίνδυνο τρέχουν στο χωράφι για να μαζέψουν τις πατάτες που τους έπεσαν. Η πείνα είναι δυνατότερη από το φόβο.
Τα γερμανικά αεροπλάνα πετούν τώρα χαμηλά. Πυροβολούν τους ανθρώπους. Μια σφαίρα πετυχαίνει την Άντζια στο λαιμό, ένα θραύσμα στην ωμοπλάτη.
Όταν τα γερμανικά μαχητικά φεύγουν εμφανίζεται ο Τζούλιεν Μπράιαν. Ο αμερικανός δημοσιογράφος και φωτογράφος ήρθε στη Πολωνία για να καλύψει τις πρώτες μέρες του πολέμου, που ξεκίνησε μόλις δώδεκα μέρες νωρίτερα, την 1η Σεπτεμβρίου.
Βλέπει το πτώμα μια νεαρής γυναίκας και δίπλα το μικρό της γιό με απλανές βλέμμα. Ο Αμερικανός βλέπει παραδίπλα την Κάσια να μιλά στην αδερφή της. Ο δημοσιογράφος κινηματογραφεί και φωτογραφίζει όσα βλέπει.
Ο Τζούλιεν Μπράιαν με τη 12χρονη Καζιμιέρα Μίκα
«Με κοιτούσε με απορία. Τη πήρα αγκαλιά για την παρηγορήσω. Έκλαιγε και έκλαιγα. Το ίδιο έκαναν και οι δύο πολωνοί αξιωματικοί που με συνόδευαν. Τι μπορούσαμε να πούμε, τι θα μπορούσε να πει οποιοσδήποτε σε αυτό το παιδί αυτή την ώρα;» έγραφε αργότερα ο Τζούλιεν Μπράιαν. Η στιγμή εκείνη ήταν ότι πιο τραγικό έζησα τις μέρες αυτές στη Βαρσοβία, έλεγε αργότερα στο ντοκιμαντέρ του «Πολιορκία» (Siege). (...)
Η Καζιμιέρα Μίκα θρηνεί το χαμό της αδερφής της
Μετά την επιστροφή του στις ΗΠΑ δείχνει στο πρόεδρο Ρούζβελτ τις φωτογραφίες του. Την ταινία «Πολιορκία» βλέπουν εκατομμύρια άνθρωποι. Ακολουθούν μια υποψηφιότητα για Όσκαρ και ένα ομότιτλο βιβλίο.
Πολλά χρόνια αργότερα το κορίτσι της φωτογραφίας απορεί: «Ήταν παθιασμένος με αυτές τις φωτογραφίες. Ήθελε να δείξει στους ανθρώπους, σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, την αλήθεια και το κακό. Για να δουν όλοι τι μας έκαναν οι Γερμανοί», έλεγε η Καζιμιέρα Μίκα, η μικρή Κάσια, το 2010 στον σκηνοθέτη Οϊγκένιους Στάρκι.
Το 1958 (ο Τζούλιεν Μπράιαν) επιστρέφει στη Βαρσοβία και συναντά την τότε 31χρονη Καζιμιέρα. 16 χρόνια αργότερα ξανάρχεται φέρνοντας μαζί και το γιο του Σαμ Μπράιαν. (...)
«Με το πατέρα μου συναντήσαμε μετά από 45 χρόνια στη Βαρσοβία ανθρώπους που φωτογράφισε. Ανάμεσά τους η Καζιμιέρα Μίκα», διηγείται. Ξαναβλέπονται ακόμα μια φορά το 2019. «Για εκείνη είμαι σαν γιος. Μου είπε τόσο καλά πράγματα για τον πατέρα μου. Μιλά για το πατέρα μου σαν να ήταν ο δικός της πατέρας διότι νοιάστηκε για κείνη. Επισκεφθήκαμε το τάφο της αδερφής της. Ήταν συγκινητικές στιγμές», λέει ο Σαμ Μπράιαν.
Η Καζιμιέρα Μίκα με τον Σαμ Μπράιαν (δεξιά) το 2019
Η Καζιμιέρα Μίκα έλεγε το 2010: «Εκείνη τη μέρα τα αεροπλάνα πετούσαν χαμηλά πάνω από το χωράφι. Δεν μπορεί οι Γερμανοί πιλότοι να μην είχαν δει ότι εκεί κάτω βρίσκονταν μόνο γυναίκες. Γιατί πυροβόλησαν; Μέχρι σήμερα παρά το προχωρημένο της ηλικίας μου δεν μπορώ να τους το συγχωρέσω».
Τον Οκτώβριο του 1974, μερικούς μόνο μήνες μετά την επιστροφή από τη Βαρσοβία, ο Τζούλιεν Μπράιν πεθαίνει. «Είχε υποσχεθεί να μου δείξει την Αμερική», λέει η Καζιμιέρα. «Δυστυχώς δεν κατάφερα να δω τη Νέα Υόρκη. Δεν πειράζει όμως, τον ευγνωμονώ, διότι έχω τουλάχιστον τη φωτογραφία της Άντζιας».
Η Καζιμιέρα Μίκα πέθανε στις 28 Αυγούστου του 2020 και τάφηκε στο νεκροταφείο Ποβάτσκι της Βαρσοβίας. Όχι πολύ μακριά από το σημείο όπου ο Τζούλιεν Μπράιεν έκανε πριν από 81 χρόνια τις λήψεις του.
Μαγκταλένα Γκβοστς-Πάλοκατ
Πηγή: Deutsche Welle
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου