28 Οκτωβρίου 1940: Έτσι ξεκίνησε ο πόλεμος - Το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν

Είναι αξημέρωτα της Δευτέρας της 28ης Οκτωβρίου 1940, όταν ένας επίμονος ήχος από σειρήνες μεταφέρει την είδηση του πολέμου, που είχε αρχίσει ουσιαστικά 2,5 μήνες πριν, στις 15 Αυγούστου, με τη βύθιση του ευδρόμου «Ελλη».

Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών μεταδίδει το πρώτο ανακοινωθέν του Ελληνικού Γενικού Στρατηγείου με το οποίο οι Έλληνες ενημερώνονται ότι οι ιταλικές στρατιωτικές δυνάμεις προσβάλλουν τα ελληνικά τμήματα στην ελληνοαλβανική μεθόριο.

«Εδώ Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών. Μεταδίδομεν το πρώτον ανακοινωθέν του Ελληνικού Γενικού Στρατηγείου.
Αἱ ἰταλικαὶ στρατιωτικαὶ δυνάμεις προσβάλλουν ἀπὸ τῆς 0530 πρωϊνῆς τῆς σήμερον τὰ ἡμέτερα τμήματα προκαλύψεως τῆς ἑλληνοαλβανικῆς μεθορίου.
Αἱ ἡμέτεραι δυνάμεις ἀμύνονται τοῦ πατρίου ἐδάφους», 

ακούγεται στο ηχητικό που μεταδόθηκε και μπήκε σε χιλιάδες σπίτια. 

Πολεμικό Ανακοινωθέν 28 Οκτωβρίου 1940

Το Πολεμικό Ανακοινωθέν με τον αριθμό 1 είχε εκφωνήσει ο Κώστας Σταυρόπουλος (φωτογραφία κάτω):

28η Οκτωβρίου: Έτσι ξεκίνησε ο πόλεμος

Λίγο μετά τις 03:00 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940 η τότε ιταλική κυβέρνηση απέστειλε στην Ελλάδα τελεσίγραφο, δια του Ιταλού πρέσβη στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι, ο οποίος και το επέδωσε ιδιόχειρα στον Ιωάννη Μεταξά στην οικία του στην Κηφισιά και με το οποίο απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ), για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική.

Μετά την ανάγνωση του κειμένου ο Μεταξάς απάντησε στον Ιταλό πρέσβη στα γαλλικά (επίσημη διπλωματική γλώσσα) την ιστορική φράση: «Alors, c'est la guerre», (Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο), εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση επί των ιταλικών αιτημάτων.

Στις 05:30 τα ξημερώματα, ξεκίνησε ο ελληνο-ιταλικός πόλεμος με την αιφνιδιαστική εισβολή (το τελεσίγραφο όριζε ότι η επίθεση θα ξεκινούσε στις 6 πμ) των ιταλικών στρατευμάτων στην Ήπειρο, οπότε η Ελλάδα αμυνόμενη εισήλθε στον πόλεμο. Το λεγόμενο «Έπος του Σαράντα», το οποίο ακολούθησε, και οι μεγάλες νίκες που ο ελληνικός στρατός κατήγαγε εις βάρος των Ιταλών, καθιερώθηκε να γιορτάζονται κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου, την ημέρα της επίδοσης του ιταλικού τελεσιγράφου και της άρνησης του Ιωάννη Μεταξά να συναινέσει.

Πηγές: kathimerini.gr , ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ηχητικό: https://www.youtube.com/watch?v=sts0UTm5KJc&t=3s

Δείτε και αυτά:
Το έπος του 1940 σε πίνακες του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη
Αφίσες του έπους του 1940
H Ελληνική Γελοιογραφία του έπους του 1940