Είναι γνωστό ότι η Άγκαθα Μαίρυ Κλαρίσσα Μίλλερ (Agatha Mary Clarissa Miller), η βασίλισσα του αστυνομικού μυθιστορήματος Άγκαθα Κρίστι (το επίθετο με το οποίο θα γίνει διάσημη της το κληροδοτεί ο Άρτσι Κρίστι -Archibald Christie- ο πρώτος της σύζυγος), εκτός από συγγραφέας υπήρξε και επίμονη και συστηματική ταξιδιώτισσα. Αρκετές, δε, από τις δημοφιλείς ιστορίες της εμπνεύστηκε από αυτά τα ταξίδια της. Το Όριαν Εξπρές, την Αίγυπτο, τη λίμνη Κόμο, το Ιράκ, την Καραϊβική...
«Η ζωή είναι σαν το εσωτερικό ενός πλοίου. Διαθέτει στεγανές καμπίνες. Βγαίνεις από τη μία, μπαίνεις στην άλλη. Στην πραγματικότητα, μπαίνεις από τη μια ζωή στην άλλη. Είσαι ο εαυτός σου, αλλά ένας διαφορετικός εαυτός. Ο εαυτός σου είναι μπλεγμένος στον ιστό μιας αράχνης, που σε κρατάει σε ένα κουκούλι οικιακής καθημερινότητας: Να κάνεις έναν σωρό δουλειές, να πληρώσεις λογαριασμούς, να πλύνεις και να τακτοποιήσεις ρούχα, να δεις φίλους... Αλλά η ταξιδιωτική ζωή έχει την ουσία ενός ονείρου. Είναι κάτι έξω από το κανονικό, που όμως είσαι μέσα σε αυτό...» θα σημειώσει στην αυτοβιογραφία της.
Σ' ένα τέτοιο ταξίδι πρωτο-προσγειώνεται, το 1928, στην Ελλάδα και παρά την περιπέτεια που βιώνει καθηλωμένη για 14 ολόκληρες ώρες στα καπούλια ενός μουλαριού με προορισμό την Ανδρίτσαινα, αγαπά τόσο πολύ τη χώρα και την ιστορία της που την επισκέπτεται ξανά και ξανά...
Όπως και να 'χει, στα επόμενα χρόνια, η εμβληματική Άγκαθα Κρίστι πατάει και ξαναπατάει ελληνικό έδαφος, επισκέπτεται τους Δελφούς, την αρχαία Ολυμπία, τον ναό του Επικούρειου Απόλλωνα, θαυμάζει το θέατρο της Επιδαύρου, εξερευνά τα σοκάκια του Ναυπλίου, περιηγείται στην Ακρόπολη, περπατά τον δρόμο των Ιπποτών στην παλιά πόλη της Ρόδου και εμπνέεται...
Η Άγκαθα, κόρη του πλούσιου Αμερικανού επιχειρηματία Φρέντερικ Μίλλερ (Frederick Miller) και της Ιρλανδής Κλάρα (Clara), είναι από παιδί μυημένη στα ταξίδια, ακόμα και του μυαλού...
Είναι γεννημένη για περιπλανήσεις. Ανεβοκατεβαίνει με ευκολία στα τρένα και τα πλοία, φτιάχνει με χαρακτηριστική ταχύτητα την αποσκευή με τα στοιχειώδη. Ευφυής, ετοιμόλογη, αεικίνητη η μικρή Άγκαθα, το γούρι της οικογένειας, συνοδεύει συχνά τον πατέρα της (τον πλούσιο Αμερικανό επιχειρηματία Φρέντερικ Μίλλερ -Frederick Miller-) σε επαγγελματικά ταξίδια και ρουφά με βουλιμία τις νέες εικόνες, που περιγράφει μετά στα αδέλφια της. Αλλά, πολύ νέος ακόμη, φιλάσθενος και με προβληματική καρδιά, ο Φρέντερικ φεύγει για το αιώνιο ταξίδι και η μόλις 11χρονη Άγκαθα βλέπει τον κόσμο να γκρεμίζεται μπρος στα μάτια της. Τότε ανακαλύπτει πόσο ευεργετικά επιδρά επάνω της η γραφή. Το μυαλό της γεννά ιστορίες, γράφει, γράφει και εκτονώνεται...
«ΔΙΑΟΛΕ, ΑΥΤΗ Η ΧΩΡΑ ΔΕΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΤΑΙ!»
Όταν ο δεύτερος σύζυγός της, ο αρχαιολόγος Μαξ Μαλλόουαν (Max Mallowan), της ζητά να τον συνοδέψει στο ταξίδι του στην Ελλάδα, όπου θέλει να μελετήσει τον αρχαίο πολιτισμό της, η Άγκαθα ενθουσιάζεται. Άλλωστε, είναι στον πρώτο καιρό του έγγαμου βίου τους και αυτό το ταξίδι θα μπορούσε να βαφτιστεί ως το γαμήλιό τους. Ξεκινούν από τις Δαλματικές Ακτές, όπου επιβιβάζονται σ΄ ένα πλοιάριο με προορισμό την Πάτρα. Από εκεί παίρνουν έναν συρμό «γεμάτο κόσμο και ψύλλους» -θα γράψει στην αυτοβιογραφία της- και φτάνουν στην Αρχαία Ολυμπία. «Είναι τόσο μοναδική, όσο ακριβώς την περίμενα» εξομολογείται στον άνδρα της, ο οποίος έχει ήδη προγραμματίσει τον επόμενο προορισμό τους και είναι έτοιμος να υποστεί ... ενδεχόμενες διαμαρτυρίες της γυναίκας του. Για να φτάσουν στην Ανδρίτσαινα, απ΄ όπου ο Μαξ θέλει να μεταβούν στις Βάσσες για να δει από κοντά τον ναό του Επικούρειου Απόλλωνα, χρειάζεται να κάνουν διαδρομή 14 ωρών πάνω σε μουλάρι! «Δεν είχα καμμία... εκπαίδευση στο να καβαλάω μουλάρια! Όταν φτάσαμε, κατέρρευσα! Δεν ήξερα πότε πονούσα περισσότερο! Όταν καβαλούσα το μουλάρι ή όταν περπατούσα;» αφηγείται η Άγκαθα στην αυτοβιογραφία της και παραθέτει επακριβώς το οργισμένο ξέσπασμά της στον Μαξ: «Ούτε για γάμο είσαι ούτε για γυναίκα, αν δεν μπορείς να καταλάβεις πώς νιώθει κανείς ύστερα από ένα τέτοιο ταξίδι υπό αυτές τις συνθήκες! Να ξέρεις ότι αυτό είναι αιτία διαζυγίου!».
Όχι μόνον δεν τον χωρίζει, αλλά αντίθετα, δύο μέρες μετά κι αφού ανακτήσει δυνάμεις έχοντας αφεθεί σε έναν μακάριο ύπνο, υφίσταται και δεύτερη «μουλαροκαβαλαρία», αυτήν τη φορά μόνον (!) πέντε ωρών ίσαμε τον ναό του Απόλλωνα.
Το επόμενο κεφάλαιο στις αφηγήσεις της είναι ξέχειλο ενθουσιασμού: «Πήγαµε στις Μυκήνες και στην Επίδαυρο. Στο Ναύπλιο, μείναμε στη βασιλική (μάλλον) σουίτα ενός ξενοδοχείου... Η Επίδαυρος ήταν μαγευτική! Εκεί κατάλαβα τι πραγματικά σημαίνει "πάθος του αρχαιολόγου". Η μέρα ήταν υπέροχη, ζέστη, ο ήλιος έλαμπε. Αποφάσισα να επισκεφθώ το αρχαίο θέατρο, αφήνοντας τον Μαξ να χαζεύει μία μαρμάρινη αρχαία επιγραφή στο Μουσείο. Περιηγήθηκα στον χώρο, ανέβηκα ως την τελευταία σειρά των κερκίδων και τον περίμενα. Αλλά η ώρα περνούσε κι εκείνος ήταν άφαντος. Απαυδισµένη πια πήγα να τον αναζητήσω. Τον βρήκα ξαπλωμένο μπροστά σ΄ εκείνη την ίδια επιγραφή, που τον είχα αφήσει! Προσπαθούσε να τη μεταφράσει! Όσο εκείνος "πάλευε" στη μετάφραση για καμμία ώρα ακόμη, εγώ έξω από το Μουσείο, απολάμβανα τον ήλιο και την υπέροχη φύση της Επιδαύρου».
Ως εξαιρετικά συναρπαστικό κομμάτι από το ταξίδι τους στην Ελλάδα, η Άγκαθα περιγράφει την επίσκεψη στους Δελφούς. «Διάολε, η Ελλάδα δεν περιγράφεται!» θα πει στον Άρτσι. Είναι τόσο ενθουσιασμένη από τη φύση και την αύρα του τόπου, που ψάχνει να αγοράσει κάποιο οικόπεδο και να χτίσει ένα σπίτι. Χρόνια μετά, σε επόμενη εξόρμησή της στην περιοχή, μακαρίζει την τύχη της, που δεν βρήκε τότε γη για ν΄ αγοράσει: «Έχει αλλάξει τόσο πολύ! Ταβέρνες, καταστήματα με σουβενίρ, αμέτρητα λεωφορεία που ξεφορτώνουν και φορτώνουν τουρίστες... Πάει η μαγεία των Δελφών!».
Αρκετά νωρίτερα, ένα φθινόπωρο στον μεσοπόλεμο, το ζεύγος αποφασίζει να γνωρίσει και τη νησιωτική χώρα, ξεκινώντας από τα Δωδεκάνησα. Οι αρχαιότητες της Ρόδου τραβούν το ενδιαφέρον του Μαξ και η Άγκαθα δεν έχει καμμία αντίρρηση να είναι το νησί των Ιπποτών το πρώτο που θα επισκεφθούν αυτήν τη φορά στην Ελλάδα. Άλλωστε, οι έως τώρα εμπειρίες των δύο τους είναι από την Πελοπόννησο, όπου «ανθίζουν» οι... «-όπουλοι», γεγονός που έχει οδηγήσει την Άγκαθα στο συμπέρασμα ότι προφανώς όλα τα ελληνικά επώνυμα έχουν την ίδια κατάληξη! Το τοπίο του νησιού αυτήν την εποχή μαγνητίζει. Το 1937 στη νεοεκδοθείσα συλλογή «Murder in the Mews» θα συμπεριλάβει μία ιστορία μυστηρίου με τίτλο «Triangle at Rhode».
Επάνω στον βράχο, χτενίζοντας με την εξεταστική ματιά του τον ναό, ο Μαξ ζει στιγμές έκστασης. Η Άγκαθα θα τον δει για πρώτη φορά να δακρύζει μπροστά σε αρχαίο μνημείο.
Παρά τις δυσκολίες, που θα συναντήσουν σε αρκετές από αυτές τις αναζητήσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, υπονομεύοντας την ευζωία της καλομαθημένης Άγκαθα, εκείνη έχει βρει τρόπο να αμβλύνει τις προσλαμβάνουσες εμπειρίες. Καταγράφει τις περιπέτειές τους, συχνά περιβάλλοντάς τες με βρετανικό χιούμορ. Σε ένα βιβλιαράκι, που θα εκδώσει αμέσως μετά τις περιπέτειές τους σε κάποιον αρχαιολογικό χώρο της βόρειας Συρίας, η Άγκαθα θα δώσει τα... ρέστα της, προδιαθέτοντας για το απολαυστικό περιεχόμενό του από τον τίτλο «Για πες μου, πώς περνάς στην ανασκαφή;».
«Μόλις έσβησαν τα φώτα στο νοικιασμένο σπίτι μας, έκανε την εμφάνισή της μία αγέλη ποντικών, που άρχισαν να τρέχουν με θόρυβο στο πάτωμα. Όταν άναψα το δαδί για να δω τι στην ευχή συνέβαινε, είδα τους τοίχους καλυμμένους με κάτι παράξενα κινούμενα πλάσματα, που στα επόμενα δευτερόλεπτα συνειδητοποίησα ότι ήταν κατσαρίδες! Ο Μαξ με συμβούλευε να κλείσω άφοβα τα μάτια μου, διότι -όπως έλεγε- μόλις κοιμηθώ, όλα αυτά τα ζωντανά θα κρυφτούν και δεν θα με πειράξουν. Κι εγώ, η ανόητη, τον πίστεψα! Έκανα έναν ολιγόωρο ταραγμένο ύπνο, νομίζοντας ότι περπατούσαν στο πρόσωπό μου διάφορα μικρά πόδια! Κατά τις 2 μετά τα μεσάνυχτα, όταν ξανάνοιξα τα μάτια μου, οι κατσαρίδες όχι μόνον είχαν αυξηθεί, αλλά αντίκρισα και μία μεγάλη αράχνη να κατεβαίνει με απύθμενο θράσος από το ταβάνι στο ύψος των ματιών μου! Τότε μ' έπιασε υστερία. Τον απείλησα ότι μόλις ξημέρωνε, θα έφευγα για την Αγγλία. Τότε ο Μαξ ζήτησε να βγάλουν τα κρεβάτια μας έξω, κάτω από τον έναστρο ουρανό. Το αεράκι λειτούργησε ευεργετικά στα νεύρα μου. Την επομένη, ο επιστάτης, μας έφερε μία γάτα. Την ανακήρυξα σωτήρα μου! Θα της χρωστώ αιώνια ευγνωμοσύνη!».
Οι διαμαρτυρίες και οι απειλές της ότι δεν θα τον συνοδεύσει ξανά σε αποστολή του, δεν έγιναν πραγματικότητα. Όχι μόνο επειδή παρά τη γκρίνια της αγαπούσε τα... απρόοπτα της εξερεύνησης, αλλά και γιατί... «στο βάθος τον ζηλεύω για το πάθος του προς την αρχαιολογία. Τον ζηλεύω που έχει εκπαιδευτεί και μπορεί να ανακαλύπτει θαμμένους πολιτισμούς», θα εξομολογηθεί κάποτε στην κόρη της.
Της Τόνιας Α. Μανιατέα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου