Όταν επανήλθε όμως η κανονικότητα, τα περισσότερα παζλ −όπως και τα επιτραπέζια− μπήκαν και πάλι μέσα στα συρτάρια. Φυσικά, οι φανατικοί δεν έκοψαν ποτέ τους δεσμούς με την αγαπημένη τους ψυχαγωγία. Εκείνο όμως που δεν σταμάτησε ποτέ να επαναλαμβάνεται με θαυμαστή περιοδικότητα, από τότε μέχρι σήμερα, είναι οι έρευνες και τα άρθρα που εκθειάζουν τις σχεδόν μαγικές ιδιότητες των παζλ. Υπάρχει αλήθεια σε αυτό. Υπάρχουν όμως και ύπουλες στρεβλώσεις.
Η λύση στο ψηφιακό χάος;
Με βάση τις πηγές που έχουμε στα χέρια μας, πατέρας των παζλ πρέπει να θεωρείται ο Τζον Σπίλσμπουρι, ένας Βρετανός χαράκτης και χαρτογράφος του 19ου αιώνα που κατασκεύασε το πρώτο του είδους από κομμάτια ξύλου, τα οποία, όταν ενώνονταν σωστά, σχημάτιζαν τον παγκόσμιο χάρτη... Τα παζλ φτιάχτηκαν για ψυχαγωγία, σήμερα όμως είναι πολύτιμοι σύμμαχοι στα χέρια των παιδαγωγών.
«Οι εργοθεραπευτές κάνουν σπουδαία δουλειά με παιδιά που πάσχουν από Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) χρησιμοποιώντας τα παζλ» λέει η Ευαγγελία Αβδελίδου, σχολική ψυχολόγος με ειδίκευση στην παιδαγωγική ψυχολογία... «Τα παζλ είναι μια ωραία και ενδιαφέρουσα ιδέα για να αναπτύξουν τα παιδιά συγκεκριμένες γνωστικές δεξιότητες. Η εικονική νοημοσύνη, η οπτική αντίληψη και ο συντονισμός χεριού-ματιού είναι μερικές μόνο από αυτές. Στο ψηφιακό χάος που ζούμε σήμερα, δεν δίνεται η δυνατότητα στο παιδί να τις αναπτύξει επαρκώς» προσθέτει.
Τα περισσότερα παιδιά περνούν πια πολύ χρόνο μπροστά σε μια οθόνη κινητού ή υπολογιστή, όπου το αέναο σκρόλινγκ σχεδόν επιβάλλεται. Στον αντίποδα, και σύμφωνα με την ειδική ψυχολόγο, τα παζλ τα βοηθούν να μάθουν πώς να λύνουν προβλήματα. Είναι κάτι που απαιτεί την αμέριστη προσοχή τους έτσι ώστε να βρεθεί η λύση. Ένα χόμπι, με άλλα λόγια, το οποίο μπορεί να απομακρύνει −έστω για λίγο− τα παιδιά από τον καταιγισμό ψηφιακής πληροφορίας που δέχονται...
Νοητική προπόνηση
Το 2018 δημοσιεύτηκε μια αμερικανική ερεύνα με τίτλο «Τα παζλ αγγίζουν πολλαπλές γνωστικές ικανότητες και είναι ένας πιθανός προστατευτικός παράγοντας για τη γνωστική γήρανση», συνδέοντας την εν λόγω δραστηριότητα με τις ασθένειες μνήμης... «Τα παζλ φέρνουν το δυναμικό του μυαλού σου −όποιο είναι αυτό− σε μια εγρήγορση όταν είναι “απροπόνητο”. Δεν πρόκειται όμως να το αυξήσουν», εξηγεί ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής Κίμωνας Προμπονάς. «Τα τελευταία χρόνια έχουν λάβει αρκετή δημοσιότητα, καθώς έδειξαν ότι μπορούν να βοηθούν στην άνοια ή πιο σωστά στην αρχή της άνοιας. Οφείλω όμως να είμαι ξεκάθαρος: δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως πρόληψη». Σε αυτό το κομμάτι δυστυχώς, όπως αναφέρει, δεν έχουμε βρει ακόμη λύση − πέρα από κάποια φάρμακα που καθυστερούν κάποιες μορφές άνοιας.
«Το παζλ είναι μια νοητική προπόνηση», αναφέρει ο κ. Προμπονάς. «Λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί η έννοια της προπόνησης για οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματός μας. Ακόμα και για ανθρώπους που δεν βρίσκονται στα πρώτα στάδια άνοιας, αλλά έχουν τη νοητική έκπτωση που αντιστοιχεί στην ηλικία τους, είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να διατηρήσουν σε καλή κατάσταση το νοητικό τους επίπεδο»...
Από το σαλόνι στα Κέντρα Μνήμης
«Το παζλ εντάσσεται σε αυτό που λέμε μη φαρμακευτικές θεραπείες στην άνοια, με συχνότερη μορφή το Αλτσχάιμερ», αναφέρει η Μαρία Παπαγιάννη, ψυχολόγος στην Εταιρεία Αλτσχάιμερ Αθηνών. «Είναι μια άσκηση που ενεργοποιεί και κινητοποιεί τους ανθρώπους με προβλήματα μνήμης»... Σύμφωνα με την κ. Παπαγιάννη και τα όσα παρατηρεί στα Κέντρα Μνήμης, τα παζλ ωφελούν τους ανθρώπους που πάσχουν από μορφές άνοιας στο συναισθηματικό και κοινωνικό κομμάτι· μέσα από αυτά κοινωνικοποιούνται, ενεργοποιούνται και νιώθουν χρήσιμοι...
Ανεξάρτητα από τις διάφορες υπερβολές που ακούγονται κατά καιρούς, τα παζλ έχουν να προσφέρουν πολλά στις μικρές και τις μεγάλες ηλικίες – τι προσφέρουν όμως στις υπόλοιπες ηλικίες πέρα από μια ρετρό νοσταλγία; Η ψυχολόγος Ευαγγελία Αβδελίδου ξαφνιάζει με την απάντησή της, καθώς ρίχνει στο τραπέζι το ρητό του σημαντικού Βρετανού ψυχαναλυτή Ντόναλντ Γουίνικοτ: «Να είναι κανείς μόνος του παρουσία άλλων». «Πάντα υπάρχει κάποιος για να αλληλεπιδράσουμε μέσω των κινητών μας τηλεφώνων», εξηγεί. «Έχουμε ξεχάσει όμως πώς να είμαστε μόνοι με τον εαυτό μας – και, ναι, εκεί μπορούν τα παζλ να βοηθήσουν όλες τις ηλικίες, όχι μόνο τις μικρές». Το έχουμε ανάγκη αυτό, έτσι δεν είναι;
«Το παζλ εντάσσεται σε αυτό που λέμε μη φαρμακευτικές θεραπείες στην άνοια, με συχνότερη μορφή το Αλτσχάιμερ», αναφέρει η Μαρία Παπαγιάννη, ψυχολόγος στην Εταιρεία Αλτσχάιμερ Αθηνών. «Είναι μια άσκηση που ενεργοποιεί και κινητοποιεί τους ανθρώπους με προβλήματα μνήμης»... Σύμφωνα με την κ. Παπαγιάννη και τα όσα παρατηρεί στα Κέντρα Μνήμης, τα παζλ ωφελούν τους ανθρώπους που πάσχουν από μορφές άνοιας στο συναισθηματικό και κοινωνικό κομμάτι· μέσα από αυτά κοινωνικοποιούνται, ενεργοποιούνται και νιώθουν χρήσιμοι...
Ανεξάρτητα από τις διάφορες υπερβολές που ακούγονται κατά καιρούς, τα παζλ έχουν να προσφέρουν πολλά στις μικρές και τις μεγάλες ηλικίες – τι προσφέρουν όμως στις υπόλοιπες ηλικίες πέρα από μια ρετρό νοσταλγία; Η ψυχολόγος Ευαγγελία Αβδελίδου ξαφνιάζει με την απάντησή της, καθώς ρίχνει στο τραπέζι το ρητό του σημαντικού Βρετανού ψυχαναλυτή Ντόναλντ Γουίνικοτ: «Να είναι κανείς μόνος του παρουσία άλλων». «Πάντα υπάρχει κάποιος για να αλληλεπιδράσουμε μέσω των κινητών μας τηλεφώνων», εξηγεί. «Έχουμε ξεχάσει όμως πώς να είμαστε μόνοι με τον εαυτό μας – και, ναι, εκεί μπορούν τα παζλ να βοηθήσουν όλες τις ηλικίες, όχι μόνο τις μικρές». Το έχουμε ανάγκη αυτό, έτσι δεν είναι;
Πηγή: Περιοδικό «Κ» - kathimerini.gr
Σχετικές αναρτήσεις:
Μπορούμε να προλάβουμε το Άλτσχάιμερ; (22.9.2023)
Τα σταυρόλεξα υπερτερούν των βιντεοπαιχνιδιών στην διατήρηση της μνήμης των ηλικιωμένων (4.11.2022)
Αυξημένος ο κίνδυνος άνοιας για όσους κάθονται πολλές ώρες στην τηλεόραση (25.8.2022)
Χειμερινή κολύμβηση κατά της άνοιας και του Αλτσχάιμερ (21.10.2020)
Καρλ Ονορέ: Μήπως ζούμε στη «χρυσή εποχή» των ηλικιωμένων; (6.1.2019)
Αντίδοτο στην άνοια η μόρφωση και οι νοητικές προκλήσεις (26.6.2014)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου